برای مراحل مربوط به طلاق توافقی باید چه اقداماتی انجام داد؟
در طلاق توافقی زن و مرد هر دو خواستار طلاق بوده و در خصوص همه موارد اختلاف خود با یکدیگر توافق نموده اند که این موارد شامل مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زندگی، حضانت فرزند بعد از طلاق، ملاقات فرزند، استرداد جهیزیه و سایر حقوق دوران زندگی مشترک زناشویی طرفین می‌باشد. پس از این که زوجین در خصوص موارد مربوط به طلاق با یکدیگر توافق نمودند، آن ها را مکتوب کرده و به وکیل انتخابی خود تحویل می‌دهند تا وکیل مطابق توافق آنها اقدامات خود را جهت انجام امور ثبت دادخواست طلاق توافقی و پیگیری پرونده اخذ رای طلاق که گواهی عدم امکان سازش نام دارد، اعمال نماید. به عبارت دیگر طلاق توافقی باید مسبوق به توافق اولیه زن و شوهر در تمامی موارد و جوانب آن باشد و چنین نیست که یک طرف و یکی از زن یا شوهر به دادگاه یا به یک وکیل مراجعه نموده و اجبار طرف دیگر را به انجام توافق بر سر طلاق بخواهد و اگر در مراحل رسیدگی، زوجین در مورد کوچک ترین چیزی اختلاف داشته باشند، انجام توافق منتفی است.
چه نوع طلاق هایی، طلاق توافقی محسوب نمی‌شود؟
در این مورد باید توجه داشت که طلاق توافقی و یا دادن حق طلاق مرد به زن، ممکن است به ظاهر بسیار ساده به نظر برسد اما در باطن از حساسیت خاصی برخوردار بوده که غفلت از آن خسارات جبران ناپذیری به زوجین وارد خواهد کرد.
- زمانی که زن و شوهر با هم در طلاق به توافق می‌رسند و در خصوص مهریه، نفقه، اجرت المثل و سایر حقوق مالی و حضانت فرزند مشترک و مدت زمان ملاقات طفل و نفقه طفل باهم به توافق رسیده باشند؛ چنانچه در خصوص یکی از موارد ذکر شده اختلاف داشته باشند نوع طلاقشان از حالت طلاق توافقی خارج می‌گردد.
- زمانی که زن حق طلاق یا به عبارت دیگر وکالت در طلاق از مرد داشته باشد.
مشاوره اجباری طلاق توافقی
در رابطه با موضوع طلاق توافقی، قانون مربوط به حمایت خانواده که در سال ۱۳۹۱ تصویب شده است، عمل مشاوره پیش از طلاق را اجباری کرده و از آذرماه سال ۹۷ نیز یک توافق ما بین قوه قضاییه و همچنین سازمان بهزیستی ایجاد شده که متولی جهت مشاوره پیش از طلاق و نیز مراکز مشاوره تحت نظر آن باید باشد. در همین مورد نیاز آن ها اقدام به طراحی کردن و تاسیس نمودن یک سامانه جهت تصمیم با نشانی سایت www.zaman.behzisti.net نموده اند. افراد متقاضی باید که در همین سایت مربوطه نیز ثبت نام نموده و بعد از این که اقدام به وارد نمودن مشخصات خودشان کردند، با انتخاب کردن تاریخ جهت مراجعه و نیز یک مرکز غربالگری، کار اولیه را برای انجام طلاق توافقی و نیز عمل مشاوره انجام بدهند. بعد از مراجعه کردن به مرکز غربالگری نیز زن و شوهر جهت مشاوره به یک مرکز که زیر نظر بهزیستی است، معرفی خواهند شد.
در طلاق توافقی زوجین در مورد چه مواردی توافق می‌کنند؟
- مهریه: بسته به این که طلاق توافقی از چه راهی انجام شود، شرایط مهریه متفاوت است. چنانچه زوجین هر دو خود و یا توسط وکیل طلاق، بخواهند مراحل را انجام دهند، می‌بایست توافقات خود را نهایی کند که در مورد مهریه نیز همین شرایط صادق است. در بسیاری از مواقع در طلاق توافقی، زوجه در ازای مبلغ یا مالی نظیر خودرو، ملک یا هر چیز دیگری مابقی مهریه را بذل می‌نماید. همچنین گاهی اوقات، زوجین در ازای مبلغی به صورت اقساط مالی مابقی مهریه را بذل می‌نماید.
- حضانت فرزندان: در حین طلاق توافقی باید تکلیف حضانت فرزندان مشخص شود. حضانت همه فرزندان تا سن ۷ سالگی با مادر و پس از آن تا سن بلوغ با پدر است. سن بلوغ برای دختران ۹ سال و برای پسران ۱۵ سال می‌باشد. بنابراین چنانچه زوجین با هم و بدون وکالت نامه برای طلاق توافقی اقدام نمایند، باید بر سر حضانت توافق نمایند که یا حضانت دائم، یعنی تا سن بلوغ با یکی از زوجین باشد و یا حضانت مطابق قانون بین زوجین تقسیم شود.
- نفقه: در مورد نفقه نیز در صورتی که زوجه نفقه معوقه داشته باشد، می‌بایست در مورد بذل و یا گرفتن آن با همسر خود توافق نماید.
- اجرت المثل: اجرت المثل به معنای کارهایی است که زن در خانه انجام داده است، می‌باشد. در صورتی که زن بخواهد اجرت المثل خود را دریافت نماید می‌بایست در مورد آن نیز با شوهر خود توافق کند.
- جهیزیه: زوجه در صورتی که فاکتور اجناسی را که خریداری کرده داشته باشد و یا سیاهه ای که در هنگام عقد و یا قبل از آن به امضای داماد رسیده موجود باشد می‌تواند جهیزیه خود را از منزل شوهر استرداد نماید.
نحوه گرفتن مهریه در طلاق توافقی
چنانچه، زوجین هر دو برای طلاق توافقی اقدام کنند، در فرم توافقنامه زوجین می‌بایست در مورد مهریه تصمیم گیری کنند. بنابراین، امکان بذل یا گرفتن بخشی یا تمام مهریه وجود دارد و این موضوع به توافق زوجین مرتبط است. اگر زوجه با وکالت نامه طلاق اقدام به انجام طلاق توافقی نماید، گرفتن مهریه کاملا به متن موجود در وکالت نامه طلاق بستگی دارد:
- اگر وکالت طلاق در قبال بذل مهریه داده شده باشد، زوجه دیگر نمی‌تواند مطالبه مهریه انجام می‌شود. چرا که در ازای گرفتن حق طلاق از زوج مهریه را بخشیده است و این وکالت، نوعی عقد خارج لازم و معوض است.
- اگر در وکالت طلاق حق تعیین تکلیف مهریه اعم از بذل یا اخذ مهریه به عهده زوجه باشد و زوج در جلسات رسیدگی حضور نداشته باشد، رویه دادگاه ها بر این است که زوجه می‌بایست حداقل نصف تا دو سوم مهریه را بذل نماید تا مصلحت زوج رعایت گردد. این موضوع که به تازگی در دادگاه‌ها رویه شده به جهت کاهش زندانیان ناشی از مهریه می‌باشد.
رجوع در طلاق توافقی چگونه است؟
باید توجه داشت که رجوع به معنای مراجعه زوج به زوجه برای برگشتن به رابطه زوجیت است و باید در زمان عده صورت گیرد. اما در مورد طلاق توافقی نیز نکته بسیار مهم و ظریفی وجود دارد و آن این است که طلاق توافقی از گروه طلاق بائن یا غیر قابل رجوع است. بنابراین، چنانچه زوجین با یکدیگر بر سر رجوع توافق نمایند باید حتما دوباره با یکدیگر عقد نمایند.