معرفی شبکه‌ی اطلاع‌رسانی اجتهاد، بزرگترین پایگاه اینترنتی فقه شیعی در جهان
با نام و یاد خدا،
در سومین قدم در مسیر معرفی ایده‌‌های برتر وب فارسی که در پنجمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال حضور داشتند، با گروهی آشنا می‌شویم که یکی از بزرگترین و پراهمیت‌ترین تلاش‌های تاریخ وب فارسی در زمینه مطالعات فقه شیعی را به انجام رسانیده‌اند و بزرگترین دانشنامه و پایگاه اطلاع‌رسانی در این زمینه را با نام شبکه اجتهاد ایجاد نموده‌اند. در ادامه با محتوا و سرویس‌های قابل دسترسی در این پایگاه اینترنتی آشنا خواهیم شد و نهایتاً، مصاحبه‌ی اختصاصی مجله اینترنتی گویا آی‌تی با دو روحانی بزرگوار فعال در این مجموعه را خواهیم شنید.
www.ijtihad.ir
معرفی شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد:
فقه اسلامی به عنوان دانش شناخت و تبیین احکام و نظامهای عملی اسلام، همواره اهمیتی شگرف داشته و پس از استقرار نظام اسلامی در ایران، رشد و بالندگی آن ضرورتی دوچندان پیدا کرده است. بدین منظور، دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در سال ۱۳۸۲، گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد را با هدف: «بالندگی، نواندیشی و افزایش ظرفیت علمی و آموزشی فقه و مبانی اجتهاد در حوزه علمیه مشهد، در راستای تولید علم و پاسخ به نیازهای جامعه و نظام اسلامی»، تأسیس کرد. کارنامه تلاش این گروه، شامل فعالیت‌های متنوعی از جمله موارد زیر است:
- طراحی و برگزاری دوره عالی فقه مقارن با ۹۰ واحد درسی برای طلاب سطح سه حوزه با سه نوبت پذیرش؛
- تأسیس و هدایت حلقـه علمی افـق، با بیش از ۱۵۰ نشست و تألیف حدود ۱۰۰ مقاله توسط اعضای آن؛
- تأسیس و پشتیبانی جامع‌ترین پایگاه تخصصی اطلاعات و اخبار فقه اسلامی، با نام شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد؛
- برگزاری بیش از ۶۰ نشست تخصصی و گفتگوی علمی با حضور صاحب‌نظران فقه و علوم وابسته؛
- برگزاری تک‌درس‌ها و دوره‌های آموزشی کوتاه مدت در زمینه علوم فقهی؛
- تدوین و انتشار ده‌ها جزوه اطلاع‌رسانی و راهنمای علمی؛
- ارائه خدمات مشاوره آموزشی و پژوهشی به طلاب.
پیرو رهنمودهای مقام معظم رهبری پیرامون «جنبش نرم‌افزاری و نهضت تولید علم»، و با توجه به نبود زیرساخت‌های اطلاعاتی لازم برای تحقق این آرمان در عرصه فقه و علوم وابسته، گروه فقه و مبانی اجتهاد برای تأمین این نیاز اقداماتی را در دستور کار خود قرار داد. در سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵، مطالعات و تجزیه و تحلیل‌های لازم انجام شد و پس از انتشار چند ویژه‌نامه اطلاع‌رسانی با نام «آفاق اجتهاد»، در سال ۱۳۸۵ مراحل برنامه‌نویسی آغاز گردید. در سال ۱۳۸۷ شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد در قالب نسخه آزمایشی متولد شد و در سال ۱۳۸۸ نسخه اصلی آن در شبکه جهانی وب به نمایش درآمد. هدف از تأسیس و فعالیت این شبکه عبارت است از:
- تقویت پویایی و رویکردهای نوآمد، بین‌رشته‌ای و معطوف در آموزش‌ها و پژوهش‌های فقه وعلوم وابسته به ویژه در حوزه‌های علمیه
- پشتیبانی اطلاعاتی از فعالیت‌های آموزشی دانش‌پژوهان، اساتید فقه و دانش‌های مرتبط، جهت شناسایی و انتخاب دروس تخصصی، شناسایی اساتید و مراکز آموزشی، انتخاب موضوعات تازه و دستیابی سریع به منابع مناسب برای تدوین پایان‌نامه‌ها و رساله‌های آموزشی
- ایجاد شبکه توزیع و مبادله اطلاعات و اخبار میان مدرّسان، محقّقان، دانش‌پژوهان و مراکز علمی فقه و علوم وابسته و افزایش فرصت‌های اطلاعاتی برابر و توان رقابتی برای مجموعه حوزه‌های فقهی شیعه
- ارائه ظرفیت انسانی و کارنامه آموزشی و پژوهشی کشور (با تأکید بر حوزه‌های علمیـه) در زمینه مطالعات فقه، حقوق و اقتصاد اسلامی، جهت برنامه‌ریزی داخلی و تعاملات بیرونی
اینک شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد، بزرگترین و جامع‌ترین پایگاه تخصصیِ اطلاعات و اخبار فقه اسلامی است که در اختیار اساتید، محقّقان و دانش‌پژوهان فقه و علوم وابسته قرار دارد. امتیازات کلی این شبکه عبارت است از:
۱. جامعیت، تنوع و گستردگی محتوای شبکه، از جمله دارا بودن بخش‌های زیر:
- فهرست و مشخصات تفصیلی در بانک‌های اطلاعاتی نه‌گانه: کتب، مقالات، پایان‌نامه‌ها، نشریات، دانشوران، دروس، مراکز، پایگاه‌ها و نرم‌افزارها
- بخش خبری شامل انواع اخبار و گزارش‌های آموزشی، پژوهش و نشر، اجتماعی و همایش‌ها در سطح داخلی و بین‌الملل
- اطلاعات پایه شامل: مذاهب فقهی، حوزه‌های علمیه شیعه
- موتور جستجوی لفظی و موضوعی
- گنجینه تصاویر و اسناد
- گزیده‌های شبکه، شامل: یادداشت، معرفی کتاب، معرفی مقاله، گزارش، فراخوان، تصویر هفته
۲. گردآوری، ثبت و نشر اطلاعات، مطابق با شیوه‌نامه شبکه و بر اساس استانداردهای معتبر جهانی و ملّی، از جمله:
- استاندارد ابرداده «Dublin Core»
- استاندارد فهرست‌نویسی رایانه‌ای کتابخانه ملی
- دستور خط زبان فارسی مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- فهرست مستند اسامی مشاهیر و مؤلفان کتابخانه ملی
- استاندارد خانه عکاسان ایران
۳. امکان مشاهده، جستجو و بازیابی اطلاعات به شیوه‌های گوناگون:
- موتور جستجوی لفظی و موضوعی در تمامی صفحات، با امکان جستجو در همه یا بخشی از بانک‌ها
- مشاهده و بازیابی اطلاعات هر یک از بانک‌های نه‌گانه اطلاعاتی بر اساس مشخصات گوناگون هر رکورد (به عنوان مثال، جستجو در بانک کتب بر اساس: عنوان کتاب، نام پدیدآورنده، ناشر یا …)
۴. به‌روزرسانی دائمی و منظم اطلاعات و اخبار به‌صورت:
- روزانه: بخش خبری
- ماهانه: بانک‌های اطلاعات کتب، مقالات، پایان‌نامه‌ها، نشریات
- سه‌ماهه: پایگاه‌ها، نرم‌افزارها
- سالانه: دانشوران، دروس، مراکز
در حال حاضر، چارچوب کلی فعالیت‌ها و تأمین بودجه شبکه، بر اساس مصوبات شورای عالی اطلاع‌رسانی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن ربانی (مدیر عالی دفتر) تعیین می‌شود و فعالیت‌های شبکه زیر نظر شورای سیاست‌گذاری آن مرکب از حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی مسعودی (رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی)، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی (مدیر گروه فقه و مبانی اجتهاد و مؤسس و مدیر شبکه)، جناب آقای دکتر کاهانی (مشاور عالی شبکه)، حجت‌الاسلام سیدمهدی روح‌بخش (سردبیر شبکه)و حمید رضا عل بیگی (مسئول روابط عمومی شبکه) صورت می‌پذیرد. امید است طی آینده‌ای نزدیک، نسخه‌های عربی و انگلیسی شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد بتواند نیازهای علاقه‌مندان غیرفارسی‌زبان را نیز تحت پوشش قرار دهد.
مصاحبه اختصاصی مجله اینترنتی گویا آی‌تی با مسؤولین شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد:
بنده در پنجمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال با حجه الأسلام والمسلمین میهن‌دوست، مسؤول غرفه شبکه اجتهاد و همچنین حجه الأسلام والمسلمین روح‌بخش، سردبیر شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد، مصاحبه‌ای داشته‌ام که در ادامه می‌توانید فایل کامل هر دو مصاحبه را بشنوید:
فایل صوتی مصاحبه با حجه الأسلام والمسلمین روح‌بخش با حجم ۹.۰۹ مگابایت با مدت‌زمان ۲۶ دقیقه و ۳۰ ثانیه و کیفیت ۴۸kbps از طریق لینک زیر، قابل دریافت می‌باشد:
http://gooyaup.com/uploads/gooya_13192233432.mp3
فایل صوتی مصاحبه با حجه الأسلام والمسلمین میهن‌دوست با حجم ۵.۰۱ مگابایت با مدت‌زمان ۱۴ دقیقه و ۳۵ ثانیه و کیفیت ۴۸kbps از طریق لینک زیر، قابل دریافت می‌باشد:
http://gooyaup.com/uploads/gooya_13192233431.mp3
با تشکر – پاک نیت