آزمایش بمب های هدایت شونده با سیستم JDAM در پهباد MQ-9 Reaper

انتشار خبر آزمایش بمب های GBU-38 هدایت شده توسط سیستم JDAM ،با استفاده از پهباد MQ-9 Reaper، در این ماه، تا حدی زیادی تحت پوشش خبری قرار نگرفت، اما می توان از این خبر به عنوان نشانه ای از یک تحول یاد کرد، به این صورت که جنگ افزاری های هوایی بدون سرنشین روز به رور کم هزینه تر و دقیق تر می شوند.

گویا آی تی – GBU-38 با هزینه ای معادل ۲۰۰۰۰۰ دلار، تنها کسری از هزینه موشک AGM-114 Hellfire را که امروزه توسط MQ-9 ارسال می شود، به خود اختصاص می دهد، و در عین حال از مقاومت بیشتری برخوردار است و امکان استفاده از آن در شرایط نامساعد جوی نیز وجود دارد.
دلیل اینکه نمی توان در شرایط نامساعد جوی از موشک های AGM-114 Hellfire استفاده کرد، ان است که این موشک ها برای هدف گیری به هدایت لیزری اتکا می کنند و این کار باید توسط تکنولوژی اوپتو-الکترونیکی هواپیمای شلیک کننده، و یا با “رنگ کردن هدف ها” با یک وسیله هوایی دیگر، یا گروه های زمینی انجام شود. بدون مشخص کردن هدف، و دید کافی، Hellfire نمی تواند در مسیر اشعه لیزری که به سمت هدف، تابانده شده است، فرود بیاید.

بمب GBU-38، برخلاف دو سلاح رایج کنونی که توسط پهباد MQ-9 Reaper شلیک می شوند ( بمب GBU-12 با هدایت لیزری و موشک Hellfire) برای یافتن هدف خود از GPS استفاده می کند و بر همین اساس، امکان شلیک آن، حتی بدون دید کافی و در هوای ابری، بارانی یا در صورت وجود مه، با دقت قابل توجه وجود دارد.
GBU-38 یک بمب همه کاره و بی صدای ۲۰۰۰ دلاری، به وزن ۵۰۰ پوند از نوع Mk-82 است، که هزینه سیستن هدایت آن ۱۸۰۰۰ دلار است و آن را به یک سلاح بسیار دقیق به وزن ۱۹۲ پوند (۸۹ کیلوگرم) از جنس تریتونال (ترکیب تی.ان.تی و پودر آلومینیوم به نسبت ۸۰ و ۲۰ درصد) با قبلیت اشتعال بسیار زیاد است که بردی در حدود ۱۵ مایل (۲۴ کیلومتر) دارد.
این برد ۱۵ مایلی، به برد ۱۱۵۰ مایلی پهباد MQ-9 Reaper اضافه شده و آن را برای جولان دادن به مدت چند ساعت در بالای میدان نبرد، ایده آل می کند، که در عین حال، قدرت نظارت لحظه به لحظه دارد و پس از شناسایی هدف، بمب را شلیک می کند.
به جز دقت بالا در شرایط نامساعد جوی، و هزینه کم، مزیت دیگر استفاده از GBU-38 آن است که زمان آماده سازی آن، تقریبا نصف زمان لازم برای GBU-12 و موشک Hellfire است، که همین موضوع موجب می شود پهباد Reaper 15 دقیقه زودتر بلند شود. با توجه به استقرار سریع این جنگ افزار برای شلیک به سمت هدف، که می تواند در شرایطی که زمان بسیار اندک است، مزیت بسیار بزرگی باشد، این سلاح، یکی از بهترین سلاح هایی است که به جعبه افزار جنگنده ها افزوده می شود.
تکامل سریع جنگ افزارهای هوایی
برخی از صاحبنظران، توسعه سریع پهبادها در جنگ عراق را به تکامل هواپیماها و تبدیل آن ها به اسلحه در جنگ جهانی اول تشبیه می کنند. زمانی که جنگ جهانی اول آغاز شد، هواپیما ها تنها به عنوان منابعی برای اطلاعات، نظارت و اکتشافات (ISR) شناخته می شدند، اما در ۀن چهار سال، توانایی های هواپیما ها برای حمله، سبک جنگ را برای همیشه تغییر داد.
زمانی که جنگ عراق در سال ۲۰۰۳ اغاز شد، آمریکا تعداد انگشت شماری پهباد در اختیار داشت، اما با گذشت یک دهه از آغاز این جنگ، بیش از ۱۰۰۰ هواپیمای بدون خلبان در انبار مهمات خود داشت، و هرچند هواپیمای همه منظوره اتمی MQ-9، تنها چندصد مورد از این پهبادها را تشکیل می دهد، این نوع از هواپیماهای بدون سرنشین، بسیار مقرون به صرفه و خطرناک هستند. در واقع، MQ-9 Reaper آن قدر جذاب است که در حال حاضر نسخه های کپی شده چینی از آن، با عنوان CASC CH-4 در بازار موجود است (CASC CH-4 مخفف پرنده هوشمند ۴ از موسسه علوم و فناوری های هوایی چین است).
یک شرکت دولتی دیگر چینی، به نام شرکت صنعت هوایی چین (AVIC) پهبادی را ساخته و به فروش می رساند که شباهت های بسیاری به برادر بزرگتر Reaper به نام MQ-1 دارد. پهباد Wing Loong II متعلق به شرکت AVIC ابتدا در اواخر سال ۲۰۱۶، در نمایش هوایی Zuhai رونمایی شد و بدون شک مشابه نسل قبلی خود بعنی Wing Loong I قرار است مصرف جهانی داشته باشد. این هواپیما تاکنون به کشورهای مصر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، نیجریه، ازبکستان و قزاقستان فروخته شده است و پاکستان نیز، مشتاق به خیر این مدل جدید است.
مشابه بسیاری از محصولات چینی دیگر، هزینه تولید در چین، بسیار ارزان و به صرفه است. هزینه به پرواز درآوردن MQ-9 Reaper در حال حاضر چیزی در حدود ۱۷ میلیون دلار است، در حالی که هزینه برآورد شده برای CH-4، تنها حدود یک دهم این رقم است.
با توجه یه این هزینه ها، می توان گفت که در آینده نزدیک ،به جای آن که سیستم های نظامی اتوماتیک، در مقابل هواپیماهایی با سرنشینی که به شکل غیر سیستماتیک به اسلحه جنگی مجهز شده اند، قرار بگیرند، هر دو طرف هر جنگ و مقابله ای می تواند پهبادهای خوبی را در اختیار داشته باشد.