مصاحبه با تیم برنز- لی ، پدر وب جهان

یک روزنامه ایتالیایی مصاحبه ای خواندنی را با تیم برنز – لی (Tim Berners- lee )  انجام داد و پدر وب در این گفت و گو با اشاره به فرایند اختراعی که توانست در دنیا نوآوری ایجاد کند ، همچنان معتقد است ابزارهای همکاری که روی اینترنت در اختیار داریم ، هنوز کافی نیست .

در این مطلب آمده است : 13 مارس 1989 ایده توسعه WWW در سندی به نام « مدیریت اطلاعات : یک طرح پیشنهادی » پذیرفته شده بود  و همین نکته باعث شده که اغلب از روز پذیرفته شدن این طرح پیشنهادی به عنوان روز تولد وب یاد شود .

اما 12 نوامبر 1990 یک مهندس شورای تحقیقات هسته ای اروپا ( سرن) به نام تیم برنز- لی مفاهیم اساسی یک « مافوق متن چند رسانه ای سیاره ای » را در قالب پروتکل HTTP  رسما اعلام کرد و به عنوان « پدر وب » شناخته شد .

در نهایت در 6 آگوست 1991 اولین وب سایت با نشانه WWW  روی اینترنت راه اندازی شد و در 3 آوریل 1993 وب در اختیار عموم قرار گرفت .

تیم برنز – لی 56 سال دارد در لندن به دنیا آمده و در حال حاضر درآم.آی.تی ( موسسه تکنولوژی ماساچوست ) تدریس می کند .

وی با دریافت جایزه هزاره (Millenuim Prize)  به عنوان یکی از 100 فرد مهم قرن گذشته معرفی شد و لقب « پدر وب » را یدک می کشد.

اهمیت« شبکه جهانی وب »یا «پهنای جهانی وب » که به اختصار WWW  نامیده می شود ، آنچنان بالا است که بسیاری از مردم سراسر دنیا تصور می کنند وب و اینترنت دو مفهوم هم معنی هستند . این در حالی است که وب زیر مجموعه اینترنت است .

روزنامه ایتالیایی «لارپوبلیکا » جهت بزرگداشت 20 نوامبر 1990 مصاحبه ای را با « سر تیم برنز- لی » درباره آینده اینترنت و لزوم دسترسی همه مردم دنیا به شبکه انجام داد که در ادامه می خوانید .

وب دقیقا در چه تاریخی اختراع شد ؟

در خلق وب برای من یک لحظه بزرگ ، دقیق و مشخص وجود نداشت که فریاد بزنم : یافتم ! بلکه برای رسیدن به مفهوم وب مسیری طولانی وجود داشت .

اگر بخواهیم آغاز مسیر را نشان دهیم باید ان را از 1980 و از زمانی در نظر بگیریم که برنامه ای را به نام Enquire  نوشتم . من در آن زمان یک فیزیکدان جوان بودم و در سرن ژنو کار می کردم . این برنامه برای اینکه بتوانم ردپای پیچیده روابط میان افراد ، ایده ها ، پروژه ها و رایانه های آن جامعه علمی فوق العاده راپیدا کنم ،  به من کمک می کرد . اما Enquire تنها برای یک استفاده شخصی بود.

سپس در سال 1980 یادداشتی برای روسای خود نوشتم ، یک یادداشت تاریخی ! هر چند در آن زمان اهمیت آن را نمی دانستم . این یادداشت در واقع پیشنهاد یک فضای مشترک بود که در آن بتوان اطلاعات را قرار داد . این فضل را وب نامیدم . ایده من شبکه ای را پیش بینی می کرد که دسترسی آسان به حجم وسیعی از اطلاعات را فراهم می کرد و به راحتی می توانست اطلاعات را روی خود حفظ کند .

در سال 1991 این فضای شبکه برای دانشمندان سرن وارد عمل شد و به همین دلیل من در سایر نقاط دنیا شروع به دفاع از آن کردم . اکنون دقیقا 20 سال می گذرد و می توانم بگویم که ما یک موفقیت بزرگ داشته ایم .

اما دانشنامه آزاد انلاین « ویکی پدیا » و صفحه اول سایت info.cern.ch  ( سایت اطلاع رسانی سرن ) 6 اگوست 1991 را به عنوان تاریخ تولد وب معرفی کرده اند . آیا این تاریخ بخصوصی است که باید ان را به فرزندان خود انتقال دهیم ؟ آیا شما این روز را جشن می گیرید ؟

در واقع این تاریخ ، چندان واقعی نیست . در روز 6 آگوست 1991 تنها کاری که کردم این بود که یک پیام alt.hypertext  را به گروه خبری فرستادم تا از طریق آنها وب را به دنیا معرفی کنم ، اما در آن زمان وب در داخل جامعه سرن در دسترس بود و برای من وجود داشت .

بعضی ها می گویند : برنز – لی عالی بود ، اما وب را تصادفی و در حالی که در تلاش برای ساخت سیستمی برای شکل دهی اطلاعات بود اختراع کرد . آیا این حقیقت دارد ؟

قطعا خیر ! در حقیقت من ان را بلافاصله « پهنای جهانی وب » یا « شبکه بزرگ جهانی » نامیدم و خواستم برای آدرس های سایت ها نام « شناسه جهانی ماخذ » یا Url  را انتخاب کنم ، اما این نام از سوی جامعه مهندسان پذیرفته نشد . آنها به من گفتند ای واژه « جهانی » ( Universal )  را چطور می خواهید تعریف کنید؟ و من گفتم : قبول ! آن ا یکنواخت (Uniform )  می نامم لااقل مجبورز نیستم علامت اختصاری Url  را تغییر دهم .

در دفاع از باز بودن وب اغلب گفته می شود که وب سکویی برای نوآوری است . اما سخت است که این را به کسی گفت که فکر می کند اینترنت تنها برای فرستادن ایمیل یه به روز رسانی پروفایل است ..

باید بگویم وقتی که مردم یک ایمیل ارسال می کنند یا در یک شبکه اجتماعی هستند معمولا یک هدف خلاقانه دارند . ایده وب که در پشت همه اینها قرار دارد این است که اگر فردی نصف یک ایده خوب را دارد و نصف دیگر آن در سر یک نفر دیگر است وب می تواند میان این دو ایده نقش یک متصل را ایفا کند و اجازه دهد این دو نیمه با هم یکی شوند .

یعنی وب ساختمانی برای توده مردم است ؟

چه تعریف زیبایی ! این نوآوری وب است . در حقیقت تمتم فناوری ها نوآوری به همراه ندارند . یک فناوری می تواند نقش « فونداسیون » یا « سقف » این ساختمان را داشته باشد. اولی ، پایه است که از مهم ترین توسعه ها حمایت می کند و دومی ارزش فوری و لحظه ای عرضه می کند و بنابراین برای ارائه کننده اش پول به ارمغان می آورد ، اما وب یک فناوری بنیادی است .

آیا می توان گفت که سیستم هایی مثل اپل و … در جبهه مخالف وب آزاد قرار دارند ؟

در اینجا میان ماهیت کسب درآمد و ابداع ، یک نبرد یا بهتر بگویم یک تنش سازنده وجود دارد . ممکن است که یک شرکت نیاز داشته باشد که کنترل تمام سیستم ها را برای ارائه سرویس های خوب ، کسب مشتری و در نتیجه پرداخت پول های کلان به برنامه نویسانش در دست داشته باشد . اما اگر این نیاز به یک سلطه گری تبدیل شود و آزادی مردم را محدود کند بازار خود را از دست خواهد داد. همانند یک باغ بسیار زیبا اما بسته که نمی توانند زیبای خود را با یک جنگل بزرگ به رقابت بگذارد .

باغ « سیب » به تازگی باغبان خود را از دست داده است ، واکنش شما به خبر درگذشت استیو جابز چه بود ؟

من روی وبلاگ خود یک مطلب نوشتم . ما تقریبا یک بار همدیگر را در اجلاس توسعه دهندگان شرکت NeXT  در فرانسه ملاقات کردیم . او چیزهای بسیاری را از اتاق کار خود رصد می کرد .

NeXT  رایانه آینده نگرانه ای بود که جابز زمانی که از اپل خارج شد آن را ساخت و شما با استفاده از یک دستگاه رایانه NeXT کد وب را نوشتید . به عبارتی دیگر ، وب کمی هم مال اوست …

درست است . من پروژه وب را روی NeXT  نوشتم و باید بگویم که کار با آن به طرز شگفت انگیزی آسان بود . رایانه ای بود که از اینده می آمد . به یاد می آورم که وقتی این رایانه در سپتامبر 1990 به من رسید و آن را باز کردم شگفت زده شدم . سرویس ایمیلی که برای آن تعبیه شده بوئ ، با یک پیغام صوتی با صدای خود جابز به طور خودکار باز می شد .

این پیغام اینگونه بود : “ما دیگر از رایانه های شخصی حرف نمی زنیم ، بلکه درباره رایانه بین شخصی حرف می زنیم که میان افراد همکاری ایجاد می کنند ” .

او نابغه بود ! در آن سالها داشتن یک رایانه واقعا بیهوده به نظر می رسید و استیو جابز این را فهمیده بود . فهمیده بود که رایانه ها باید مفید باشند ، با کاربر همکاری کنند و چیزی را که کاربر انتظار دارد انجام دهند ، پایداری داشته باشند و استفاده از آنها و ظاهرشان آسان  باشد . امروز آن را با سیستم عامل « مک » و « آی – فون » که برپایه NeXT  هستند در اختیار داریم .

پس از 20 سال ، آیا وب به آن چیزی که شما تصور کرده بودید تبدیل شده است ؟

من از کمیت شگفت انگیز چیزهایی که اتفاق افتاده است بسیار خوشحالم اما متاسفانه مردم زیادی را نمی بینم که به روشی موثر برای ساخت ایده های جدید از وب استفاده کنند . اینترنت همانند سکویی برای با هم کار کردن است . در حالی که امروز تقریبا همه استفاده از آن را به خواندن اطلاعات محدود می کنند . بدیهی است که ابزارهای همکاری که روی اینترنت در اختیار داریم هنوز کافی نیست .