انجام موفقیت‌آمیز اولین آزمایش انسانی ژن‌های دستکاری شده در چین
تکنولوژی های ویرایش ژنوم به ویژه تکنیک CRISPR/Cas9 کاربردهای بسیار متنوعی در علوم پزشکی، کشاورزی و صنعت دارد .امروزه در دنیا سرمایه‌گذاری بسیار زیادی روی این تکنولوژی‌ها انجام می‌شود. هم اکنون در تعداد بسیار زیادی از شرکت‌های دنیا از این تکنولوژی به صورت آزمایشگاهی در درمان بیماری‌های ویروسی و سرطان استفاده می‌شود.
گویا آی تی – تکنولوژی های ویرایش ژنوم به ویژه تکنیک CRISPR/Cas9 کاربردهای بسیار متنوعی در علوم پزشکی، کشاورزی و صنعت دارد .امروزه در دنیا سرمایه‌گذاری بسیار زیادی روی این تکنولوژی‌ها انجام می‌شود. هم اکنون در تعداد بسیار زیادی از شرکت‌های دنیا از این تکنولوژی به صورت آزمایشگاهی در درمان بیماری‌های ویروسی و سرطان استفاده می‌شود.
اما کریسپر Cas9 چیست؟
تکرارهای متقارن کوتاه و فاصله‌دار و منظم خوشه‌ای یا به انگلیسی Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats، به اختصار CRISPR، بخشی از دی‌ان‌ای پروکاریوت هستند که حاوی تکرارهای متقارن کوتاه و فاصله‌دار بنیادین‌اند. کریسپر نوعی سیستم ایمنی تطابق پذیر در باکتری‌ها است که آنها را قادر به کشف دی‌ان‌ای ویروس و سپس نابودی‌شان می‌کند. بخشی از سیستم کریسپر، پروتئینی به نام کَس۹ (Cas9) است که قابلیت جستجو، برش زدن و سرانجام تغییر دی‌ان‌ای ویروس را به روشی خاص میسر می‌کند. فناوری کریسپر به دانشمندان اجازه می‌دهد، تغییراتی در دی‌ان‌ای سلول‌ها ایجاد کنند. از تکنیک CRISPR/Cas9 به عنوان ابزاری برای غربالگری ژن‌های تومورزایی استفاده می‌شود. بدین صورت که با تکنیک CRISPR/Cas9 تعداد زیادی از ژن‌ها مورد هدف قرار گرفته و در نهایت آن دسته از سلول‌ها که دارای ویژگی‌های مورد نظر هستند، جدا می‌شود. اگر دانشمندان موفق به پیاده‌سازی گسترده این تکنیک شوند شاهد روزی خواهیم بود که پزشکان با معاینه هر فرد، مدل‌های ژنتیکی مختص وی را پیدا کرده و نهایتا هر فرد درمان مخصوص به خود را دریافت خواهد کرد.
حال طبق گزارشات وب‌سایت Nature و همان طور که پیش‌بینی می‌شد در تاریخ ۲۸ اکتبر سال جاری، متخصصان چینی بیماری‌های سرطان در دانشگاه ”سی‌چوان“، اولین کسانی بودند که در دنیا سلول‌های دستکاری شده کریسپر را به بدن بیماری که از سرطان ریه تهاجمی رنج می‌برد، تزریق کردند. نتایج اولین دور از درمان آزمایشی ایمن رضایت‌بخش بوده و دانشمندان و پزشکان چینی قصد دارند در نوبت دوم تزریق سلول‌های دستکاری شده Cas9، نه نفر را به زیر تیغ جراحی ببرند. این بیماران به مدت شش ماه یا بیشتر تحت نظر قرار خواهند گرفت؛ هدف از زیر نظر گرفتن این نه بیمار برای این مدت طولانی حصول اطمینان از عدم بروز اثرات جانبی مخرب تزریقات است.
علت زیرنظر گرفتن مستمر بیماران حصول اطمینان از عمل کردن سلول‌های ویرایش شده در راستای همان وظیفه‌ای است که برای آن دستکاری شدهاند. به این معنی که، پروتئین‌های PD-1 (که پزشکان چینی آنها را غیرفعال کردند) مانع پاسخ دفاعی سلول نشده و به سرطان اجازه پخش شدن می‌دهد. دانشمندان و پزشکان امیدوارند بدون وجود پروتئین PD-1، سلول‌های ویرایش شده به سرطان حمله کرده و آن را شکست دهند.
البته شاید این روش سپر دفاعی خوبی مقابل سرطان نباشد. نیر ریضوی، پزشک هندی دپارتمان پزشکی دانشگاه کلمبیا معتقد است: زمانی که پروسه ویرایش ژن را با روش‌های دیگری مثل استفاده ا پادتن‌ها مقایسه می‌کنیم و ضمنا پیچیدگی و عدم مقیاس‌پذیری آن را می‌بینیم، اگر بگوییم این تکنیک بر سر راه توسعه و همه‌گیر شدن با مشکلاتی جدی مواجه خواهد شد، گزاف نگفته‌ایم. تنها در صورتی می‌توان قدم زدن در این راه را ادامه داد که دستاوردهای احتمالی آن سودمند باشد که صرفنظر کردن از آن، توجیه منطقی نداشته باشد.“