نبرد طاقچه و فیدیبو؛ کدام پلتفرم کتاب‌خوانی در ایران سودآورتر است؟
در یک نگاه اجمالی به بازار کتاب دیجیتال ایران، دو نام بیشتر از همه خودنمایی می‌کنند: طاقچه و فیدیبو. اما کدام یک از این دو پلتفرم در جذب کاربر، درآمدزایی و مدل اقتصادی موفق‌تر عمل کرده‌اند؟ در این گزارش تحلیلی، نگاهی دقیق به عملکرد، مدل مالی و رفتار کاربران این دو برند شناخته‌شده می‌اندازیم.
معرفی اولیه؛ وقتی فناوری وارد دنیای کتاب شد
| مشخصه | طاقچه | فیدیبو |
|---|---|---|
| سال تأسیس | ۱۳۹۲ | ۱۳۹۲ |
| مالکیت | مستقل | زیرمجموعه دیجی‌کالا |
| محتوای دیجیتال | +۱۱۴ هزار کتاب، صوتی و مجله | +۱۲۲ هزار کتاب و کتاب صوتی |
| اپلیکیشن موبایل | دارد | دارد |
طاقچه و فیدیبو هر دو فعالیت خود را از اوایل دهه ۹۰ آغاز کردند و در مسیر توسعه فرهنگ کتاب‌خوانی دیجیتال در ایران نقشی پررنگ ایفا کردند. اما تفاوت در سرمایه‌گذاران و استراتژی‌های رشد، مسیر آن‌ها را تا حدی متفاوت ساخته است.
مدل‌های درآمدی و اشتراک‌ها
طاقچه:
-
مدل درآمدی: ۶۰٪ از درآمد هر فروش به ناشر و ۴۰٪ به پلتفرم تعلق می‌گیرد.
-
سرویس «طاقچه بی‌نهایت»: مدل اشتراکی با دسترسی نامحدود به کتاب‌ها، با توزیع درآمد بین ناشران بر اساس الگوریتم‌های مطالعه کاربران.
فیدیبو:
-
مدل درآمدی: اطلاعات دقیقی منتشر نشده است، اما با توجه به مالکیت دیجی‌کالا، احتمالاً مدل ترکیبی از فروش مستقیم، اشتراک و تبلیغات را دنبال می‌کند.
-
سرویس «فیدی‌پلاس»: اشتراک ماهانه با دسترسی به مجموعه‌ای از کتاب‌ها و تخفیف‌های ویژه.
📈 آمار و ارقام کلیدی
طاقچه:
-
تعداد نصب‌ها: بیش از ۱۲ میلیون نصب فعال تا پایان سال ۱۴۰۲.
-
تعداد کتاب‌های موجود: بیش از ۱۳۰ هزار عنوان کتاب الکترونیکی و صوتی.
-
نظرات کاربران: بیش از ۱۳ میلیون و ۱۴۴ هزار نظر ثبت‌شده تا پایان سال ۱۴۰۲.
-
افزایش سرانه مطالعه: افزایش ۱۰ دقیقه‌ای سرانه مطالعه جمعیت باسواد کشور.
-
زمان‌های اوج مطالعه: بیشترین ساعات مطالعه بین ۹ شب تا ۱ بامداد.
فیدیبو:
-
میانگین مطالعه کاربران:
-
کاربران عادی: ۳۶۳ دقیقه مطالعه کتاب متنی در سال (حدود ۱ دقیقه در روز). خرید و دانلود کتاب متنی، صوتی با فیدیبو+۲پیوست+۲مرکز رصد فرهنگی کشور+۲
-
کاربران فیدی‌پلاس: ۱۴۳۳ دقیقه مطالعه کتاب متنی در سال (حدود ۴ دقیقه در روز).
-
کاربران فیدیبوک: ۲۳۸۵ دقیقه مطالعه کتاب متنی در سال (حدود ۶.۵ دقیقه در روز).
-
-
تعداد استفاده از اپلیکیشن:
-
کاربران عادی: میانگین ۷۵ بار در سال.
-
کاربران فیدی‌پلاس: میانگین ۲۰۸ بار در سال.
-
کاربران فیدیبوک: میانگین ۲۱۷ بار در سال.
-
-
پرفروش‌ترین کتاب‌ها در سال ۱۴۰۳:
-
کتاب صوتی کلیدر اثر محمود دولت‌آبادی.
-
رفتار کاربران و الگوهای مطالعه
طاقچه:
-
زمان‌های اوج مطالعه: بین ۹ شب تا ۱ بامداد.
-
روزهای پرمطالعه: دوشنبه‌ها بیشترین میزان مطالعه را دارند.
-
موضوعات محبوب: ادبیات، داستان و رمان، موفقیت و خودیاری.
فیدیبو:
-
میانگین مطالعه روزانه:
-
کاربران عادی: حدود ۱ دقیقه.
-
کاربران فیدی‌پلاس: حدود ۴ دقیقه.
-
کاربران فیدیبوک: حدود ۶.۵ دقیقه
-
-
روزهای پرمطالعه: شنبه تا چهارشنبه بیشترین میزان مطالعه را دارند.
-
موضوعات محبوب: روان‌شناسی، توسعه فردی و رمان‌های پرفروش جهانی.
رضایت کاربران و نظرات
طاقچه:
-
نظرات ثبت‌شده: بیش از ۱۳ میلیون و ۱۴۴ هزار نظر تا پایان سال ۱۴۰۲.
-
نقاط قوت: تنوع محتوایی، مدل اشتراکی «طاقچه بی‌نهایت».
-
نقاط ضعف: برخی مشکلات فنی و نیاز به بهبود در پشتیبانی.
فیدیبو:
-
نظرات کاربران: اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، اما با توجه به امتیازهای بالا در فروشگاه‌های اپلیکیشن، رضایت کاربران در سطح مطلوبی قرار دارد.
-
نقاط قوت: تجربه کاربری روان، تنوع ژانری، همکاری با گویندگان معروف در کتاب‌های صوتی.
-
نقاط ضعف: اطلاعات محدود در مورد مدل درآمدی و اشتراک‌ها.
چشم‌انداز آینده
با توجه به روندهای فعلی، پیش‌بینی می‌شود:
-
طاقچه با تمرکز بر توسعه زیرساخت‌ها، افزایش تنوع محتوایی و بهبود تجربه کاربری، سهم بیشتری از بازار را به دست آورد.
-
فیدیبو با بهره‌گیری از اکوسیستم دیجی‌کالا و توسعه خدمات اشتراکی، به جذب کاربران جدید ادامه دهد.
-
بازار کتاب دیجیتال ایران با افزایش نفوذ اینترنت و گوشی‌های هوشمند، رشد قابل‌توجهی را تجربه خواهد کرد.
جایگاه در بازار کتاب دیجیتال ایران
براساس گزارش پلتفرم‌های تبلیغاتی و تحلیل بازار:
- طاقچه بیش از ۵ میلیون نصب فعال دارد.
- فیدیبو نیز در کنار دیجی‌کالا از مزیت ترافیک بالا برخوردار است.
- هر دو پلتفرم با چالش‌های مشترکی مانند کپی‌رایت، دسترسی کاربران به نسخه‌های رایگان غیرقانونی، و کاهش خرید در شرایط اقتصادی مواجه‌اند.
اما طاقچه به دلیل خلاقیت در مدل اشتراکی و تمرکز بر محتوای بومی، در جذب مخاطب علاقه‌مند به کتاب‌های ایرانی موفق‌تر عمل کرده است.
جمع‌بندی
در بازه زمانی فروردین ۱۴۰۳ تا فروردین ۱۴۰۴، هر دو پلتفرم «طاقچه» و «فیدیبو» تلاش‌های قابل‌توجهی برای جذب کاربران و افزایش سهم بازار انجام داده‌اند. انتخاب بین این دو پلتفرم بستگی به نیازها و ترجیحات فردی کاربران دارد. اگر به دنبال تنوع محتوایی و مدل اشتراکی هستید، «طاقچه» گزینه مناسبی است. اگر به دنبال تجربه کاربری روان و همکاری با گویندگان معروف در کتاب‌های صوتی هستید، «فیدیبو» می‌تواند انتخاب بهتری باشد.