راهنمای خرید CPU برای کارهای عمومی و بازی ها بر اساس قیمت، شهریور 91

خریدن بهترین CPU مثل هر قطعه‌ی دیگری نیاز به تحقیق زیاد دارد. برای انتخاب بهترین گزینه باید به وب‌سایت‌هایی مراجعه کرد که مدل‌های جدید را به صورت تخصصی و در نرم‌افزارهای مختلف مورد آزمایش قرار می‌دهند. نتیجه‌ی چنین بررسی‌هایی به صورت بنچ‌مارک در می‌آید که در واقع یک امتیاز کمی است که به هر CPU داده می‌شود. بررسی عمیق‌تر با توجه به معماری پردازنده و ساختار آن صورت می‌گیرد که موضوع را پیچیده‌تر می‌کند. درک ساختار و معماری پردازنده‌ها و نتایج بنچ‌مارک‌ها وقت‌گیر است و ممکن است یک کاربر عادی حوصله و زمان بررسی اینگونه مقالات را نداشته باشد. اما چه باید کرد؟

در حالت کلی اگر پردازنده را برای اجرای بازی‌ها و کارهای معمولی روزمره لازم داشته باشیم، می‌توانیم از مقالات ماهانه‌ی Tomshardware استفاده کنیم که بهترین مدل‌ها را در محدوده‌های مختلف بودجه معرفی می‌کند. لذا این مقالات را چند وقت یکبار برای خوانندگان گویا آی‌تی آماده می‌کنیم. امیدواریم که برای شما خوانندگان هم‌وطن مفید واقع شود.

نکات مهم

1- ممکن است قیمت‌ها نوسان زیادی داشته باشد و برخی مدل‌ها با افزایش قیمت ناگهانی مواجه شوند. بهتر است همواره نکات اصلی در انتخاب بهترین مدل و البته چند مدل مشابه را در نظر بگیرید و اگر مدل معرفی شده موجود نبود یا قیمت آن بیشتر از حد معمول بود، مدل دیگری را تهیه کنید.

2- در کاربرهای مختلف کارایی یک مدل خاص ممکن است خوب یا بد باشد، لذا کاربرد هم اهمیت دارد. مثلاً ممکن است شما یک پردازنده را برای کارهای دفتری ساده تهیه کنید و یا بر عکس برای انجام محاسبات سنگین مهندسی از آن استفاده کنید. ممکن است هدف اجرای بازی‌های سنگین یا سبک باشد و …. در هر یک از این موارد برخی مدل‌ها بهتر هستند و برخی کم ارزش‌تر می‌باشند. مدل‌هایی که معرفی می‌شود بهترین کارایی را در بازی‌ها دارند و ممکن است در کاربرد خاصی که مدنظر شماست، مدل دیگری بهتر باشد. لذا توصیه می‌کنیم برای کاربردهای معمولی روزانه و بازی‌ها از این راهنمای خرید استفاده نمایید و در دیگر کاربردهای تخصصی مطالعه و تحقیق بیشتری داشته باشید.

3- به مادربورد و سوکت CPU توجه کنید. این دو مورد بایستی سازگار باشند و در واقع یک نام داشته باشند. مورد استثناء برخی سوکت‌های AMD مثل AM2 و AM3 است. در این مثال هر دوی این سوکت‌ها می‌توانند CPUهایی با سوکت AM2 را پشتیبانی کنند اما یک پردازنده‌ی جدید با سوکت AM3 روی سوکت قدیمی‌تر AM2 کار نخواهد کرد! لذا قاعده‌ی کلی این است که CPU جدید روی سوکت قدیمی‌تر نصب نمی‌شود. توجه کنید که در مورد سری AM مثال زدیم و دیگر سری‌ها کاملاً متفاوت هستند.

4- همیشه یادتان باشد که مادربورد، رم، CPU و کارت گرافیک همگی در کنار هم فعالیت می‌کنند. علاوه بر اینکه باید محصولات در یک رده‌ی کیفی باشند، باید با هم سازگار باشند. مثلاً یک CPU قدیمی که برای مادربوردهای دارای شکاف DDR2 طراحی شده را نباید با رم DDR3 خرید! کارت گرافیک قدیمی که برای اسلات AGP طراحی شده را نباید به همراه یک مادربورد با اسلات PCI Express تهیه کرد! لذا با افراد متخصص مشورت کنید اما در نهایت با توجه به نتایج بنچ‌مارک‌ها و توصیه‌های Tomshardware انتخاب نمائید.

5- در این مقاله معیار انتخاب تنها یک فاکتور است: قیمت تقسیم بر کارایی. اگر هزینه‌ی مادربورد یا قابلیت اورکلاک کردن را در نظر بگیریم، انتخاب و معرفی یک مدل پیچیده می‌شود. فرض بر این است که قیمت مادربوردها مشابه است و کاربر نمی‌خواهد پردازنده را اورکلاک کند.

پارامترهای مهم در کارایی یک CPU یا APU

1 – سرعت کلاک و معماری: هر پردازنده یک مشخصه‌ی مهم به نام سرعت کلاک یا به اختصار سرعت دارد که معمولاً بر حسب گیگاهرتز است. سرعت بالاتر مستقیماً روی سرعت پردازش تأثیر می‌گذارد.

معماری پردازنده‌ها روز به روز بهینه‌تر می‌شود و در هر کلاک تعداد دستورات بیشتری اجرا می‌شود. مجموعه دستورات (Instruction Set) پیشرفته‌تری اضافه می‌شود و در کل کارایی بهینه‌تر می‌شود. به عنوان مثال یک پردازنده‌ی Ivy Bridge با سرعتی برابر با یک مدل Sandy Bridge کارایی بهتری دارد و حدود 15 درصد سریع‌تر است.

برخی مدل‌های جدید سرعت کلاک متغیر دارند. تکنولوژی Intel Turbo Boost و AMD Turbo Core برای افزایش خودکار سرعت برخی و یا تمام هسته‌های پردازنده، در مواقعی که هسته‌ها مشغول پردازش هستند، به کار می‌رود.

2 – تعداد هسته‌های فیزیکی و مجازی: در نرم‌افزارهایی که از چند هسته استفاده می‌کنند، تعداد هسته‌های فیزیکی مستقیماً تأثیر می‌گذارد. اما در بسیاری از نرم‌افزارها تنها یک هسته مورد استفاده قرار می‌گیرد و سایر هسته‌ها بی‌کار باقی می‌مانند! روز به روز پشتیبانی نرم‌افزارها در پردازنده‌های چند هسته‌ای بهتر می‌شود و در حال حاضر یک پردازنده‌ی 2 یا نهایتاً 4 هسته‌ای مناسب‌ترین گزینه است.

برخی پردازنده‌های Intel دارای تکنولوژی Hyper-Threading می‌باشند و لذا در ویندوز 7 یا 8 مشاهده می‌کنیم که به تعداد هسته‌های فیزیکی یا واقعی، هسته‌ی مجازی داریم. این هسته‌های مجازی در نرم‌افزارهای مختلف بین 10 تا 50 درصد سرعت پردازش را افزایش می‌دهند.

3 – حافظه‌ی کش: تعداد سطوح کش (L1 و L2 و L3) روی سرعت پردازش تأثیر گذار است اما نه به طور مستقیم. کش 2 برابر کارایی را بیشتر می‌کند اما نه در حد 2 برابر بلکه کمتر از 1.5 برابر!

نکته‌ی دیگر اینکه برخی چیدمان‌های کش نسبت به بعضی دیگر بهتر هستند که این موضوع به معماری پردازنده مربوط می‌شود.

4 – ترانزیستورهای ظریف‌تر با کیفیت بهتر: هر چه فرآیند ساخت پردازنده دقت بیشتری داشته باشد و از سیلیکون‌های بهتری استفاده شده باشد، پردازنده کمتر انرژی مصرف خواهد کرد و پایداری آن نیز بیشتر می‌شود. در اورکلاک کردن پردازنده تأثیر این عامل کاملاً مشهود است.

منظور از اورکلاک کردن چیست و چه خطرات و مزایایی دارد؟

سرعت پردازنده را به طور معمول می‌توان در بایاس یا UEFI مادربورد تغییر داد. در لپ‌تاپ‌ها محدودیت‌هایی در این زمینه وجود دارد ولی در اکثر دستاپ‌ها اورکلاک کردن امکان‌پذیر است. معمولاً یک سرعت کلاک پایه (یا چیزی شبیه آن در هر نوع معماری) وجود دارد که در صورت تغییر دادن آن و با توجه به مقدار ضریب کلاک پایه، سرعت کارکرد CPU تغییر می‌کند. بالا رفتن سرعت به معنی افزایش کارایی است اما پردازنده داغ‌تر می‌شود.

به جز برخی مدل‌های جدید که دارای ضریب قفل شده هستند، برای اورکلاک کردن می‌توان ضریب کلاک پایه را افزایش داد. معمولاً مدل‌هایی با ضریب آنلاک شده با پسوند K نشان داده می‌شوند.

معمولاً با افزایش بیشتر سرعت کلاک، ناپایداری‌هایی در کارکرد سیستم دیده می‌شود، مخصوصاً اگر نرم‌افزارهای سنگین اجرا کنیم، ممکن است سیستم هنگ کرده یا خاموش شود! در این صورت باید ولتاژ کاری پردازنده را نیز افزایش دهیم.

افزایش ولتاژ هم مثل افزایش کلاک پردازنده را داغ‌تر و پر مصرف‌تر خواهد کرد. به همین علت است که ممکن است CPU یا CPU  آسیب ببیند و باید در این زمینه مهارت داشته باشیم.

استفاده از سیستم خنک‌کاری غیر استاک (فن و هیت‌سینک پیش‌فرض که در بسته‌بندی CPU عرضه می‌شود) نیز مفید است.

در حالت کلی کاربرانی که با اورکلاکینگ آشنایی دارند، بهتر است مدل‌های رده پایین یک خانواده را تهیه کنند و فرکانس کاری آن را افزایش دهند. در این صورت می‌توانند بخشی از هزینه را برای خرید فن و هیت‌سینک خوب صرف کنند تا سیستم‌شان با صدایی کم و خنک‌کاری قوی و البته سرعتی فراتر از معمول کار کند.

توجه کنید که آسیب دیدن پردازنده به دلیل اورکلاک کردن، ممکن است به ابطال گارانتی بیانجامد.

آپدیت ماه آگوست 2012 (شهریور 91)

چندی پیش خبری در مورد کاهش قیمت پردازنده‌های AMD و Intel منتشر کردیم. خبر مهم دیگر وارد شدن خانواده‌ی جدید محصولات AMD به نام Trinity و Piledriver است.  به نظر می‌رسد که برای عرضه‌ی این محصولات در بازار باید کمی صبر کنیم!

AMD نسل جدید APUهای (APU ترکیب CPU و GPU است و در واقع وظیفه‌ی کارت گرافیک جداگانه را می‌توان به یک APU واگذار کرد، البته توان پردازشی کارت گرافیک‌های متوسط نسبت به گرافیک مجتمع APU پایین‌تر است) خود را عرضه می‌کند اما برای عرضه‌ی گسترده باید کمی صبر کنیم.

نسل جدید CPUها از خانواده‌ی Piledriver با پیشوندهای FX نیز عرضه شده که باید منتظر عرضه‌ی آن در ایران نیز باشیم.

با ورود مدل‌های جدید، قیمت برخی مدل‌ها بین 5 تا 10 دلار و حتی FX-4170 حدود 20 دلار، کاهش داشته است.

Intel نیز قیمت برخی مدل‌ها را بین 5 تا 10 دلار کاهش داده است.

بهترین پردازنده با 70 دلار بودجه (در ایران حدود 140 هزار تومان)

در بازی‌ها پردازنده‌ی ارزان‌قیمت اینتل Pentium G630 عملکرد بسیار خوبی دارد. می‌توان گفت در محدوده‌ی زیر 200 دلار خرید مدل‌هایی با تعداد هسته‌های بیشتر مثل FX-4100 و FX-6100 و FX-8120 برای بازی‌ها مناسب نیست. در واقع در بازی‌ها، این پردازنده در حد پردازنده 4 هسته‌ای AMD یا مدل Phenom II X4 955 سریع است.

به عنوان مثال دو بازی سنگین Metro 2033 و Battlefield 3 را در نظر بگیرید و نتایج را مقایسه کنید، رنگ سبز سرعت اجرای متوسط و رنگ آبی حداقل سرعت اجراست:

بنابراین با توجه به نتایج بالا، در ماه جاری هم مدل‌های ارزان اینتل را بر AMD ترجیح می‌دهیم.

بهترین پردازنده با 100 دلار بودجه (در ایران حدود 230 هزار تومان)

این مدل مشابه G630 است با این تفاوت که سرعت آن 400 مگاهرتز بیشتر است و از حافظه‌های DDR3 با سرعت 1333 مگاهرتز نیز پشتیبانی می‌کند.

Pentiumها و Core i3هایی که برای سوکت LGA 1155 طراحی شده‌اند دارای ضریب کلاک پایه‌ی قفل شده می‌باشند و لذا برای افزایش سرعت کلاک راهی جز خرید مدل قوی‌تر نیست اما به هر حال این مدل هم بسیار عالی است و ارزش پرداخت پول بیشتر را دارد.

نتیجه‌ی تست آن را در نمودارهای مدل G630 ببینید.

بهترین پردازنده با 120 دلار بودجه (در ایران حدود 280 هزار تومان)

در حالت عادی سرعت این مدل بسیار بالاست و در مقایسه با دو مدل اینتلی معرفی شده به نظر جالب می‌آید. اما نکته‌ی اصلی در مورد این مدل ضریب آنلاک شده‌ی آن و جا برای اورکلاک است. حتی رقبای خوبی مثل Core i3 2120 نیز در مقابل سرعت 4.2 گیگاهرتزی این پردازنده، به سختی رقابت می‌کنند.

در مقایسه با مدل‌های خوبی مثل Core i3 2120 باید به این نکته اشاره کرد که با وجود عملکرد مشابه این دو محصول در بازی‌ها، میزان مصرف انرژی FX-4170 حدود 2 برابر است! به نظر می‌رسد اگر قیمت برق را هم در نظر بگیریم، خریدن اینتل به صرفه‌تر باشد. اما به هر حال معیار اصلی کارایی تقسیم بر قیمت بوده که این مدل برنده می‌شود.

بهترین پردازنده با 120 دلار بودجه (در ایران حدود 280 هزار تومان)، انتخاب دیگر

این پردازنده با مدل‌های 4 هسته‌ای که قبلاً در این محدوده معرفی می‌کردیم برابری می‌کند. اما کاربران حرفه‌ای زیاد این مدل را نمی‌پسندند چرا که برای اورکلاک کردن مناسب نیست. ضریب کلاک پایه قفل شده و تنها می‌توان کلاک پایه را از 100 مگاهرتز کمی بیشتر کرد. اما کارایی این مدل بدون اورکلاک هم بسیار خوب است و آن را توصیه می‌کنیم.

نقد و بررسی سندی بریجی‌ها را در اینجا بخوانید.

در بازی Metro 2033 نتیجه‌ی تست مدل مشابه Core i3 2100 را در نمودار زیر مشاهده کنید:

 

بهترین پردازنده با 180 دلار بودجه (در ایران حدود 360 هزار تومان)

معماری Sandy Bridge واقعاً سریع است به طوری‌که Core i5 2320 در بازی‌ها در حد مدل‌های قدیمی‌تر اینتل برای سوکت LGA 1366 عمل می‌کند. منظورمان مدل‌های رده پایین نیست بلکه در مورد مدل‌های 1000 دلاری سری Extreme صحبت می‌کنیم.

نقد و بررسی سندی بریجی‌ها را در اینجا بخوانید.

بهترین پردازنده با 200 دلار بودجه (در ایران حدود 450 هزار تومان)

معماری Ivy Bridge نسبت یه Sandy Bridge کمی سریع‌تر و البته کم‌مصرف‌تر است که علت آن استفاده از ترانزیستورهای 22 نانومتری است. نکته‌ی دیگر این است که 16 مسیر PCI Express 3.0 در این مدل‌ها پشتیبانی می‌شود که در صورت خرید کارت‌گرافیک‌های سری HD 7000 یا GTX 600 و مادربورد نسل 7 اینتل، یک ویژگی مهم است که باید به آن توجه کنید. در واقع ارتباط بین CPU و GPU در مورد کارت گرافیک‌های رده اول اهمیت زیادی دارد.

نقد و بررسی مدل‌هایی با معماری Ivy Bridge را در اینجا بخوانید.

 بهترین پردازنده با 230 دلار بودجه (در ایران حدود 500 هزار تومان)

تنها 300 مگاهرتز سرعت بیشتر در مقایسه با مدل قبلی، اما نکته‌ی بسیار مهم پسوند K در انتهای نام این مدل است که نشان‌دهنده‌ی ضریب کلاک پایه‌ی آنلاک شده‌ی آن است، لذا اورکلاک کردن این مدل امکان‌پذیر است. یک نکته‌ی دیگر کارت گرافیک مجتمع است که در این مدل HD 4000 است اما برای بازی‌ها کارت گرافیک‌های ضعیف مجتمع اهمیت خاصی ندارند و به هر حال باید یک کارت گرافیک جداگانه تهیه کرد.

در صورتی که اورکلاک برای شما اصلاً کاربرد ندارد، مدل Core i5 3450 را انتخاب کنید و در هزینه صرفه‌جویی نمائید.

نقد و بررسی مدل‌هایی با معماری Ivy Bridge را در اینجا بخوانید.

مدل‌های گران‌قیمت‌تر کاربردی ندارند!

مثل همیشه به قیمت‌های بالاتر که می‌رسیم، پیشنهاد کردن محصولی که کارایی بهتری داشته باشد، مشکل می‌شود. با توجه به اینکه آخرین مدل معرفی شده را می‌توان به راحتی اورکلاک کردف دیگر نیازی به خرید مدل‌های 1000 دلاری سری اسکتریم مثل Core i7 990X نیست، کارایی Core i5 3570K حتی بدون اورکلاک کردن هم در حد i7 990X است، لذا مدل گران‌قیمت‌تری معرفی نمی‌کنیم.

اما مزیت سوکت LGA 2011 و پردازنده‌های گران‌تری که برای آن طراحی شده داشتن پهنای باند بیشتر است. کنترل حافظه 4 کاناله و پشتیبانی از 40 مسیر PCI Express 3.0 چیزی است که در استفاده از 3 یا 4 کارت گرافیک به صورت موازی مهم می‌شود. اما باز هم مقایسه‌ی ما بین یک مدل 225 دلاری یعنی Core i5 2500K و یک مدل 1000 دلاری یعنی Core i7 3960X نشان داد که پهنای باند کمترو مسیرهای کمتر، مشکلی در عملکرد سیستم ایجاد نمی‌کند.

جمع‌بندی نهایی این است که اگر هزینه اصلاً مهم نیست، پردازنده‌ی قوی‌تر تهیه کنید اما اگر هزینه کمی مهم است، پردازنده‌ی 220 دلاری بخرید و باقی بودجه را برای مادربورد و حافظه و کارت گرافیک هزینه کنید.

بهترین پردازنده با 570 دلار بودجه (در ایران حدود 1 میلیون و 250 هزار تومان)

مدل گران‌تر Core i7 3960X است، کلاک پایه 100 مگاهرتز بیشتر است و مقدار کش L3 آن نیز 3 مگابایت بیشتر است. اما در نهایت 400 دلار گران‌تر است. لذا توصیه این است که همین مدل را بخرید. 100 مگاهرتز سرعت بیشتر و 3 مگابایت کش سطح L3 بیشتر در عملکرد سیستم بسیار کم اثر است اما با 400 دلار می‌توانید مادربوردی بهتری و یک سیستم خنک‌کاری عالی تهیه کنید.

نقد و بررسی پلتفرم Sandy Bridge E را در اینجا مطالعه کنید.

جدول  رده‌بندی کلی تمام پردازنده‌ها بر حسب کارایی

به کمک جدول زیر می‌توانید تمام مدل‌های موجود در بازار را بررسی و مقایسه کنید. این جدول رده‌بندی بر اساس متوسط کارایی CPUها تنظیم شده است و تمام مدل‌ها را در بر می‌گیرد. برخی واقعاً تست شده‌اند و برخی بر حسب کارایی مدل‌های مشابه در آن قرار داده شده‌اند. نکته‌‌ی مهم این است که متوسط کارایی پردازنده در عناوین مختلف در نظر گرفته شده و در برخی عناوین ممکن است جدول به شکل دیگری باشد.

منبع: tomshardware