اطلاعات شخصی کاربران چگونه در سطح اینترنت پخش می شود؟

چنان چه بدون استفاده از شیوه های محافظتی از اینترنت استفاده شود، با ورود و خروج از هر سایت چیزی که می توان از آن با عنوان ردپای دیجیتالی نام برد بر جای می ماند و به این ترتیب وب سایت های مشاهده شده می توانند با استفاده از همین ردپای دیجیتالی ای که بر جای مانده به برخی اطلاعات کاربران دست یابند.

گویا آی تی – فرآیند گردآوری اطلاعات کاربران به وسیله ی وب سایت ها، امری غیر قانونی نیست اما همین امر خود می تواند به عنوان شروع کار در نظر گرفته شود.

مرورگرها و گزارش اطلاعات کاربران

در واقع از طریق مرورگرها است که اطلاعات به بیرون درز می کنند. نخستین چیزی که از طریق مرورگر قابل تشخیص است مکان کاربر است. مرورگر در همان آغاز کار، آی پی کاربر را به وب سایت گزارش می دهد و به راحتی می توان موقعیت مکانی کاربر را تشخیص داد.

افزون بر موقعیت مکانی، نام مرورگر نیز درز پیدا می کند. در واقع مرورگر به هنگام ورود به یک وب سایت به وب سایت مورد نظر گزارش می دهد که از کدام نوع است. قضیه به همین جا ختم نمی شود. علاوه بر موقعیت مکانی و همچنین نام مرورگر، وب سایت می تواند از سیستم عاملی که کاربر از آن استفاده می کند، نوع پردازنده اش، گرافیکش و حتی سطح باتری گوشی یا تبلت نیز مطلع شود.

برای آن که از گفته های بالا اطمینان حاصل کنید، می توانید به وب سایت WebKay مراجعه نمایید و ببینید که این وب سایت چه اطلاعاتی را از شما می تواند به چنگ آورد. باقی سایت ها نیز وضعیتی همچون این وب سایت دارند.

علاوه بر موارد فوق، وب سایت ها حتی می توانند دریابند که کاربر چه سایت هایی را مشاهده کرده و بر روی چه چیزهایی کلیک کرده و می کند.

البته این اطلاعات، هر یک داده ای جزئی محسوب می شوند اما زمانی که با یکدیگر ترکیب می گردند، می توانند اطلاعات زیادی از کاربر را فاش سازند. می توان پس از مراجعه به وب سایت Panopticlick دریافت که به چه سان مرورگر می توان به نوعی تمامی اطلاعات مورد نیاز از یک کاربر، از جمله زبان دستگاه، فونت های نصب شده، سخت افزار و … که برای تشخیص هویت کاربر کافی هستند، را منتشر کند.

در واقع اطلاعاتی که از کاربر منتشر می شوند، از اندازه ی صفحه نمایش، افزونه های مرورگر و …، اطلاعاتی خاص هستند و احتمال بسیار زیاد تنها یک نفر از مجموع این ویژگی ها استفاده می کند و به همین راحتی وب سایت ها می توانند تشخیص دهند فردی که در حال حاضر در سایت قرار دارد همان فردی است که در زمان x در سایت حضور داشت. البته این ها همه اطلاعاتی است که خودِ مرورگرها به وب سایت ها گزارش می دهند. اما این تمام ماجرا نیست چرا که وب سایت ها نیز می توانند خود به گردآوری اطلاعات کاربر بپردازند.

وب سایت ها و گردآوری اطلاعات کاربران

بیش تر وب سایت ها اولاً به سبب شخصی سازی سرویس ها و ثانیاً به سبب نمایش تبلیغات، مایل به کسب اطلاعات بیشتری از کاربران خود هستند. به همین منظور، آن هنگام که کاربر برای نخستین بار از یک وب سایت بازدید می کند یک سری داده با عنوان کوکی از طریق وب سایت به سیستم کاربر ارسال می شوند. این داده ها در واقع بسته های کوچکی هستند که می توانند جهت شناسایی کاربر به کار گرفته شوند. در واقع با استفاده از همین کوکی ها است که کاربر می تواند به سایت هواشناسی مراجعه کند و برای چندمین بار شهر مورد نظر خود را انتخاب نکند، چرا که شهرش به واسطه ی انتخاب دفعات پیشین اش ذخیره شده است. یا به واسطه ی همین کوکی ها است که کاربر می تواند با ورود دوباره به یک سایت فروشگاهی ببیند محصولاتی که در دفعه ی پیشین به سبد خرید خود افزوده هنوز هم در سبد خرید او وجود دارند.

البته اگر ماجرا به همین جا ختم شود کوکی ها می توانند هم برای وب سایت ها و هم برای  کاربران مفید باشند. اما گاهی ماجرا به همین جا ختم نمی شود. گاه کوکی ها می توانند با استفاده از کامل کردن اطلاعاتی که توسط مرورگر گزارش شده اطلاعات بسیار بیشتری از کاربر به وب سایت ارائه دهند.

البته مرورگرها به واسطه ی پروتکل امنیتی ای که دارند تنها اجازه ی دسترسی به کوکی های خودِ هر سایت را به آن وب سایت می دهند. اما برخی کوکی ها وجود دارند که از آن ها با عنوان کوکی های شخص ثالث یاد می شود. این کوکی ها مختصِ هیچ سایت به خصوصی نیستند اما به طرق مختلف می توانند در صفحات مختلف حضور یابند.

کوکی های شخص ثالث به طور ساده اینگونه کار می کنند که اگر کاربر در چند روز چند بار از یک سایت فروشگاهی دیدن کند عموماً در وب سایت های مختلف با تبلیغات محصولات مربوط به همان فروشگاه مواجه می شود. البته اپل با دانستن این موضوع که کاربر از چنین چیزی راضی نیست اقداماتی برای مقابله با این نوع کوکی ها در آخرین نسخه ی سافاری انجام داده است.

سایر اطلاعاتی که از ما به دست می آید

تا کنون در باب اطلاعاتی که مرورگرها گزارش می دهند و اطلاعاتی که خود وب سایت ها از ما می گیرند صحبت کردیم. اما هنوز هم همه ی  ماجرا را نگفته ایم. برخی اطلاعات هستند که ما خودمان آن ها را فاش می سازیم از جمله کلماتی که جستجو می کنیم، صفحاتی که در فیسبوک از آن ها بازدید می کنیم، اطلاعات کاربری مان در توییتر و فیسبوک و … .

در حقیقت، خود کاربران با دست خود اطلاعات مربوط به خود را در شبکه های اجتماعی به واسطه ی ساخت یک اکانت در اختیار قرار می دهند. البته این فرآیند فرآیندی ست لازم، چرا که این کار موجب افزایش نظارت شبکه های اجتماعی بر فعالیت کاربران شده و نتیجتاً در رفع باگ ها سودمند است. اما در کل، این اطلاعات نیز اطلاعاتی اند که از من و شما در سطح اینترنت منتشر می شود.

با استفاده از تمامی این اطلاعات است که گوگل، فیسبوک، توییتر و … می توانند شناختی اساسی از کاربران، که من و شما باشیم، به چنگ آورند.

پیش از آن که بحث را به اتمام برسانیم، بگذارید مثالی عینی بزنم. همین فیسبوک، بسیاری از اطلاعات شخصی کاربران خود را از آنان می پرسد. از دیدگاه مذهبی و سیاسی شان گرفته تا نوع رژیم غذایی و تعداد دوستان و کارهایی که کرده اند. همین اطلاعات خود می توانند انبوهی از اطلاعات شخصی کاربران را در اختیار وب سایت ها قرار دهند.