شروع به کار بزرگترین لیزر اشعه ایکس جهان در آلمان
در شهر هامبورگ آلمان طولانیترین تونل تولید لیزر اشعه ایکس با طول ۳٫۴ کیلومتر فعالیت خود را شروع کرده است.
گویا آی تی – این لیزر که از ماه سپتامبر سال ۲۰۱۶ افتتاح شده، به نقل از نیواطلس، امواج اشعه ایکس را با سرعت یک پالس بر ثانیه و همچنین طول موج ۰٫۸ نانومتر میتاباند و با افزایش کارکرد صحیح این سرعت به ۲۷ هزار پالس بر ثانیه میرسد. پیش از این بیشترین سرعتی که ممکن بوده چیزی در حدود ۱۲۰ پالس بر ثانیه است.
این دستگاه که با اصل تقویت و تسریع ذرات باردار الکترونی کار میکند “لیزر بدون الکترون اروپا” (XFEL) نامیده شده است. اصول عملکرد این دستگاه شتابدهی به تابشهای الکترومغناطیسی با شدت بالاست.
این لیزر قادر است پرتوها را در ساختارهای مختلف مغناطیسی هدایت کند. قدرت و دقت این لیزر در مقایسه با دیگر دستگاهها یک میلیارد برابر است و قادر است برای تصویربرداری با وضوح اتمی به کار گرفته شود.
ابررسانای ۲٫۱ کیلومتری مهمترین بخش این لیزر است که از ماه آوریل قابل بهره برداری شده است.
پالسهای الکترون در این بخش تقریبا به نزدیکترین سرعت ممکن به سرعت نور میرسند و با انرژی فوقالعاده بالا وارد تونل فوتونی تولید اشعه ایکس با ۲۱۰ متر طول میشود.
در این بخش با استفاده از ۱۷ هزار و ۲۹۰ آهنربای قدرتمند که قطبهای آنها بطور متناوب تغییر میکند، با چرخش سریع الکترونهای حول محور حرکت آنها، عملیات شتابدهی انجام میشود. انرژی الکترونها با هر بار چرخش، افزایش مییابد. البته این حالت فقط در طول موجهای کوتاه اشعه ایکس امکانپذیر است.
به این ترتیب میتوان به صورت همزمان از این پرتوها در چندین ایستگاه تحقیقاتی و آزمایشهای گوناگون استفاده کرد.
با توجه به طول موج بسیار کوتاه این دستگاه که حدودا به قطر یک اتم است، میتواند برای مصارف در حیطه پزشکی و مطالعات سلولی و مولکولی مورد استفاده قرار بگیرد.
مسئول این پروژه پروفسور رابرت فیدنهانس گفت: برای موفقیت این پروژه چندین سال کار شده است و این یک لحظه تاریخی برای ما و دیگر شرکای این پروژه است.
همچنین وی افزود: ما در ادامه قصد داریم با استفاده از آینههای مخصوص به هدایت اشعه ایکس بپردازیم و استفاده از لیزر در ایستگاههای دیگر را آغاز کنیم.
وی خاطرنشان کرد: تا ماه سپتامبر سال جاری استفاده بینالمللی از این لیزر امکانپذیر خواهد شد.