معاملات انتقالی یا کری ترید چیست؟
اگر در هریک از بازارهای مالی و سرمایه فعال باشید، احتمالا در مورد استراتژی معاملات انتقالی شنیده‌اید. روشی پرسود و درعین‌حال پرریسک که برای اولین بار در دهه‌ی ۱۹۸۰ میلادی توسط مدیران مالی نخبه در آمریکا و اروپا ابداع شد و اما در دو دهه‌ی گذشته به‌شدت محبوب شده است.
در این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد که معاملات انتقالی چیست و سازوکار آن را معرفی می‌کنیم. در ادامه نیز به بررسی مزایا و ریسک‌های این روش پرداخته و در آخر، مثال‌هایی کاربردی از آن را مرور خواهیم کرد. با ما همراه شده و در پایان با یکی از هوشمندانه‌ترین روش‌های معامله در فارکس، سهام و دیگر بازارها آشنا شوید.
تعریف معاملات انتقالی
معاملات انتقالی یا Carry Trade یک استراتژی معاملاتی در بازارهای مالی و سرمایه است که به افراد اجازه می‌دهد با استقراض دارایی‌های با نرخ بهره اندک و سرمایه‌گذاری آن در دارایی‌های با نرخ بهره بالاتر، به کسب سود بپردازند. سودی که درواقع از تفاوت در نرخ‌های بهره به دست می‌آید. فرمول تقریبی محاسبه‌ی سود روزانه حاصل از این معامله به شرح زیر است:
سود روزانه = {(نرخ بهره ارز دوم – نرخ بهره ارز اولیه) تقسیم بر ۳۶۵} ضرب در ارزش مفهومی موقعیت معاملاتی
البته، سود واقعی و دقیق با کسر کارمزدها و هزینه‌های نه‌چندان‌زیاد جانبی محاسبه می‌شود. علاوه بر تریدرهای فردی و سازمانی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ و جهانی هم از معامله انتقالی و ترکیب آن با استراتژی‌های دیگر به‌وفور استفاده می‌کنند.
کری ترید کی و کجا کاربرد دارد؟
معاملات انتقالی در بسیاری از بازارهای مالی و سرمایه اعم از فارکس، بورس، کالا، سهام انجام می‌شوند. با‌این‌حال این روش در بازارهای فارکس و اوراق قرضه، رواج بیشتری دارد. لازم به ذکر است که استراتژی کری ترید برای همه‌ی دارایی‌ها مناسب نیست. به‌عنوان مثال در بازار فارکس، جفت‌ارزهای موردنظر باید اختلاف قابل‌توجهی در نرخ بهره داشته باشند. همچنین، ارزی که استقراض با آن انجام می‌شود، باید به مقدار مشخصی بی‌ثبات باشد. به همین دلیل کاربرد این استراتژی در بازارهای نوظهور مالی، بیشتر است.
در میان ارزهای اصلی در بازار فارکس، دو جفت ارز NZD/JPY (دلار نیوزلند به ین ژاپن) و AUD/JPY (دلار استرالیا به ین ژاپن) بیشترین پتانسیل را برای انجام معاملات انتقالی دارند. در زمان نگارش این مطلب، نرخ بهره در ژاپن زیر ۰٫۱ درصد و در نیوزلند و استرالیا به‌ترتیب ۴٫۲۵ و ۳٫۲۵ درصد است. تا پیش از بحران اقتصادی در امریکا در سال ۲۰۰۸ که با کاهش شدید نرخ بهره از سوی فدرال رزرو همراه بود، کری ترید ین ژاپن با دلار آمریکا نیز رونق خوبی داشت. نرخ سود به‌روز ارزهای بازار فارکس را می‌توانید از سایت FXStreet.com و وب‌سایت‌های بانک مرکزی کشورها به دست آورید.
مزایای استراتژی کری ترید
پیش از هر مزیت دیگری، Carry Trade، فرصتی برای کسب سود از معامله‌ی دارایی‌های کم‌نوسان فراهم می‌کند. این مزیت معاملات انتقالی به‌ویژه در برابر شیوه‌ی «خرید با قیمت پایین و فروش با قیمت بالاتر» مشخص می‌شود. شیوه‌ای که برای معاملات روزانه معمولا کم‌سود بوده و مستلزم وقوع نوسانات شدید است. در ادامه مهم‌ترین مزایای این استراتژی را بررسی می‌کنیم.
سودهای اهرمی معاملات انتقالی
شاید بپرسید که برای تریدرهای حرفه‌ای و ریسک‌پذیر جذابیت معامله انتقالی چیست؟ پاسخ این سوال در دریافت سود حاصل از معاملات روزانه و از آن مهم‌تر قابلیت اهرم کردن این استراتژی است. بنابراین با حجم اندک سرمایه نیز می‌توانید چنین موقعیت‌هایی را باز کرده و تنها مارجین یا ودیعه‌ی تعیین‌شده از سوی کارگزار را پرداخت کنید. مبلغی که عمدتا به‌صورت درصد اندکی از ارزش موقعیت معاملاتی تعیین می‌شود.
افزایش ارزش ارز ثانویه
سود دیگری که در بلندمدت می‌تواند نصیب تریدر شود، از محل افزایش ارزش ارز دوم نسبت به ارز اول است. اجرای این استراتژی از سوی تعداد زیادی از معامله‌گران برای یک جفت ارز مشخص، سبب افزایش عرضه‌ی ارز اول و افزایش تقاضا برای ارز دوم می‌شود. روندی که در بلندمدت، ارزش ارز دوم را در برابر ارز اول، صعودی یا حتی تصاعدی می‌کند.
سود حاصل از رول اور
در بازار فارکس، کارگزاری‌ها در پایان هر روز (ساعت پنج عصر به وقت منطقه‌ی زمانی شرقی یا ET)، موقعیت‌های معاملاتی را بسته، سود تریدها را پرداخت و روز بعد دوباره آن‌ها را باز می‌کنند. صبح روز بعد، شما از محل تفاوت نرخ بهره بین بانکی شبانه‌ی دو ارز نیز منتفع می‌شوید. این روند که به آن رول‌اُور (Roll Over) گفته می‌شود، سود سواپ جفت ارز در طول شب را در بر دارد. یکی از معیارهایی که برای یافتن کارگزار نیز باید درنظر بگیرید، کارمزد سواپ شبانه‌ی آن است. ریسک این موضوع را نیز در بخش بعدی بررسی می‌کنیم.
ریسک معاملات انتقالی چیست؟
مهم‌ترین ریسکی که در معاملات انتقالی متوجه تریدر است، احتمال کاهش ارزش ارز دوم، یعنی ارزی است که نرخ بهره بالاتری دارد. اهرم‌های معمولا قابل‌توجه این معاملات، سبب می‌شوند که حتی حرکت‌های نزولی کوچک نیز زیان‌های بزرگی به بار بیاورند. این ریسک‌ها به‌ویژه در قراردادهای فوروارد یا قراردادهایی که به مدت طولانی نرخ‌های تبدیل را قفل می‌کنند، بزرگتر هستند. حتی اگر کاهش ارزش ارز ثانویه و با نرخ بهره بالاتر، ناگهانی و شدید هم نباشد، می‌تواند سود کسب‌شده از محل تفاوت نرخ‌های بهره را تا حد صفر یا حتی منفی خنثی کند.
چرخش ناگهانی روند جفت ارز
چرخش‌های ناگهانی وضعیت ارزها نسبت به یکدیگر به دلایلی مانند تحولات سیاسی یا بحران‌های اقتصادی معمولا غیرقابل‌پیش‌بینی بوده و خطر ضرر در Carry Trade را افزایش می‌دهد. به‌عنوان مثال، شکل‌گیری کاپیتولاسیون سال ۲۰۰۸ برای دلار آمریکا، عامل اصلی ضرر معاملات انتقالی USD/JPY در آن زمان بود. اتفاقی که به آن Carry Trade Unwind نیز گفته شده و سبب قدرت گرفتن ارز اولیه و با نرخ بهره پایین‌تر می‌شود. این چرخش‌ها در مواردی نیز تریدرها را به کری ترید جفت ارزها مجبور می‌کنند. پدیده‌ای که پیامدهای منفی برای اقتصاد در پی دارد.
احتمال بالای چرخش احساسات بازار
بی‌ثباتی ذاتی جفت ارزها یا دارایی‌های موردمعامله در استراتژی کری ترید که درواقع، لازمه‌ی سوددهی آن نیز محسوب می‌شود، در مواقعی می‌تواند احساسات بازار را به‌شدت تغییر دهد. در چنین مواقعی، حتی اگر تریدر از محل اختلاف نرخ‌های بهره در تئوری سود ببرد، ضرر بیشتری از محل تغییر روند جهت (Directional Trend) جفت ارز، متوجه او خواهد بود. وضعیت لیر ترکیه در فاصله‌ی سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ سبب شد که بسیاری از معاملات انتقالی روی این ارز با ضررهای هنگفت همراه شود. در تصویر زیر بهینه‌ترین زمان برای انجام معامله انتقالی ین ژاپن و دلار استرالیا با پیکان آبی مشخص شده و نسبت ارزش این جفت ارز در نقطه‌ی پایانی پیکان، نزولی شده است.
منفی شدن سود سواپ شبانه
در بخش مزایای معاملات انتقالی در فارکس به سود حاصل از محل تفاوت نرخ بهره بین بانکی شبانه‌ی دو ارز اشاره کردیم. این روند می‌تواند معکوس نیز شود. دراین‌صورت با شروع روز معاملاتی بعدی، شما مقداری به کارگزار خود بدهکار شده‌اید.
افزایش نرخ بهره ارز مبدا
در هر معامله انتقالی باید بدانید که کاهش نرخ بهره در یک کشور، مثلا ژاپن، دلایلی منطقی دارد که درصورت رفع آن‌ها، نرخ بهره نیز افزایش می‌یابد. بانک‌های مرکزی معمولا نرخ بهره را با اهدافی مانند موارد زیر پایین نگه می‌دارند:
- تشویق مردم به مصرف و رونق تولید
- سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های اقتصادی به کمک وام
- مقابله با آثار سوء کاهش مداوم تورم
با تحقق این اهداف و پس از یک چرخه‌ی زمانی که می‌تواند از چند ماه تا چند سال طول بکشد، نرخ بهره با اهداف بعضا متضاد دیگری، مانند تعدیل عرضه و تقاضا و مقابله با رشد تورم، افزایش می‌یابد. افزایش نرخ بهره ارزی که از آن برای تامین ارز دوم در معامله انتقالی در فارکس استفاده کرده‌اید، می‌تواند اختلاف نرخ‌های بهره و متعاقبا سود شما را کاهش دهد. در حالت شدید، اختلاف دو نرخ بهره منفی‌شده و حساب شما خالی می‌شود.
مدیریت ریسک؛ لازمه معاملات انتقالی
به‌طورکلی لازمه‌ی ورود به یک موقعیت معاملاتی انتقالی این است که تصمیمات بانک‌های مرکزی و احساسات بازار، حامی تقویت یا ثبات روند جهت جفت ارز موردنظر باشند. به‌طورخلاصه، تریدر باید عواملی فراتر از تفاوت در نرخ‌های بهره را برای اتخاذ این استراتژی درنظر بگیرد. همچنین اتکا به سودهای ناچیز حاصل از معاملات روزانه در برابر ضررهای بزرگ و اهرمی در شرایط نامطلوب، استراتژی مدیریت ریسک مناسبی محسوب نمی‌شود.
به دلایل ذکرشده، معاملات انتقالی تنها به معامله‌گران ریسک‌پذیر، حرفه‌ای در معاملات اهرم و دارای دانش کافی از روندهای احتمالی در آینده توصیه می‌شود. از دیگر راه‌کارهای مدیریت ریسک در کری ترید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ورود به موقعیت‌ها در برهه‌هایی که سرمایه‌گذاران در حال خرید هستند
- استفاده از دستور حد ضرر یا Stop-loss در موقعیت‌های بازشده
- محاسبه اندازه ریسک، سود و ضرر احتمالی، هزینه‌های مبادلاتی و غیره با استفاده از ماشین‌حساب‌های معاملاتی
- کسب مهارت‌ها و دانش مدیریت ریسک
- افزایش دانش مالی مانند تحلیل بین بازاری فارکس
- سپردن معاملات انتقالی به مدیران مالی یا کارگزاران حرفه‌ای و شناخته‌شده
استراتژی Carry Trade در عمل
برای درک بهتر سودی که معاملات انتقالی می‌توانند داشته باشند بهتر است، این استراتژی را برای ارز یک کشور، نرخ بهره آن و نیز نرخ بهره اوراق قرضه در همان کشور درنظر بگیریم. به‌عنوان مثال اگر نرخ بهره در آمریکا یک درصد و سود سالانه‌‌ی اوراق قرضه، سه درصد باشد، در پایان سال، کری ترید دلار، دو درصد سود به شما خواهد داد که مثلا برای هزار دلار سرمایه‌گذاری، برابر با ۲۰ دلار خواهد بود.
در مثالی دیگر، اگر نرخ بهره در ژاپن برابر با یک درصد و در استرالیا برابر با چهار درصد باشد، تریدر می‌تواند با استقراض مقدار مشخصی ین و تبدیل آن به AUD، چهار درصد سود از بانک‌های استرالیا دریافت کرده و از محل آن، بدهی یک درصدی‌اش به بانک‌های ژاپنی را پرداخت کند. ما‌به‌التفاوت این دو نیز سود او خواهد بود. در این بین، او سود حاصل از افزایش ارزش AUD در برابر JPY را نیز در پرداخت‌های مربوط به معاملات روزانه‌اش دریافت کرده است.
مثالی از معامله انتقالی با اهرم
شاید تصور کنید سودهای ذکرشده برای معاملات انتقالی در برابر معاملات سوئینگ ناچیز هستند؛ اما همانطورکه قبلا هم گفتیم، معامله انتقالی معمولا با اهرم‌های بالا همراه است. بنابراین شما تنها با مارجین یا ودیعه‌ای که در برابر کل ارزش موقعیت معاملاتی چندان زیاد نیست، می‌توانید وارد معامله شوید.
تصور کنید که در کمترین حالت ممکن، وارد یک موقعیت معاملاتی به ارزش یک مینی‌لات یا ۱۰ هزار دلار و نسبت اهرم نه‌چندان‌زیاد ۱:۴۰ (مارجین ۲۵۰ دلار) می‌شوید. همانطورکه می‌دانید سود و زیان روزانه‌ی شما از معامله‌ی اهرم، بر اساس ارزش موقعیت معاملاتی (در اینجا ۱۰ هزار دلار) و نه مارجین محاسبه می‌شود. نحوه‌ی محاسبه‌ی سود و زیان حاصل از تفاوت نرخ‌های بهره نیز دقیقا به همین طریق است. یعنی درصورت اختلاف چهار درصدی، سود کری ترید شما نیز چهار درصد ۱۰ هزار دلار (و نه چهار درصد ۲۵۰ دلار) یعنی ۴۰۰ دلار خواهد بود.
کری ترید روشی پرسود و پرریسک
معاملات انتقالی یا Carry Trade بیش از چهل سال است که در بازارهای مالی انجام می‌شوند؛ اما در بیست سال گذشته، به‌ویژه در بازار فارکس و سهام، محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند. این روش معاملاتی بر کسب سود از محل اختلاف نرخ‌های بهره دو ارز متکی است. جایی که تریدر، هزینه‌ی سرمایه‌گذاری در یک دارایی با نرخ سود بالا را با استقراض دارایی با نرخ سود پایین‌تر تامین می‌کند. این معاملات، معمولا با اهرم همراه شده و به همین دلیل می‌توانند سود قابل‌توجهی داشته باشند. ماهیت جفت دارایی‌ها در فارکس، آن را به بهترین بازار برای انجام این معاملات تبدیل کرده است.
کاهش ارزش ارز دوم، افزایش نرخ بهره ارز اول و ریسک‌های دیگری مانند منفی‌شدن سواپ شبانه‌ی دو ارز، از ریسک‌های قابل‌توجه در انجام معاملات انتقالی هستند. به همین دلیل، توصیه می‌شود انجام این معامله را با دانش و آگاهی کافی از روند قیمت و نسبت جفت ارزها به یکدیگر و به کمک یک کارگزار معتبر و ارائه‌دهنده‌ی پوشش‌های لازم در معاملات اهرم انجام دهید.
منبع: سایت ITB به آدرس ITBFX.COM