جایگاه بیت کوین در آینده اقتصاد جهانی
هر چیزی که در این جهان وجود دارد، دستخوش تغییر و تحول خواهد شد. آیا کالاها و خدماتی که اکنون در از آنها استفاده می کنید با مدل ۱۰ سال قبلشان یکسان هستند؟ موارد معدودی ممکن است وجود داشته باشد که یا از نظر ظاهری یا ساختاری مانند مدلهای قبلی خود باشند. این تغییر یا بهخاطر نقص در مدل قبلی یا بهخاطر پاسخگویی به نیازهای فعلی بهوجود میآید.
علم اقتصاد و اجزای تشکیلدهنده آن نیز از این قاعده مستثنی نیستند. چرخههای اقتصاد با طی کردن چند دوره رونق و رکود، وارد مراحل جدیدی میشوند و به اصطلاح پوستاندازی میکنند. این فرایند که به آن نوآوری خلاقانه گفته میشود، باعث از بین رفتن ساختارهای قدیمی و ایجاد ساختار جدید میشود. اکنون که در عصر دیجیتال قرار داریم، اقتصاد نیز به سمت دیجیتالی شدن حرکت میکند و در این مسیر با بروز فناوریهایی مانند بلاکچین، ارزهای دیجیتال شکل گرفتهاند. این ارزها سودای تصرف مناسبات اقتصادی دارند و علاوه بر این ظرفیتهای اقتصاد نیز به سمتی در حال حرکت است که چنین تغییری را مطالبه میکند.
بیت کوین چگونه جایگاه خود را در اقتصاد پیدا میکند؟
در این مقاله قرار است درباره جایگاه برترین رمزارز جهان یعنی بیت کوین و جایگاه آن در اقتصاد آینده صحبت کنیم و ببینیم با روی کار آمدن و انتخاب این ارز دیجیتال، فضای اقتصاد دچار چه تغییراتی خواهد شد.
تغییر، پوست اندازی یا دوره گذار عباراتی هستند که از زمان پیدایش بیت کوین، کارشناسان و فعالان حوزه ارزهای دیجیتال زمزمههای آن را شروع کردهاند. این افراد معتقدند مانند هرچیز دیگری که با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی نسخه قدیمی منسوخ و نسخه جدید آن همهگیر میشود و مورد استفاده قرار میگیرد، ساختار اقتصاد و روشهای مرسوم در آن برای نگهداری ارزش، تبادل، پرداخت و غیره ناچار به تغییر هستند.
برای شروع خوب است درباره گسترش و عادی شدن استفاده از کارتهای بانکی صحبت کنیم. در ابتدا فروشندگان و فروشگاههای کمی دستگاه کارتخوان داشتند. همچنین مردم زیادی نسبت به اینکه پولهایشان را به بانک بدهند و تنها در ازای آن یک کارت دریافت کنند، احساس خوبی تجربه نمیکردند. پس از اینکه معاملات شکل جدیدی به خود گرفت و برای پرداخت هزینه نیاز به سرعت و حجم بالایی از پول نیاز بود، رفته رفته، افراد و بنگاههای مختلفی حاضر به امتحان کردن این روش شدند. با گذشت زمان و بیشتر شدن تعداد دستگاههای POS در سطح شهر، راحتتر شدن مبادلات و گسترش آگاهی مردم از سودمند بودن این روش، استفاده از کارتهای بانکی بیشتر و بیشتر شد.
حال در مورد رمز ارزها نیز به همین صورت است. در کنار افزایش آگاهی مردم نسبت به امکانات و فوایدی که استفاده از این نوع از پولها به همراه دارد، عرضه محصولات از طرف تولیدکنندگان و ارائهدهندگان خدمات به ترویج و همهگیری استفاده از بیت کوین بهعنوان یک واحد پولی مشترک، کمک خواهد کرد.
در حال حاضر بسیاری از افراد در مناطق مختلفی از جهان امور مالی خود را تنها از طریق بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال انجام میدهد. علاوه بر این کشورهای مختلفی مانند السالوادور با قانونگذاری صحیح و ایجاد بستری مناسب، به عادیسازی این جریان کمک کردهاند. به گزارش میهن بلاکچین سایت خبری تحلیلی حوزه ارز دیجیتال، کشور السالوادور در خرداد ماه ۱۴۰۰، بیت کوین را بهعنوان ارز قانونی خود اعلام کرد. بسیاری از فروشگاهها در این کشور برای اینکه مردم را به استفاده از رمزارزها تشویق کنند، تخفیفهایی را در صورت پرداخت با بیت کوین برایشان لحاظ خواهند کرد.
در تصویر بالا مشاهده میکنید یک آرایشگاه در السالوادور به مشتریانی که هزینه خدمات خود را با بیت کوین پرداخت کنند، ۱۵ درصد تخفیف خواهد داد.
کشورها در پذیرش بیت کوین چه نقشی دارند؟
حرکت به سمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال در ابتدای مسیر ممکن است با برخی اتفاقها مانند کاهش قیمت بخاطر فروش هیجانی دارندگان بیت کوین، وضع قوانین و مقررات دستوپا گیر از سوی دولتها و از این قبیل مسائل روبهرو شود. ممکن است دسترسی افراد و استفاده آنها از بیت کوین با سختی مواجه شود اما این دقیقا جایی است که مفهوم بیت کوین پدیدار میشود. بیت کوین یک پول دیجیتال است که در کنترل هیچ حکومتی نیست یا بهتر بگوییم هیچ حکومتی نمیتواند آن را کنترل کند. از آنجایی که همه چیز در بیت کوین دیجیتالی و کامپیوتری است، برترین رمزارز توسط هزاران کامپیوتر بهصورت کاملا داوطلبانه و اختیاری در سراسر جهان اداره میشود.
در این حالت یعنی وضع قوانین سختگیرانه توسط برخی کشورها، آن دسته از کشورهایی که در زمینه رمز ارزها قوانین آزادی دارند، به مرجعی برای فعالیت کاربران این حوزه تبدیل میشوند. سرانجام کشورهایی که در پذیرش ارزهای دیجیتال ممانعت کردهاند یا قوانین بسیار پیچیدهای وضع کردهاند، دو راه بیشتر نخواهند داشت؛ یا باید بعد از فرصتسوزیهی انجام شده بیت کوین را بپذیرند یا به کشوری غیرمولد و عقبمانده تبدیل شوند. چنین مساله در زمینه تجارت آزاد نیز صدق میکند. کشورهایی که موافق تجارت آزاد نیستند و مرزهای خود را با وضع قوانین بیهوده بسته نگه داشتند یا تعرفه و مالیاتهای سنگینی روی واردات و بعضا صادرات وضع میکنند، خود را از مزیت تجارت بیبهره ساختهاند. این اتفاق از گذشته در جریان بوده است و سرانجام کشورها یا مجبور به قبول آن شدهاند یا در انزوای خود از کشورهای دیگر عقب ماندهاند.
هر کشوری که زودتر به سمت پذیرش رمزارزها حرکت کند، از مزایای آن زودتر و بیشتر از بقیه بهرهمند خواهند شد. اگر به اتفاقات بازار ارزهای دیجیتال دقت کنید، این موضوع ملموستر خواهد بود. کسانی که در اوایل پیدایش فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال وارد این حوزه شدند، از نظر دانش فنی و کسب درآمد از بقیه افراد جلوتر هستند.
در دوران استفاده از بیت کوین چه اتفاقی برای بانکها خواهد افتاد؟
یکی از حوزههایی که بهشدت دچار تغییر و تحول خواهد شد، سیستم بانکی است. بانکها بهعنوان یک واسطه در سیستم مالی مشغول به فعالیت هستند و از سرمایه مردم به موسسات، بنگاهها یا افرادی که متقاضی هستند، تسهیلات میدهند و از محل اختلاف بهره پرداختی به سرمایهگذار و دریافتکننده سرمایه، کسب درآمد میکند.
با روی کار آمدن بیت کوین و استانداردهای مربوط به آن، تا حد قابل توجهی کارکردهای فعلی بانکها کاسته میشوند و جامعه دیگر حاضر نیست برای خدماتی که در بالا بیان شد، هزینهای پرداخت کند. در چارچوب قبلی بسیاری از افراد برای حفظ و نگهداری از سرمایهشان، به بانکها کارمزد پرداخت میکردند؛ درحالی که در سیستم غیرمتمرکز و دنیای ارزهای دیجیتال، نیازی به این کار نیست و هر کسی میتواند سرمایه خود را در امنترین حالت ممکن (با استفاده از کیف پولهای سخت افزاری ارز دیجیتال) نگهداری کند.
بانکها برای اینکه بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند باید با نوآوری و تغییر نگرش، به ارائه خدمات مالی مبتنی بر بیت کوین و فراهم کردن زیرساختهای لازم بپردازند. در غیر این صورت، بانکها کارکرد خود را از دست خواهند داد.
با پذیرش بیت کوین نرخ تورم چگونه تعریف میشود؟
نظریههای اقتصادی عوامل مختلفی را دلیل بروز تورم میدانند. از جمله این نظریه میتوان به مکتب اتریش و طرفداران فون میزس اقتصاددان اوکراینی اشاره کرد که عامل اصلی تورم را افزایش عرضه کل پول و تورم منفی را کاهش عرضه پول میدانست.
عدهای بر این عقیده هستند که قیمت لحظه ای بیت کوین در آینده مرزهای میلیون دلار را رد خواهد کرد و اعدادی نظیر یک میلیون یا حتی ۱۰ میلیون دلار برای هر بیت کوین متصور هستند. با این شرایط ممکن است یک قهوه با قیمتی معادل پنج هزار دلار عرضه شود. در نگاه اول شاید کمی گیج کننده بهنظر برسد و ما هم به شما توصیه میکنیم ذهنتان را درگیر محاسبه ارزش آتی کالاها و خدمات در عصر بیت کوین نکنید. نظریاتی که موافق برقراری سیستم مالی زیر پرچم بیت کوین هستند، با سنجش ارزش بیت کوین با ارزش فعلی دلار موافق نبوده و میگویند یک بیت کوین ارزشی معادل یک بیت کوین دارد. عرضه محدود آن و از طرفی افزایش روزافزون استقابل مردم از این رمزارز، قیمت آن را روزبهروز تغییر میدهد.
زمانی که بیت کوین به عنوان پول رایج پذیرفته شود، به احتمال زیاد تا موقعی که ارزش کالاها و خدمات نسبت به ارز معیار سنجیده شود، یک دوره تورم منفی نیمه دائمی شکل خواهد گرفت. این اتفاق به خاطر کاهش مقدار بیت کوین موجود نیست بلکه بهخاطر افزایش در مقدار کل کالاهای قابل خرید نسبت به کل پول موجود و شاید به دلیل پیشرفتهای تکنولوژیکی در مقرون بهصرفهتر شدن کالاها، رخ میدهد.
نرخ بهره و وام در سیستم بیت کوین محور چگونه تعریف میشود؟
دو مشخصه بیت کوین یکی تکنولوژی محور بودن و دیگری غیرمتمرکز آن، نقش بهسزایی در سیستم پرداخت و دریافت وام و تعیین نرخ بهره خواهند داشت. با توجه به غیرمتمرکز بودن بیت کوین، واسطهها از بازار خارج میشوند و همین امر به کاهش نرخ بهره کمک خواهد کرد. از طرف دیگر ورود تکنولوژی باعث کاهش هزینهها میشود و عملا در آخر طرف عرضه و تقاضا به وامی بسیار کم بهرهتر از سیستم فعلی، توافق خواهند کرد.
در تصویر بالا پلتفرمها وامدهی با میزان بهره هر کدام مشخص هستند.
تصور کنید فردی برای سرمایهگذاری نیاز به دریافت وام دارد. در حالت عادی و در سیستم سنتی او باید با مراجعه به بانکها و موسسات مختلف، علاوه بر پرسوجو درباره شرایط لازم برای دریافت وام، مراحل زیادی را تا دریافت وام طی کند. اما همین فرد با استفاده از فضای امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized finance) یا دیفای میتواند بهراحتی پلتفرمهایی که ارز دیجیتال مورد نظر او را وام میدهند پیدا و با مقایسه نرخهای موجود، بهترین گزینه را انتخاب کنند. این فرد یا موسسه میتواند ساکن آفریقا یا هر جای دیگر باشد و از آمریکا یا نقطه دیگری در جهان وام بگیرد. علاوه بر سیستم دریافت وام، افراد یا نهادها میتواند به شکل مستقل سرمایه خود را قرض دهند. شاید بتوان گفت در این سیستم نسبت به سیستم سنتی، عدالت بیشتری در جریان باشد!
بیت کوین را پول آینده بدانید
با تمام مخالفتها و محدودیتها، استفاده از بیت کوین و ارزهای دیجیتال در حال گسترش است. با توجه به مزیتهایی که سیستم مالی غیر متمرکز و رمز ارزها با خود به همراه دارند، نمیتوان برتری آنها را نسبت به سیستم مالی فعلی و ارزهای رایج مانند دلار، پوند، یوروِ، ریال و دیگر واحدهای پولی انکار کرد. پس از عبور از دوره گذار و استقرار کامل اقتصاد دیجیتال، بیت کوین با توجه به حجم بازاری که در حال حاضر به خود اختصاص داده است، میتواند گزینه اصلی برای انتخاب بهعنوان واحد پولی جهانی باشد؛ بنابراین بهتر است تا دیر نشده اطلاعات خود را نسب به این حوزه و بالاخص بیت کوین بهروز نگهداریم.