قطع شدن GPS هواپیما چه حوادثی را در پی دارد؟
هر یک از خطوط هوایی از سیستم های ناوبری مختصِ خود برخوردارند و هر یک از آن ها نیز قادر به استفاده از GPS هستند. سیستم های ناوبری، که به آن ها INS نیز گفته می شود، می توانند موقعیت هواپیما را با برخی فاکتورها حدس بزنند. با توجه به آن چه گفته شد می توان گفت که در صورتی که یک هواپیما GPS خود را از دست دهد، باز هم می تواند بدون هیچ مانعی به پرواز خود ادامه بدهد.
لازم به ذکر است که زیردریایی ها نیز از INS استفاده می کنند و با استفاده از آن می توانند حتی تا شش ماه در زیر دریا بمانند و در هر زمان که بخواهند، جایگاه و موقعیت خود را بفهمند.
البته به جز GPS، برخی هواپیماها از سیستم های دیگری برای تعیین موقعیت برخوردارند. البته بسیاری کارشناسان GPS را بهتر از سایرین می دانند اما در عین حال سیستم های دیگر نیز به وفور استفاده می شوند. یکی از آن ها VOR نام دارد و دیگری ADF. VOR و ADF حتی قادر به فعالیت در وسط دریا و اقیانوس هم هستند.
ولیکن به جز VOR و ADF، سیستمی دیگر وجود دارد که به سبب دارا بودن طولانی ترین دامنه ی پردازش، آن را بهتر از این دو می دانند. این سیستم NDB نام دارد و قادر به تنظیم بر روی یک ایستگاه رادیویی معمولی نیز هست.
آن هنگام که هواپیما فاقد ADF باشد، خلبان تا خط ساحلی پرواز می کند و در آن جا با تماس با مرکز کنترل ترافیک هوایی می تواند از طریق VOR موقعیت خود را دریابد و در مسیر خود پیش برود. اما دلیل عدم تماس خلبان پس از غیر فعال شدن GPS با مرکز کنترل ترافیک هوایی چیست؟ چرا چنین کاری را انجام نمی دهد؟ پاسخ این است که امواج با فرکانس رادیویی در اقیانوس بهتر کار می کنند و متأسفانه فرکانس های نرمال قادر به انجام فعالیت خود در اقیانوس نیستند.
در واقع زمانی که GPS بر روی زمین غیر فعال شود خلبان می تواند از VOR استفاده کند. تمامی خلبان ها پیش تر طریقه ی کار با VOR را یاد می گیرند و در صورتی که خلبانی قادر به کار با VOR نباشد این امکان برای او فراهم است که با مرکز کنترل ترافیک هوایی ارتباط برقرار کند و از طریق آن ها موقعیت خود را ردیابی نماید.
سوای این روش ها، روشی دیگر نیز وجود دارد که اندکی قدیمی است. این روش، که با نام ناوبری کور می شناسندش، با استفاده از فاکتورهایی همچون مسیر پرواز و یا سرعت هواپیما، قادر به محاسبه ی مسافت باقی مانده است. ناوبری کور با استفاده از تقسیمِ فاصله بر سرعت می تواند زمان پرواز را به دست آورد و با استفاده از زمان باقی مانده مقصد و نتیجتاً مکان هواپیما را تخمین زند.
جالب است بدانید که پیش از استفاده از GPS و VOR و موارد از این قبیل، خلبان ها مجبور بودند برای تعیین موقعیت خود یا از همان ناوبری کور استفاده کنند و یا از نشانه های زمینی مانند دریاچه و جنگل و … . بدِ قصه آن جا بود که هیچ کدام از نشانه های زمینی وجود نداشته باشند. در آن صورت خلبان می بایست از جهت وزش باد استفاده کند و بر اساس آن بتواند به خط ساحلی برسد.