اینترنت ماهواره‌ای استارلینک و هرآنچه درباره آینده آن باید بدانید.
اینترنت ماهواره‌ای استارلینک و هرآنچه درباره آینده آن باید بدانید.
استارلینک (Starlink) چیست؟
استارلینک از نظر فنی بخشی از SpaceX است، این تکنولوژی نام شبکه رو به رشد شرکت فضایی یا صورت فلکی ماهواره‌های مداری است. توسعه این شبکه در سال ۲۰۱۵ آغاز شد و اولین نمونه ماهواره‌ها در سال ۲۰۱۸ به مدار زمین فرستاده شد.
در سال‌های پس از آن، SpaceX بیش از ۱۰۰۰ ماهواره استارلینک را در مدارهای پرتاب موفق خود قرار داده است. در ماه ژانویه، برای اولین مأموریت استارلینک در سال ۲۰۲۱، SpaceX 60 ماهواره را از “مرکز فضایی کندی” با استفاده از موشک مداری Falcon 9 قابل فرود و قابل پرتاب مجدد به مدار زمین فرستاد. پرتاب‌های بعدی، که آخرین آنها ۶۰ ماهواره دیگر را در مدار قرار داد، تعداد کل ماهواره‌های صورت فلکی را به ۱۷۳۷ رساند، اگرچه برخی از این ماهواره‌ها نمونه‌های اولیه یا واحدهای غیرعملیاتی هستند که اجزای عملکردی ندارند.
رویای دسترسی به اینترنت بدون توجه به جایی که زندگی می‌کنید ممکن است زودتر از آنچه فکر می‌کنید به واقعیت تبدیل شود. اما استارلینک دقیقاً چگونه عمل می‌کند؟ به خواندن این مقاله ادامه دهید تا بیشتر در مورد این سرویس اینترنتی فضایی آینده و بسیار بلند پروازانه توضیح دهیم.
استارلینک در کدام کشورها فعال می‌باشد؟
این دستگاه در حال حاضر در شش کشور در دسترس است. استارلینک (Starlink) در ابتدا در بخش‌هایی از شمال ایالات متحده، جنوب کانادا و اواخر در انگلستان فعالیت می‌کرد. سازندگان استارلینک (Starlink) در ماه فوریه، شروع به گسترش این تکنولوژی و گرفتن سفارشات برای سایر نقاط جهان کردند.
مردم استرالیا، نیوزلند، مکزیک و بخش‌هایی از ایالات متحده و کانادا (جایی که استارلینک هنوز راه اندازی نشده است.) در توییتر و Reddit تأیید کردند که از اواسط تا اواخر سال ۲۰۲۱ توانستند برای دریافت خدمات اینترنت مبلغی را به بودجه خود اضافه کنند.
آینده این تکنولوژی در ایران
مهدی یحیی نژاد کارشناس فناوری، گفت: خدمات سرویس اینترنت ماهواره‌ای ایلان ماسک باید ایران در اولویت خود قرار دهد که در آن دولت به مدت دو دهه اینترنت را محدود کرده و به دنبال کم کردن آن نیز است.
استارلینک (Starlink)، مجموعه‌ای از شرکت فناوری‌های اکتشافی فضایی ایلان (SpaceX)، یک شرکت سازنده هوافضا، شرکت ارتباطات مستقر در کالیفرنیا و سرویس اینترنت ماهواره‌ای است که هدف از آن فراهم کردن دسترسی جهانی به اینترنت می‌باشد. این سرویس در حال حاضر ۹۰۰۰۰ کاربر را از ۱۲ کشور جهان دارد. اینترنت پرسرعت استارلینک به دلیل مجموعه ماهواره‌هایش در مدار زمین که دسترسی و کنترل آنها برای دولت‌های اقتدارگرا دشوارتر است، می‌تواند به نادیده گرفتن قوانین سانسور آنلاین کمک کند.
یحیی نژاد، بنیانگذار طرح ابتکاری که در کالیفرنیا تاسیس شده است، (یعنی یک برنامه تلفن همراه رایگان که به ایرانیان اجازه می‌دهد از طریق انتقال محتوای اینترنتی و از طریق تلویزیون ماهواره‌ای به قوانین ایرانی سانسور بپردازند.) در گفتگو با کیهان، گفت:
استارلینک و شرکت‌های بین المللی فناوری باید ایران و سایر کشورهایی را که در آنها سانسور ظالمانه اینترنتی وجود دارد، را در اولویت قرار دهند. من تقریبا هر روز با افرادی که از من می‌پرسند که آیا می‌توانیم استارلینک (Starlink) را در ایران به دست آوریم، تماس دارم. تکنولوژی کنونی به ایستگاه‌های ماهواره‌ای که در اطراف آن پوشش می‌دهند نیاز دارد و در حال حاضر، تا جایی که من می‌دانم، ایستگاه زمینی در خاور میانه وجود ندارد.
شاید فکر کنید با خرید اینترنت ماهواره‌ای استارلینک می‌توانید با فیلترینگ خداحافظی کنید اما هنوز مشخص نیست که آیا سرویس واقعی استارلینک به ایران وارد می‌شود یا خیر. اسپیس ایکس قصد دارد سرویس اینترنت ماهواره‌ای را در سراسر جهان در دسترس قرار دهد. اما برای انجام این کار، نیاز به تأیید مقررات برای دولت هر کشور دارد.
موضوع دیگر این است که دولت ایران اجازه نخواهد داد که این ایستگاه‌ها در ایران ایجاد شوند، بنابراین سوال این است که آیا داشتن ایستگاه‌های زمینی در اطراف ایران برای ارائه خدمات استارلینک در داخل ایران کافی است؟
این اظهارات به دلیل نگرانی‌ها در مورد قوانین پیشنهادی در ایران است که می‌تواند دسترسی به اینترنت را بیشتر محدود کند.
پیش‌نویس لایحه با عنوان “حفاظت از کاربران در فضای مجازی و سازماندهی رسانه‌های اجتماعی” به اختیارات گسترده ایران برای نظارت بر ترافیک اینترنت کمک می‌کند. این موضوع به شرکت‌های فناوری خارجی نیاز دارد تا یک نماینده ایرانی برای نظارت بر خدمات آنها تعیین کنند و شرکت‌های فناوری و سکوهای شبکه‌های اجتماعی را مجبور می‌کند در صورت درخواست دولت ایران برای کاربران خود اطلاعاتی را ارائه دهند.
پیش‌نویس لایحه همه خدمات آنلاین را پوشش می‌دهد که بخش الزامی از فضای مجازی و شبکه اطلاعات ملی شده‌اند و یک جنبه استراتژیک و یا مخاطبان داخلی بالا دارند. اگر این لایحه تصویب شود، می‌تواند به مقامات اجازه دهد تا پلتفرم‌های مخابراتی مانند WhatsApp را مسدود کرده و آن برنامه‌ها را با معادل‌های تولید شده توسط دولت و معادل تولید داخلی جایگزین کنند.
شبکه‌های اجتماعی نیز می‌توانند مسدود شوند، شبکه‌هایی مانند Instagram که بارها توسط دولت ایران بازنگری شده است. اینستاگرام تنها پلتفرم شبکه‌های اجتماعی باقی مانده در جهان است که ممنوع نشده است، اگرچه ایرانی‌ها در ایران قادر به دسترسی به سکوهای مسدود شده مانند توییتر و تلگرام از طریق سرورهای پروکسی هستند.
محمد جواد آذری جهرمی، وزیر فناوری اطلاعات و ارتباطات اجتماعی ایران، در روز ۲۹ ژوئیه در پست تلگرام گفت که پیش‌نویس این لایحه مورد انتقاد ایران قرار گرفته است و گفت که این قانون باعث ایجاد نارضایتی عمومی، محدودسازی سکوهای پیام رسانی و ضعیف شدن سیستم سیاسی ایران خواهد شد.
دولت ایران به طور گسترده‌ای در سال‌های اخیر بخاطر استفاده از خاموشی‌های اینترنتی در طول دوره‌های ناآرامی در کشور، به ویژه در طول اعتراضات ضد دولتی مورد انتقاد قرار گرفته است. در حال حاضر، ایران و چین بزرگ‌ترین کاربران محدود شده در جهان هستند.
با وجود این که ایرانی‌ها امیدوارند که این فناوری در حال ظهور ممکن است در برابر سانسور اینترنت محافظت کند، یحیی نژاد گفت که ابزارهای آنلاین نمی‌توانند راه‌حل‌های بلند مدت را ارائه کنند.
در حالی که راه‌حل‌های فنی برای مبارزه با این نوع سانسور بالقوه محدود است، شرکت‌های فناوری بین‌المللی می‌توانند ویژگی‌هایی را ایجاد کنند که بتوانند به مردم کمک کنند تا بهتر ارتباط برقرار کنند و راحت‌تر از این سانسورها بگذرند.
او گفت: راه‌حل سیاسی است نه فنی، بنابراین راه مهمی است که مردم داخل و خارج از کشور می‌توانند کمک کنند تا علیه این لایحه پیشنهادی مبارزه کنند و آگاهی‌ها را افزایش دهند.
از زمان معرفی این لایحه در مجلس ایران چندین حرکت آغاز شده است. طوماری آنلاین که تقریباً یک میلیون امضا جمع آوری کرده و خطاب به محمد باقر قالیباف که رئیس پارلمان ایران است، این لایحه را “مضر” و “غیرحرفه‌ای” خوانده و گفته است که تهدیدی برای اقتصاد کشور است.
در روز ۳ ماه اوت، بیش از ۱۵۰ وکیل ایرانی بیانیه‌ای را صادر کردند که پیش‌نویس این لایحه را براساس اعلام مرکز حقوق بشر در نیویورک (CHRI)محکوم کردند.
این لایحه پیشنهادی همچنین توسط ۴۷ شرکت دیجیتالی در ایران، یک سازمان غیردولتی به نام سازمان صنفی ICT ایران و انجمن علمی تجارت الکترونیک ایران به شدت محکوم شده است.
قطعنامه‌ای که توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۶ تصویب شد، دولت‌هایی که به عمد دسترسی اینترنتی شهروندان را مختل کرده و این عمل را نقض حقوق بشر نامیده‌اند را محکوم کرد. هدف از این قطعنامه، تقویت تعهد سازمان ملل برای حمایت از آزادی بیان، حقی است که طبق ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل منتشر شده است.