راهنمای نیمه جامع RSS

هر روز میلیون ها وب سایت و وبلاگ بارها و بارها به روز می شوند، هم تعداد آنها سر به فلک می کشد و هم تعداد مطالبی که هر روز هر کدامشان منتشر می کنند به این ترتیب، دشوار بتوان از تمامی اخبار و رویدادها و مطالب آگاه شد. اگر بسیار به مرور اخبار، رویدادهای ورزشی، اخبار سرگرمی و وبلاگ های مختلف علاقه دارید، احتمالاً در روز به سایت های متعددی سر می زنید.

عاشقان اخبار و وب گردی باید با فیدهای RSS Feed) RSS) آشنا باشند. این فیدها امکان به روز بودن را به کاربران می دهند. کاربران به لطف RSS دیگر نیاز ندارند تقاضای عضویت در فهرست ایمیل کنند (یعنی خبرهای تازه ی سایت را از طریق ایمیل، در صندوق پست الکترونیک خود بگیرند) یا اخبار را به شیوه ی متفاوتی به دست بیاورند، بلکه به سادگی با مشترک فید شدن، می توانند تمام مطالب جدید را با هم بخوانند و آنها را در یک مکان مشاهده کنند و از آخرین مطالب نوشته شده و آخرین خبرها مطلع شوند. فیدهای RSS به حدی محبوب شده اند که حتی مرورگرهایی مثل اینترنت اکسپلورر و فایرفاکس هم از آن پشتیبانی می کنند.

● اصول RSS

فیدهای خبر به دو صورت RSS و Atom می توانند ارایه شود. واژه ای RSS سر نام عبارت Really Simple Syndicaton یا مجتمع سازی ساده است. این دو روش با هم تفاوت هایی دارند که زیاد به چشم اکثر کاربران نمی آید. فیدهای Atom می توانند محتویات را به طور کامل نشان دهندو مثلاً کدهای HTML یا صدا و تصویر را با هم به نمایش درآورند، در حالی که فیدهای RSS این طور نیستند. همچنین اگر یک فید Atom بعد از انتشار دچار تغییر شود، محتوای فرستاده شده به کاربران طبق آخرین تغییرات درخواهد آمد.

برای استفاده از فیدها، احتیاجی به یک فیدخوان (Feed Reader) یا فید جمع کن دارید. می توانید فیدخوان را به صورت برنامه داشته باشید، مثل برنامه ی Feedreader، یا از یک فید جمع کن آن لاینی مثل Google Reader استفاده کنید. هر دو روش مزایا و معایب خاص خود را دارند. هم چنین خود مرورگرهای اینترنتی هم به تازگی قابلیت فیدخوانی را اضافه کرده اند و استفاده از آنها برای کاربرد روزمره کافی به نظر می رسد.

● افزودن فیدها به مرورگرها

اگر یک وب سایت فید داشته باشد، معمولاً آیکن نارنجی رنگ RSS روی خود صفحه ی سایت و هم چنین در نوار ابزار یا نوار نشانی مرورگر اینترنت دیده می شد. در اینترنت اکسپلورر، کافی است روی این آیکن در نوار ابزار کلیک کنید تا خلاصه ای از فیدهای موجود در سایت را ببینید. در این صفحه، لینکی برای مشترک (Subscribe) شدن مشاهده می کنید که با کلیک کردن آن، این سایت به پوشه ی Feeds در نوار کناری Favorites Center اضافه خواهد شد.

اوضاع در فایرفاکس متفاوت است. این جا هم می توانید از توانایی های مرورگر استفاده کنید و فیدها را به بخش Live Bookmarks خود فایرفاکس معرفی کنید. ضمن این که اگر از یک فیدخوان دیگر استفاده می کنید، آن برنامه هم شناسایی می شوند و می توانید فیدها را به آن برنامه نیز اضافه نمایید.

البته اگر یک فیدخوان مثل برنامه FeedReader دارید، افزودن فیدها به آن کمی طول می کشد و احتیاج به چند مرحله دارد. اینترنت اکسپلورر، سایر برنامه های فیدخوان را تشخیص نمی دهد و باید نشانی فید را به صورت دستی وارد برنامه کنید، به این ترتیب که ابتدا باید نشانی فید را copy کنید و آن را در فیدخوان paste نمایید. در فایرفاکس هم می توانید از همین روش استفاده کنید و البته می توانید به فایرفاکس بگویید از چه برنامه ی فیدخوانی استفاده می کنید تا با کلیک روی آیکن RSS، به صورت خودکار آن فید به برنامه اضافه شود.

● RSS آن لاین

اتکا به برنامه های فیدخوان چند مشکل دارد، از جمله ای که این فیدها تنها در یک کامپیوتر قابل دسترسی خواهند بود. اگر می خواهید از جاهای مختلف واز هر کامپیوتری که به اینترنت متصل است به فیدهای خود دسترسی داشته باشید، احتیاج به یک فید خوان آن لاین دارید. البته تنها چند فیدخوان آن لاین وجود دارند، مثل Google Reader و Bloglines. در این جا نگاهی به گوگل ریدر خواهیم انداخت.

برای استفاده ازگوگل ریدر، تنها احتیاج به یک اعتبار کاربری در گوگل دارید (همان اعتباری که از آن به عنوان نشانی پست الکترونیک جی میل استفاه می کنید). کافی است که در گوگل ریدر به نشانی زیر بروید و نام اعتبار و رمز عبور را وارد کنید:

http://www.google.com/reader

حالا کافی است هر فیدی را که خواستید، اضافه کنید. برای این کار، نشانی RSS را کپی کنید، سپس Add a subscription را در گوگل ریدر کلیک کنید و نشانی را paste نمایید. برای تماشای محتویات فیدها کافی است روی لینک هایشان بر نوار Subscription در سمت چپ صفحه کلیک کنید. حالت پیش فرض نمایش فیدها، Ecpanded View است که در آن عنوان و خلاصه (یا کل) خبر و مطلب به نمایش در می آید. در قسمت بالاـ راست هر صفحه، گزینه ای به نام List وجود دارد که با کلیک کردن آن، به حالت List View می روید و تنها عناوین خبرها به شما نشان داده می شوند و به کمک آن می توانید خبرهای بیشتری در یک صفحه داشته باشید. در حالت Expanded، کلیک روی عنوان خبر، صفحه ای شامل کل متن خبر روی سایت اصلی را برایتان باز می کند. در حالت List View با کلیک روی هرعنوان ابتدا خلاصه ی خبر نمایش داده می شود و با کلیک مجدد، صفحه ی حاوی کل متن باز می گردد.

● به اشتراک گذاری فیدها

گوگل ریدر این امکان را می دهد که فیدها را با دیگران به اشتراک بگذارید وقتی در حالت Expanded کار می کنید، زیر هر مطلب گزینه ای به نام Share خواهید دید که با کلیک کردن آن، مطلب دیده شده به پوشه ی Shared Items در بخش Your Stuff (در قسمت بالاـ چپ صفحه) می رود. می توانید با زدن گزینه ی Share with Note یک یادداشت کوچک هم بالای مطلب بنویسید که این را دوستانتان خواهند دید.

در حالت پیش فرض، همه ی افرادی که مشخصاتشان در فهرست گوگل شما دیده می شود و آنها را به عنوان دوست به این فهرست اضافه کرده اید، می تواند مطالب به اشتراک گذاشته شده را ببیند. البته می توانید این دسترسی را تغییر دهید.

روی Sharing Settings در سمت چپ صفحه کلیک کنید تا پنجره ی Options باز شود. با کلیک کردن گزینه ی Change در سمت راست صفحه، می توانید موارد را با تمام افرادی که مشخصاتشان در فهرست گوگل شما قرار دارد به اشتراک بگذارید. در وسط صفحه هم نام افرادی را می بینید که در فهرست اشتراک قرار دارند. می توانید با کلیک گزینه ی Remove که در کنار نام افراد قرار دارد، آنها را از فهرست خود خارج سازند. همچنین اگر فردی در فهرست شما نباشد هم می توانید نام کاربری اش را در قسمت پایین ـ راست صفحه بنویسید و روی Send Invites کلیک کنید.

البته راه دیگر این است که آنها را در اعتبار کاربری گوکل، مثلاً در Google Talk، به فهرست دوستان اضافه کنید.

این جا هم مثل جی میل می توانید بعضی موارد را ستاره دار کنید تا بعداً دوباره به آنها سر بزنید. برای این کارکافی است پایین هر مطلب، گزینه ی Add Star را بزنید.

هم چنین می توانید گزینه ی Browse Stuff در سمت چپ صفحه را کلیک کنید تا خود گوگل بر مبنای فیدهای شما، چندین فید دیگر به شما پیشنهاد دهد.

هم چنین می توانید فهرست فیدهای یک فیدخوان دیگر را به گوگل ریدر منتقل کنید و فهرست فید خود را هم به دوستانتان بدهید تا آنها تمام این اشتراک ها را به سادگی در اختیار داشته باشند. برای این کار نیاز به یک فایل دارید.

● OPML چیست؟

فرمتی به نام OPML وجود دارد که اغلب فیدخوان ها، انتقالات اشتراک خود را با استفاده از آن انجام می دهند. برای مثال، فرض کنید می خواهید فهرست فیدهای اینترنت کسپلورر خود را به گوگل ریدر منتقل کنید. برای این کار، در حالی که پنجره ی اینترنت اکسپلورر باز است ابتدا کلید Alt را بزنید تا منوها ظاهر شوند.، سپس در منوی Fil، گزینه ی Import and Export را کلیک کنید، Next را بزنید، Expot Feeds را انتخاب و دوباره Next را کلیک کنید. حالا نامی مناسب برای فایلتان انتخاب کنید و Next و بعد Finish را بزنید.

این فایل که در قالب OPML است، کاربردهای بسیاری دارد با این می توانید فایل پشتیبانی از فهرست فیدهای خود داشته باشید، آن را به دوستانتان بدهید یا این که از آن در یک فیدخوان جدید استفاده کنید. فایرفاکس از OPML پشتیبانی نمی کند و باید برای وارد کردن فهرست فید به آن، از افزونه ی OPML Support استفاده کنید. این افزونه در نشانی زیر قرار دارد:

http://snipurl.com/۹esmi

بعد از نصب آن، باید فایرفاکس را شروع مجدد کنید سپس در منوی Bookmarks گزینه ی Organise Bookmarks را انتخاب کنید. این جا دو گزینه ی جدید به منوی Import and Backup اضافه می شود که برای وارد کردن و تولید فهرست فید هستند.

راه دیگر، استفاده از برنامه ی OPML Builder است که آن را از این نشانی می توانید دریافت کنید:

http:/snipurl.com/۹evun

در این برنامه کافی است نشانی سایت مورد نظرتان را در کادر Web page Url وارد کنید و دکمه ی Get Links را بزنید. با این کار، فهرستی از تمام فیدهای موجود در آن سایت ایجاد می شود. می توانید فیدهایی را که نمی خواهید از فهرست حذف کنید، سپس دکمه ی Greate OPML را کلیک کنید. در این حالت مرورگر شما فایلی OPML را نشان خواهد داد که می توانید آن را با استفاده از گزینه ی Save از منوی File ذخیره کنید. البته پسوند این فایل XML است ولی در عمل هیچ فرقی با OPML ندارد.

در ضمن اگر تمایل دارید چندین فید را با هم ترکیب کنید. می توانید از یاهو پایپس استفاده کنید تا چندین فید جداگانه را با هم مخلوط کنید و فید جدیدی تشکیل دهید. یاهوپایپس در این نشانی قرار دارد.

http:/pipes.yahoo.com

سرانجام این که هدف اصلی RSS اطلاع رسانی است و می توان این کار را به اشکال گوناگون مدیریت کرد. می توان با استفاده از یک فیدخوان به راحتی مطالب جدید را خواند و آنها را با دوستان به اشتراک گذاشت. یا می توان از آنها خواست فایل های OPML شان را در اختیار شما قرار دهند. در هر صورت، فیدخوانی راه جدیدی برای چرخ زدن در اینترنت است. پیشنهاد می کنیم اگر تا به حال از این فن آوری مفید و آسان استفاده نکرده اید، برای یک بار هم که شده آن را امتحان کنید. خیلی زود متوجه می شوید که در حال حاضر برای به روز بودن هیچ راهی سریع تر از RSS و فیدخوانی وجود ندارد!