چگونه برنامه های قدیمی DOS را در ویندوز ۱۰ اجرا کنیم؟

اگر از طرفداران بازی های کامپیوتری کلاسیک هستید و کلا به نوستالژی علاقه خاصی دارید شاید از عدم اجرای بسیاری از بازی ها و برنامه های قدیمی در ویندوز ۱۰ ناراضی باشید. در بیشتر مواقع هنگام اجرای بازی ها و برنامه های قدیمی در ویندوز ۱۰ شاهد نمایش یک پیغام خطا خواهید بود.خوشبختانه شبیه ساز متن باز و رایگان DOSBox قادر به شبیه سازی سیستم های DOS قدیمی است و امکان زنده کردن خاطرات خوش قدیمی را فراهم کرده است. در این مطلب نحوه پیدا کردن بازی ها و برنامه های قدیمی و همچنین راه اندازی و نصب DOSBox را بررسی خواهیم کرد.

گویا آی تی – برای اجرای برنامه های قدیمی داس DOS در ویندوز ۱۰ مراحل زیر را انجام دهید:

۱- دانلود بازی ها و برنامه های قدیمی

اگر در حال مطالعه این مطلب هستید شاید یک یا چند برنامه و بازی قدیمی برای اجر مد نظرتان باشد و به احتمال نیاز به فایل های منبع آنها هم دسترسی ندارید.
در وب سایت هایی مثل آمازون و eBay همچنان می توان بازی های قدیمی را روی فلاپی دیسک و سی دی تهیه کرد.
البته در برخی از وب سایت ها هم می توان برنامه های رها شده یا به اصطلاح یتیم افزار (Abandonware) را هم پیدا کرد: برنامه ها و بازی هایی که دیگر پشتیبانی نشده یا توسعه دهندگان، آنها را رها کرده یا دار فانی را وداع گفته اند.
وب سایت Internet Archive مجموعه بسیار بزرگی از بازی های MS-DOS ارائه می دهد؛ برای دسترسی به این بازی ها اینجا کلیک کنید. برای دانلود برنامه های قدیمی در این وب سایت به این آدرس مراجعه کنید.

۲- کپی فایل های برنامه ها و بازی ها

کاوشگر ویندوز (Explorer) را باز کرده و پوشه ای که DOSBox در آن نصب شده مراجعه کنید، مثلا:
C:Program Files (x86)DOSBox-0.74
در پوشه DOSBox یک پوشه جدید بسازید. برای این کار ابتدا کلیک راست کرده و بعد از رفتن روی New، گزینه Folder را بزنید. در این پوشه برنامه ها و بازی ها را ذخیره خواهیم کرد. بهتر است یک نام ساده (مثلا Games) برای پوشه انتخاب کنید.
بعد از این پوشه ای که حاوی فایل ها برنامه ها و بازی هاست را به این پوشه منتقل کنید. اگر فایل بازی ها به صورت فایل ایمیج (ISO) است هم مشکلی وجود ندارد.

۳- DOSBox را اجرا کنید

روی میانبر DOSBox که در دسکتاپ ویندوز ۱۰ قرار گرفته دو بار کلیک کنید تا برنامه اجرا شود.
ابتدا باید مسیر برنامه ها و بازی ها را از طریق ساخت یک درایو مجازی C: برای DOSBox مشخص کنید. این کار را می توان با دستور mount انجام داد:
Mount C Games
به جای Games نام دلخواهی که برای پوشه حاوی برنامه ها و بازی ها انتخاب کرده بودید را تایپ کنید.
برای اجرای این فرمان دکمه return را بزنید. بعد از این با تایپ فرمان زیر، به درایو مجازی C بروید:
C:
حال می توان با فرمان cd مسیری که پوشه یا بازی مورد نظر در آن قرار گرفته را مشخص کرد. برای مثال با تایپ فرمان زیر، نرم افزار DOSBox به پوشه ای که بازی قدیمی doom در آن قرار گرفته خواهد رفت:
Cd doom

۴- نصب بازی و برنامه

برای مشاهده لیست تمام فایل های این پوشه از فرمان DIR استفاده کنید. گام های دقیق برای نصب یا اجرای انواع برنامه ها و بازی ها، با یکدیگر تفاوت دارند. فایل های batch (با پسوند BAT) یا فایل های اجرایی (با پسوند exe) را پیدا کنید.
به احتمال زیاد فایلی به نام SETUP.EXE را پیدا خواهید کرد. کافی است با تایپ عبارت setup آن را اجرا کنید.
اگر در پوشه مورد نظر تنها دارای یک فایل ISO است باید این فایل را به صورت جداگانه و با استفاده از فرمان imgmount اجرا کنید؛ برای مثال:
Imgmount D REDALERT.ISO
بعد از این با استفاده از فرمان زیر مجددا به درایو مجازی D بروید:
D:
فراموش نکنید برای مشاهده لیست فایل ها و پیدا کردن فایل نصب کننده (Installer) باید از دستور DIR استفاده کنید.

۵- از فلاپی دیسک ها ایمیج تهیه کنید

اگر برنامه مد نظر شما بسیار قدیمی است احتمالا روی فلاپی دیسک ها قرار دارد. ساده ترین راه برای اجرای فلاپی ها ساخت فایل ایمیج (با فرمت IMG) از محتواها و بارگذاری آنها به همان شیوه بارگذاری فایل های ISO است.
نرم افزارهای مختلفی برای ایمیج گرفتن از محتواهای فلاپی دیسک ها در ویندوز وجود دارد از جمله WinImage و MagicISO Maker.
زمانی که فایل های ایمیج فلاپی در پوشه GAMES قرار گرفتند با استفاده از فرمان imgmount آنها را بارگذاری کنید. برای مثال:
IMGMOUNT A image_1 –t floppy
فرمان A: را برای تغییر مکان به فلاپی درایو مجازی اجرا کنید.

۶- برنامه را اجرا کنید

بعد از کامل شدن نصب احتمالا به صورت خودکار به پوشه مورد نظر منتقل خواهید شد. اگر چنین چیزی اتفاق نیفتاد از فرمان cd برای تغییر پوشه ای که هنگام نصب انتخاب کرده اید، استفاده نمایید.
اجرای برنامه ها و بازی ها هم به شیوه اجرای نصب کننده آنها انجام می شود. به سادگی از فرمان DIR برای مشاهده لیست فایل ها استفاده کرده و سپس نام فایل مورد نظر را با اضافه کردن پسوند .exe تایپ کنید.
اگر بعد از اجرای بازی متوجه شدید سرعت غیرفعال است به ترتیب از کلیدهای Ctrl+F11 و Ctrl+F12 برای کم و زیاد کردن سرعت آن استفاده کنید.
با فشار دادن کلیدهای Ctrl+F5 می توان از صفحه نمایش عکس گرفت. این تصویر در این مسیر ذخیره خواهد شد:
C:UsersyourusernameAppDataLocalDOSBoxcapture
طبیعتا در آدرس فوق به جای your user name نام کاربری حساب شما در ویندوز قرار خواهد گرفت.

۷- فعال کردن IPX

بعضی از بازی های قدیمی از طریق پروتکل IPX امکان انجام بازی های چند نفره را فراهم می کنند. DOSBox دارای شبیه سازی است که به این نرم افزار اجازه می دهد دو یا افراد بیشتری در یک شبکه یکسان از طریق پروتکل UDP به صورت مشترک بازی کنند.
برای شروع ابتدا باید پروتکل IPX را در فایل پیکربندی (با فرمت .conf) نرم افزار DOSBox فعال کنید. اگر این برنامه در حال اجراست آن را بسته و کاوشگر ویندوز را باز کرده و به این آدرس مراجعه کنید:
C:UsersyourusernameAppDataLocalDOSBox
روی فایل تنظیمات کلیک راست و گزینه Open With را انتخاب و بعد از آن More apps را بزنید. در منوی باز شده برنامه Notepad را انتخاب کنید.
کلیدهای Ctrl+F را زده و در کادر ظاهر شده عبارت ipx را تایپ و Enter کنید تا تنظیمات مربوط به انجام چند نفره بازی ها پیدا شود. حال به جای واژه false در عبارت ipx=false کلمه true را بنویسید یعنی ipx=true. با زدن کلیدهای Ctrl+S تغییرات را ذخیره و نرم افزار Notepad را هم ببندید.

۸- راه اندازی سرور IPX

بعد از فعال کردن IPX در فایل پیکربندی DOSBox، خود نرم افزار (DOSBox) را با دو بار کلیک روی میانبر دسکتاپ، اجرا نمایید.
حال می توان سرور IPX را اجرا کرد. این سرور به سایر کلاینت های شبکه محلی اجازه اتصال به شما را خواهد داد. برای شروع فرمان زیر را در پنجره نرم افزار اجرا کنید:
ipxnet start server e.g. ipxnet start server 19955
احتمالا در این مرحله فایروال ویندوز یک پیام هشدار نشان دهد. در این صورت روی دکمه Allow Access کلیک کنید تا از امکان اجرای مشترک بازی ها اطمینان حاصل شود.
از سایر کلاینت های شبکه درخواست کنید DOSBox را باز کرده و فرمان زیر را برای اتصال به شما اجرا کنند:
ipxnet connect در این دستور به جای عبارت باید آی پی و به جای باید شماره پورت مورد نظر را تایپ کنند. برای مثال:
ipxnet connect 192.168.1.87 19955
حال می توانید بازی مدنظرتان را به صورت مشترک انجام دهید.

۹- نصب قالب برای DOSBox

اگر چه DOSBox نرم افزار بسیار مفیدی است اما اجبار برای وارد کردن فرمان ها برای هر بار بازی کردن آزار دهنده است. چندین قالب گرافیکی برای DOSBox عرضه شده که پروسه اجرای برنامه ها و بازی ها را با آن ساده تر می کند.
یکی از این قالب ها DGBL است که به شما اجازه می دهد چندین پروفایل تنظیمات برای بازی های نصب شده ایجاد کنید تا برای هر بار اجرا مجبور به تعریف دستی مسیر و پیدا کردن فایل اجرایی و … نباشید.
بسیاری از این قالب های گرافیکی هنوز کامل نیستند از این رو بهتر است قبل از نصب، از کلیه فایل ها یک نسخه پشتیبان تهیه کنید. قالب DGBL را از این آدرس دانلود کنید. بعد از دانلود فایل ها را از حالت فشرده خارج و سپس فایل launch.exe را اجرا کنید.