معرفي شبكه‌ي اطلاع‌رساني اجتهاد، بزرگترين پايگاه اينترنتي فقه شيعي در جهان
با نام و یاد خدا،
در سومين قدم در مسیر معرفی ایده‌‌هاي برتر وب فارسی كه در پنجمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال حضور داشتند، با گروهی آشنا می‌شویم که يكي از بزرگترين و پراهميت‌ترين تلاش‌هاي تاريخ وب فارسي در زمينه مطالعات فقه شيعي را به انجام رسانيده‌اند و بزرگترين دانشنامه و پايگاه اطلاع‌رساني در اين زمينه را با نام شبكه اجتهاد ايجاد نموده‌اند. در ادامه با محتوا و سرويس‌هاي قابل دسترسي در اين پايگاه اينترنتي آشنا خواهيم شد و نهايتاً، مصاحبه‌ي اختصاصي مجله اينترنتي گويا آي‌تي با دو روحاني بزرگوار فعال در اين مجموعه را خواهيم شنيد.
معرفي شبكه اطلاع‌رساني اجتهاد:
فقه اسلامي به عنوان دانش شناخت و تبيين احكام و نظامهاي عملي اسلام، همواره اهميتي شگرف داشته و پس از استقرار نظام اسلامی در ایران، رشد و بالندگي آن ضرورتي دوچندان پيدا كرده است. بدین منظور، دفتر تبليغات اسلامي خراسان رضوي در سال 1382، گروه آموزشی فقه و مباني اجتهاد را با هدف: «بالندگي، نواندیشی و افزایش ظرفیت علمی و آموزشی فقه و مبانی اجتهاد در حوزه علمیه مشهد، در راستاي تولید علم و پاسخ به نیازهای جامعه و نظام اسلامی»، تأسيس کرد. كارنامه تلاش اين گروه، شامل فعالیت‌هاي متنوعي از جمله موارد زير است:
- طراحی و برگزاری دوره عالی فقه مقارن با 90 واحد درسي براي طلاب سطح سه حوزه با سه نوبت پذيرش؛
- تأسیس و هدايت حلقـه علمی افـق، با بیش از 150 نشست و تألیف حدود 100 مقاله توسط اعضای آن؛
- تأسیس و پشتیبانی جامع‌ترین پایگاه تخصصی اطلاعات و اخبار فقه اسلامی، با نام شبکه اطلاع‌رسانی اجتهاد؛
- برگزاری بيش از 60 نشست تخصصی و گفتگوی علمی با حضور صاحب‌نظران فقه و علوم وابسته؛
- برگزاري تك‌درس‌ها و دوره‌هاي آموزشي كوتاه مدت در زمينه علوم فقهي؛
- تدوین و انتشار ده‌ها جزوه اطلاع‌رسانی و راهنمای علمي؛
- ارائه خدمات مشاوره آموزشی و پژوهشی به طلاب.
پيرو رهنمودهاي مقام معظم رهبري پيرامون «جنبش نرم‌افزاري و نهضت توليد علم»، و با توجه به نبود زيرساخت‌هاي اطلاعاتي لازم براي تحقق اين آرمان در عرصه فقه و علوم وابسته، گروه فقه و مباني اجتهاد براي تأمين اين نياز اقداماتي را در دستور كار خود قرار داد. در سال‌هاي 1383 تا 1385، مطالعات و تجزيه و تحليل‌هاي لازم انجام شد و پس از انتشار چند ويژه‌نامه اطلاع‌رساني با نام «آفاق اجتهاد»، در سال 1385 مراحل برنامه‌نويسي آغاز گرديد. در سال 1387 شبكه اطلاع‌رساني اجتهاد در قالب نسخه آزمايشي متولد شد و در سال 1388 نسخه اصلي آن در شبكه جهاني وب به نمايش درآمد. هدف از تأسيس و فعاليت اين شبكه عبارت است از:
- تقويت پويايي و رويكردهاي نوآمد، بين‌رشته‌اي و معطوف در آموزش‌ها و پژوهش‌هاي فقه وعلوم وابسته به ويژه در حوزه‌هاي علميه
- پشتيباني اطلاعاتي از فعاليت‌هاي آموزشي دانش‌پژوهان، اساتيد فقه و دانش‌هاي مرتبط، جهت شناسايي و انتخاب دروس تخصصي، شناسايي اساتيد و مراكز آموزشي، انتخاب موضوعات تازه و دستيابي سريع به منابع مناسب براي تدوين پايان‌نامه‌ها و رساله‌هاي آموزشي
- ايجاد شبکه توزيع و مبادله اطلاعات و اخبار ميان مدرّسان، محقّقان، دانش‌پژوهان و مراكز علمي فقه و علوم وابسته و افزايش فرصت‌هاي اطلاعاتي برابر و توان رقابتي براي مجموعه حوزه‌هاي فقهي شيعه
- ارائه ظرفيت انساني و كارنامه آموزشي و پژوهشي كشور (با تأكيد بر حوزه‌هاي علميـه) در زمينه مطالعات فقه، حقوق و اقتصاد اسلامي، جهت برنامه‌ريزي داخلي و تعاملات بيروني
اينك شبكه اطلاع‌رساني اجتهاد، بزرگ‌ترین و جامع‌ترين پايگاه تخصصیِ اطلاعات و اخبار فقه اسلامی است که در اختيار اساتيد، محقّقان و دانش‌پژوهان فقه و علوم وابسته قرار دارد. امتيازات كلي اين شبكه عبارت است از:
1. جامعيت، تنوع و گستردگي محتواي شبكه، از جمله دارا بودن بخش‌هاي زير:
- فهرست و مشخصات تفصيلي در بانك‌هاي اطلاعاتي نه‌گانه: كتب، مقالات، پايان‌نامه‌ها، نشريات، دانشوران، دروس، مراكز، پايگاه‌ها و نرم‌افزارها
- بخش خبري شامل انواع اخبار و گزارش‌هاي آموزشي، پژوهش و نشر، اجتماعي و همايش‌ها در سطح داخلي و بين‌الملل
- اطلاعات پايه شامل: مذاهب فقهي، حوزه‌هاي علميه شيعه
- موتور جستجوي لفظي و موضوعي
- گنجينه تصاوير و اسناد
- گزيده‌هاي شبكه، شامل: يادداشت، معرفي كتاب، معرفي مقاله، گزارش، فراخوان، تصوير هفته
2. گردآوري، ثبت و نشر اطلاعات، مطابق با شيوه‌نامه شبكه و بر اساس استانداردهاي معتبر جهاني و ملّي، از جمله:
- استاندارد ابرداده «Dublin Core»
- استاندارد فهرست‌نويسي رايانه‌اي كتابخانه ملي
- دستور خط زبان فارسي مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسي
- فهرست مستند اسامي مشاهير و مؤلفان كتابخانه ملي
- استاندارد خانه عكاسان ايران
3. امكان مشاهده، جستجو و بازيابي اطلاعات به شيوه‌هاي گوناگون:
- موتور جستجوي لفظي و موضوعي در تمامي صفحات، با امكان جستجو در همه يا بخشي از بانك‌ها
- مشاهده و بازيابي اطلاعات هر يك از بانك‌هاي نه‌گانه اطلاعاتي بر اساس مشخصات گوناگون هر ركورد (به عنوان مثال، جستجو در بانك كتب بر اساس: عنوان كتاب، نام پديدآورنده، ناشر يا …)
4. به‌روزرساني دائمي و منظم اطلاعات و اخبار به‌صورت:
- روزانه: بخش خبري
- ماهانه: بانك‌هاي اطلاعات كتب، مقالات، پايان‌نامه‌ها، نشريات
- سه‌ماهه: پايگاه‌ها، نرم‌افزارها
- سالانه: دانشوران، دروس، مراكز
در حال حاضر، چارچوب كلي فعاليت‌ها و تأمين بودجه شبكه، بر اساس مصوبات شوراي عالي اطلاع‌رساني دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم به رياست حجت‌الاسلام والمسلمين سيدحسن رباني (مدير عالي دفتر) تعيين مي‌شود و فعاليت‌هاي شبكه زير نظر شوراي سياست‌گذاري آن مركب از حجت‌الاسلام والمسلمين محمدمهدي مسعودي (رئيس دفتر تبليغات اسلامي خراسان رضوي)، حجت‌الاسلام والمسلمين مجتبي الهي خراساني (مدير گروه فقه و مباني اجتهاد و مؤسس و مدير شبكه)، جناب آقاي دكتر كاهاني (مشاور عالي شبكه)، حجت‌الاسلام سيدمهدي روح‌بخش (سردبير شبكه)و حمید رضا عل بیگی (مسئول روابط عمومی شبکه) صورت مي‌پذيرد. اميد است طي آينده‌اي نزديك، نسخه‌هاي عربي و انگليسي شبكه اطلاع‌رساني اجتهاد بتواند نيازهاي علاقه‌مندان غيرفارسي‌زبان را نيز تحت پوشش قرار دهد.
مصاحبه اختصاصي مجله اينترنتي گويا آي‌تي با مسؤولين شبكه اطلاع‌رساني اجتهاد:
بنده در پنجمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال با حجة الأسلام والمسلمين ميهن‌دوست، مسؤول غرفه شبكه اجتهاد و همچنين حجة الأسلام والمسلمين روح‌بخش، سردبير شبكه اطلاع‌رساني اجتهاد، مصاحبه‌ای داشته‌ام که در ادامه می‌توانید فایل کامل هر دو مصاحبه را بشنوید:
فایل صوتی مصاحبه با حجة الأسلام والمسلمين روح‌بخش با حجم 9.09 مگابایت با مدت‌زمان 26 دقیقه و 30 ثانیه و کیفیت ۴۸kbps از طریق لینک زیر، قابل دریافت مي‌باشد:
http://gooyaup.com/uploads/gooya_13192233432.mp3
فایل صوتی مصاحبه با حجة الأسلام والمسلمين ميهن‌دوست با حجم 5.01 مگابایت با مدت‌زمان 14 دقیقه و 35 ثانیه و کیفیت ۴۸kbps از طریق لینک زیر، قابل دریافت مي‌باشد:
http://gooyaup.com/uploads/gooya_13192233431.mp3
با تشكر – پاك نيت