استفاده بهینه از امکانات Accessibility در اندروید

استفاده بهینه از امکانات Accessibility در اندروید
  • 1393/12/13
  • مرتضی بیاتی
  • 0

سیستم عامل اندروید به دلیل آزادی عمل در سفارشی سازی و اختیارات بسیاری که به کاربران و توسعه دهندگان می دهد، شهرت و محبوبیت زیادی در بین افراد دارد. اگر شما نیز دارای یک دستگاه اندرویدی هستید، حتماً در منو های آن به جستجو پرداخته‌اید. یکی از قسمت هایی که در سیستم عامل اندروید معمولاً کاربران به آن توجه نمی کنند و از آن می‌گذرند، قسمت “قابلیت دسترسی” یا Accessibility می باشد (در بعضی گوشی ها به نام “دسترس پذیری” موجود است).

اگرچه بخش “قابلیت دسترسی” غالباً برای استفاده افراد مسن یا معلولان جسمی طراحی شده است، با این حال گزینه ها و امکانات موجود در این بخش برای استفاده راحت‌تر از سیستم عامل اندروید طراحی شده است و هرکسی می تواند از ویژگی های آن بهره‌مند شود.

در ادامه این مقاله با گویا آی تی همراه باشید تا باهم به بررسی امکانات موجود در این بخش بپردازیم.

توجه داشته باشید که به دلیل وجود نسخه های گوناگون اندروید در دستگاه‌های مختلف، شما ممکن است در دستگاه خود با تفاوت هایی نسبت به آنچه در اینجا به آن می پردازیم روبرو شوید. در این مقاله ما از گوشی همراه LG G3 استفاده کرده‌ایم. همچنین معادل های فارسی استفاده شده در این مقاله با توجه به نسخه فارسی اندروید ۴٫۴٫۴ می باشد, از این رو ممکن است بعضی از معادل ها نا مفهوم و یا اشتباه به نظر برسد.

سرویس‌ها (Services)

در سربرگ سرویس ها، می توانید لیست برنامه هایی که درخواست استفاده از بخش Accessibility را دارند مشاهده کنید. این برنامه های نصب شده توسط کاربران معمولاً نرم افزارهای مختص برای افراد دارای اختلال فیزیکی نیستند، بلکه از طریق امکانات این بخش می توانند ویژگی های منحصر به فردی را در اختیار کاربران بگذارند.

۰۱-Accessibility-LastPass

برای مثال، شما در این بخش برنامه LastPass را خواهید دید (البته در صورت نصب بودن). این برنامه عالی، مخصوص مدیریت رمزهای عبور می باشد. LastPass می تواند به‌صورت خودکار پسوردهای کاربر را در کادر مخصوص به کلمه عبور وارد کند، که این عمل بدون دسترسی به بخش Accessibility از عهده این برنامه خارج خواهد بود. همان‌طور که در تصویر مشاهده می کنید دیگر برنامه هایی که از این بخش استفاده می کنند Greenify و Pushbullet می باشند. نرم افزار Greenify قادر است تا برنامه های بلا استفاده شما را به حالت خواب (Hibernate) ببرد، که این امر باعث کاهش مصرف باتری و افزایش سرعت گوشی شما می شود. Pushbullet نیز برنامه‌ای کاربردی برای به اشتراک گذاری نوتیفیکشن دستگاه های اندرویدی با دستگاه های دیگر مانند رایانه می باشد. اگر برنامه‌ای نصب کنید که نیاز به دسترسی به بخش Accessibility را داشته باشد، در هنگام نصب این موضوع به شما اطلاع داده می شود.

TalkBack

TalkBack جزو آن برنامه هایی نیست که برای افراد سالم خیلی مفید و کاربردی باشد و این قابلیت عمدتاً برای افراد نابینا یا کم بینا طراحی شده است. TalkBack محتوای موجود بروی صفحه را با صدای بلند و واضح می خواند.

۰۲-TalkBack-Android

برای مثال، زمانی که انگشت خود را جایی بر روی صفحه نمایش بگذارید، به شما می گوید که زیر انگشت شما چیست. زمانی که گزینه مورد نظر خود را انتخاب کردید تنها کافی است که بروی آن با انگشت ۲بار ضربه بزنید یا به اصطلاح “دابل تپ” کنید (double-tap). همچنین TalkBack به شما می‌گوید که در دستگاه شما چه می‌گذرد. مثلاً وقتی که از صفحه گوشی عکس گرفتم گفت: ” saving screenshot”.

به این نکته توجه داشته باشد که این قابلیت تمام محتوای موجود بروی صفحه را می خواند و اگر در حال مشاهده اطلاعات مهم یا خصوصی هستید مراقب باشید که در اطراف شما چه کسانی هستند و یا حداقل از هدفون استفاده کنید.

برای استفاده از این قابلیت در وهله اول, TalkBack را فعال کرده و بعد از طی مراحل آموزشی تهیه شده توسط خود برنامه می توانید از آن استفاده کنید.

شرح‌ها (Captions)

این قابلیت از اندروید ۴٫۴ به بعد به این سیستم عامل اضافه شد. این قابلیت بیشتر برای افراد ناشنوا یا کم شنوا در هنگام دیدن یک ویدیو در اینترنت یا شنیدن یک فایل صوتی طراحی شده است. مثلاً اگر این قابلیت روشن باشد و شما در یوتیوب در حال دیدن یک ویدیو باشید و آن ویدیو دارای شرح یا به قولی زیرنویس باشد، آن شرح و زیرنویس در هنگام تماشای ویدیو به شما نشان داده می شود. البته این‌طور که به نظر می رسد این قابلیت فعلاً فقط در یوتیوب، و آن هم فقط در بعضی از ویدیو هایی که دارای شرح یا زیرنویس می باشند، کاربردی است. همچنین در گوشی های سامسونگ بجای Captions قابلیت “Samsung subtitles” و “Google subtitle” جایگزین شده‌اند. اگر شما اطلاعات بیشتری درباره این بخش دارید با ما به اشتراک بگذارید.

حرکات بزرگنمایی (Magnification Gestures)

در بسیاری از برنامه های اندرویدی، مانند برنامه گالری، قابلیت زوم کردن وجود دارد. با این حال ممکن است در برنامه‌ای بخواهید بروی منوها زوم کنید تا بهتر بخشی را ببینید و یا مانند اینستاگرام، اصلاً قابلیت زوم کردن در برنامه‌ای گنجانده نشده باشد. آنگاه شما می توانید از قابلیت ” حرکات بزرگنمایی” موجود در بخش ” قابلیت دسترسی” استفاده کنید.

۰۳-Android-Screen-Magnification

بعد از روشن کردن این قابلیت می توانید با ۳بار ضربه زدن بروی صفحه نمایش، بروی آن قسمت زوم کنید. اگر مایل بودید که دوباره صفحه را به حالت عادی برگردانید، فقط کافی است که دوباره ۳بار بروی صفحه نمایش ضربه بزنید. اگر فقط می‌خواهید برای لحظاتی صفحه زوم شود، بعد از ۳ بار ضربه، انگشت خود را از روی صفحه نمایش برندارید، آنگاه صفحه تا زمانی در حالت زوم باقی می ماند که انگشت شما بروی صفحه باشد و با برداشتن انگشت، دوباره صفحه به حالت عادی بر می گردد.

البته این قابلیت در بعضی از گوشی ها، بروی کیبورد و در قسمت نوتیفیکشن قابل استفاده نمی باشد. اگر مشکل بینایی ندارید شاید بهتر باشد که بعد از اتمام کار این قابلیت را غیر فعال کنید چراکه در هنگام بازی کردن ممکن است باعث مزاحمت و خراب شدن بازی شما شود.

اندازه فونت (Font size or Larg text)

نام این گزینه خود گویای همه چیز است. البته توجه داشته باشید که در نسخه های مختلف اندروید ممکن است به دو نام Font size یا Larg text آن را بیابید. به وسیله این گزینه می توانید اندازه متون را بزرگ کنید تا بهتر قادر به دیدن و خواندن آنها باشید. کاربرد این گزینه بیشتر برای افرادی است که برای خواندن نیاز به عینک دارند. همچنین در بعضی از نسخه های اندروید، از طریق این بخش می توانید نوع فونت دستگاه خود را نیز تغییر دهید.

۰۴-Android-Text-Size-Increase

رمزهای عبور گفتاری (Speak Passwords)

برای استفاده از این قابلیت می بایست TalkBack فعال باشد. با فعال کردن ” رمزهای عبور گفتاری”، در هنگام وارد کردن پسوردها TalkBack حرف به حرف آن را برای شما هجی می کند و می خواند. واضح است که در هنگام استفاده از این قابلیت باید بسیار مراقب اطرافیان خود باشید که کسی متوجه پسورد شما نشود.

توجه داشته باشید که اگر شما TalkBack را فعال کرده اید ولی گزینه Speak Passwords فعال نیست، پسوردها فقط هنگامی که از هدفون استفاده می کنید برای شما خوانده می شود.

میانبرهای قابلیت دسترسی (Accessibility Shortcut)

همان‌طور که ممکن است تاکنون متوجه شده باشید، TalkBack استفاده های زیادی دارد. اگر ” میانبرهای قابلیت دسترسی” فعال باشد، می توانید با نگه داشتن دکمه پاور برای یک ثانیه و یا نگه داشتن ۲ انگشت بروی صفحه نمایش، TalkBack را فعال کنید. البته توجه داشته باشید که اگر با این روش TalkBack را فعال کنید، بعد از قفل شدن صفحه نمایش، TalkBack دوباره غیر فعال می شود. در دستگاه هایی که دارای چندین کاربر می باشند و تنها یکی از آنها به TalkBack نیاز دارد، این قابلیت خود را بیشتر نشان می دهد.

۰۵-Android-Accessibility-Shortcut

خروجی متن به گفتار (Text-to-Speech Output)

در این بخش می توانید تنظیمات “خواندن متون” گوشی خود را مشاهده کنید. اگر از سرعت خوانده شدن متون راضی نیستید می توانید آن را سریع‌تر یا آهسته‌تر کنید. همچنین کسانی که در حال یادگیری یک زبان دیگر هستند می توانند برای تمرین، زبان خروجی را تغییر دهند. موتور “متن به گفتار” پیش‌فرض گوگل بسیار عالی کار می‌کند، ولی اگر دوست داشته باشید می توانید موتورهای دیگری را نصب کنید و از این بخش موتور متن به گفتار دستگاه خود را تغییر دهید. البته ممکن است بعضی از دستگاه ها مانند گوشی های هوشمند سامسونگ از موتور پیش‌فرض خود استفاده کنند. VONA Text-to-Speech نیز یکی دیگر از موتورهای محبوب رایگان می باشد که در صورت تمایل می توانید آنرا دانلود و نصب کنید.

۰۶-Android-Text-to-Speech

تأخیر ضربه زدن و نگه‌داشتن (Touch & Hold Delay)

“ضربه زدن و نگه داشتن” انگشت بروی قسمت های مختلف، کاربردهای گوناگونی دارد و این عمل یکی از حرکات اساسی موجود در دستگاه های اندرویدی می باشد. البته ممکن است این حرکت برای اشخاصی که سرعت عمل پایینی دارند، مانند افراد کهن سال، دردسر ساز شود. به عنوان مثال، می خواهند یک برنامه را باز کنند ولی انگشت خود را بیش از حد بروی آیکن برنامه نگه می دارند. آنگاه به جای برنامه، تنظیمات آن باز می شود.

برای حل این مشکل می توانید از بخش Touch & Hold Delay، زمان تأخیر ضربه زدن و نگه داشتن انگشت را بیشتر کنید تا دیگر به صورت ناخواسته چنین اتفاقی رخ ندهد.

اندروید، سیستم عاملی برای همه

از آنجایی که افراد معلول در اقلیت هستند، شاید بخش Accessibility در میان کاربران دستگاه های اندرویدی زیاد به چشم نیاید ولی همین بخش باعث می شود که همه افراد و اقشار مردم بتوانند از اندروید لذت ببرند. اگر شما نیازی به استفاده از این بخش ندارید، از اینکه سالم هستید خوشحال باشید و خدا را شکر کنید، ولی اگر به بخش Accessibility نیاز دارید، خوشبختانه با قابلیت هایی که برای شما مهیا شده است می توانید بدون مانع و فارغ از محدودیت های خود، از دستگاه های مختلف اندرویدی لذت ببرید.

آیا تاکنون از Accessibility در اندروید استفاده کرده اید؟ آیا به اندازه کافی کاربردی می باشند؟ لطفا تجربیات و نظرات خود را با ما و خوانندگان گویا آی تی به اشتراک بگذارید.

[منبع:makeuseof]

دیدگاه خود را وارد کنید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *