راهنمای خرید شمع خودرو؛ چه شمعی برای موتور خودروی من مناسب است؟

راهنمای خرید شمع خودرو؛ چه شمعی برای موتور خودروی من مناسب است؟
  • 1397/4/19
  • زهرا معبودی
  • 3

یکی از اجزای مهم خودرو، شمع است که عملیات مهمی را بر عهده دارد. معمولا خودروها بعد از مدتی نیاز به تعویض شمع پیدا می کنند. تا کنون از میان خودروهای متعددی که در جاده های ایران در حال حرکت هستند پراید، بیش از همه نیاز به تعویض شمع داشته است. بنابراین لازم دانستیم از طریق این رسانه، به راهنمای خرید شمع خودرو بپردازیم. با ما همراه باشید.

 

شمع خودرو چیست و چه کاری می کند؟

قبل از این که بخواهیم به شما یاد دهیم که چگونه یک شمع خودرو خوب خریداری کنید لازم است بدانید که اصلا شمع خودرو چیست و چه می کند؟

به طور خلاصه می توان وظیفه این قطعه ۷ یا ۸ سانتی متری را بدین صورت شرح داد که:

قدرت یک خودرو و انرژی مکانیکی آن، از سوی احتراقی که بین بنزین و محفظه هوا رخ می دهد تامین می شود ( به طور خلاصه ) برای انجام این احتراق نیاز به یک محرک احساس می شود. این محرک با تولید جرقه محتویات را به عمل آورده و انرژی لازم برای حرکت خودرو را پایه ریزی می کند.

اگر این جرقه صورت نگیرد در حقیقت، خودرو به مرحله حرکت نمی رسد. فرآیند جرقه زدن، بر عهده شمع خودرو است.

شمع خودرو به تناسب قوت و قدرت و نوع موتور خودرو انتخاب می شود
شمع خودرو به تناسب قوت و قدرت و نوع موتور خودرو انتخاب می شود

مشخصات فنی شمع خودرو

برای این که بتوانید شمع خوردو خریداری کنید، لازم است که کارکرد آن را بدانید تا به موقع متوجه نیاز به تعویض آن شوید. ( شرح در بالا ).

اما دانستن اجزا و مشخصات فنی شمع خودرو نیز به شما کمک می کند تا مکانیک خودروی خود را بهتر درک کنید.

شمع خودرو داری ۷ بخش اختصاصی است که در زیر آمده است و در تصویر نیز می توانید جایگاه آن ها را مشاهده کنید:

  1. ترمینال
  2. عایق سرامیکی
  3. پایه
  4. مهره
  5. الکترود مثبت
  6. الکترود منفی
  7. گپ
اجزای شمع خودرو و آناتومی آن را در تصویر مشاهده می کنید
اجزای شمع خودرو و آناتومی آن را در تصویر مشاهده می کنید

دو المان مهم در اجزای شمع خودرو و دوام آن نقش اساسی دارند:

  • حرارت
  • شدت جریان الکتریکی

با توجه به این که این دو در دوام شمع خودرو نقش اساسی دارند لازم است که اجزای شمع خودرو با کیفیت بالا و ساختار قابل قبول تهیه شوند.

انرژی الکتریکی موردنیاز شمع برای ایجاد جرقه از طریق وایر دلکو به فیش وایر و سپس انتقال آن از مسیر عایق سرامیکی به الکترود داخل شمع انجام می‌شود.

نکته مهمی که وجود دارد این است که عایق باید به درستی عمل کند در غیر اینصورت تداخلاتی به وجود می آید، که موجب اختلال در عملکرد شمع شده و نتیجه ای از آن حاصل نخواهد شد.

مهره بخش دیگری از شمع خودرو است که اندازه آن به تناسب نوع موتور خودرو متفاوت است.

مهم ترین چیزی که در کیفیت و طول عمر یک شمع خودرو نقش دارد جنس الکترود ها و آلیاژی است که در ساختمان شمع بکار رفته است. 

به تناسب نوع سوخت خودرو، شمع خودرو نیز متفاوت خواهد بود
به تناسب نوع سوخت خودرو، شمع خودرو نیز متفاوت خواهد بود

معرفی انواع شمع خودرو

در حال حاضر می توان برای شمع های خودرو از نظر ساختار و عملکرد، مدل هایی برشمرد که در زیر لیست شده اند:

  • شمع خودرو سرد
  • شمع خودرو گرم
  • شمع خودرو نیکلی
  • شمع خودرو پلاتینیومی
  • شمع خودرو ایریدیومی
  • شمع خودرو چند الکترودی
  • شمع خودرو مقاومتی

در ادامه به معرفی مختصری از هر کدام از شمع های یاد شده می پردازیم:

 

ویژگی شمع خودرو سرد

شمع سرد به دلیل ساختاری که دارد و به دلیل اندازه کوتاه پایه، معمولا بعد از هر جرقه حرارت خود را از دست می دهد. این ویژگی موجب می شود که جرقه هایی که تولید می شوند کیفیت بیشتری داشته باشند. از طرفی به دلیل این که شمع سرد حرارت خود را از دست می دهد، بنابراین موجب می شود که موتور بادوام تر باشد و اجزای دیگر نزدیک به شمع و موتور عمر طولانی تری داشته باشند و اختلالات کمتری در خودرو مشاهده شود.

معمولا موتورهایی که حرارت زیادی دارند را با شمع های سرد بکار می گیرند. معمولا موتورهایی که لرزش بالا دارند، نیز نیاز به شمع سرد دارند چرا که این نوع شمع جلوی اختلالات و لرزش موتور را می گیرند.

 

ویژگی شمع گرم

شمع گرم معمولا بر خلاف شمع سرد، حرارت را مدت زمان بیشتری در خود نگه می دارند. این تداوم نگهداری گرما موجب  سوختن رسوبات روغن و کربن حاصل از احتراق روی شمع می گردد.

این سوخت و ساز موجب می شود که دوام شمع بیشتر شود. در صورتی که این روغن و رسوبات نسوزد  عمر شمع کوتاه می شود.

توصیه می شود که از شمع های گرم در موتورهای سرد کارکرد استفاده شود. موتورهای سرد کارکرد داری دو ویژگی اند:

  1. دور کم‌ تر
  2. دمای تولیدی پایین‌ تر

پایه در شمع گرم معمولا بلند تر است و هر لحظه اماده احتراق و جرقه بعدی است.

 

ویژگی های شمع نیکلی در خودرو

شمع های نیکلی معمولا با نام شمع های  ۲۰۰۰۰ کیلومتری نیز شناخته می شوند. به طور معمول این شمع ها به گونه ای ساختار بندی شده اند که هر ۲۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارند.

در تصویر شمع خودرو از جنس نیکل را مشاهده می کنید
در تصویر شمع خودرو از جنس نیکل را مشاهده می کنید

ساختار شمع نیکلی به گونه ای است الکترود ها از جنس نیکل هستند و مقاومت گرمایی کمتری نسبت به سایر شمع های جدید تر دارند.

معمولا بیشترین مدل شمع هایی که در حال حاضر وجود دارند، از نوع شمع خودروی نیکلی هستند.

 

ویژگی شمع پلاتینیومی

معمولا جنس الکترود ها از هر چه باشد، آن شمع خودرو را به آن نام می شناسند. بدین ترتیب شمعی که الکترود های آن از نوع  پلاتینیوم باشد به عنوان شمع  پلاتینیومی شناخته می شود.

در عکس بالا نوعی از شمع‌های پلاتینیومی خودرو را مشاهده می کنید
در عکس بالا نوعی از شمع‌های پلاتینیومی خودرو را مشاهده می کنید

از جمله ویژگی های شمع  پلاتینیومی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مقاومت بالا در مقابل گرما تا ۲۵۰۰ درجه سانتی گراد
  • خاصیت ضد خوردگی در الکترود
  • طول عمر بالا
  • شمع سوزنی ( افزایش قدرت و دقت در جرقه زنی )

با توجه به موارد یاد شده این نوع شمع خودرو به ازای هر ۱۰۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض پیدا می کند

هر چند شمع  پلاتینیومی از قیمت بالاتری نسبت به مدل های معمولی برخوردارند اما استفاده از این شمع ها نتایج زیر را به دنبال خواهد داشت:

عدم نیاز به تعویض تا ۱۰۰ هزار کیلومتر ( یک پنجم شمع های معمولی )

  1. افزایش طول عمر قطعات موتور
  2. بهبود کیفیت کارکرد موتور
  3. افزایش شتاب
  4. کاهش مصرف سوخت

بنابراین به صرفه است که از این نوع شمع استفاده شود.

 

ویژگی شمع ایریدیومی

شمع های ایریدیومی نیز به دلیل اینکه الکترود آن از جنس ایریدیوم است، بدین سان نام گذاری شده اند. البته در الکترود این نوع شمع خودرو از نقطه ای پلاتینی نیز استفاده شده است که دوام آن را افزایش می دهد.

شمع‌های ایریدیومی نوع دیگری از شمع های خودرو با دوام بالا هستند که نمونه آن را در عکس مشاهده می کنید
شمع‌های ایریدیومی نوع دیگری از شمع های خودرو با دوام بالا هستند که نمونه آن را در عکس مشاهده می کنید

این مدل شمع خودرو نیز دوام و طول عمر بالا و قیمت بالایی دارد و نتایج حاصل از استفاده از آن به صورت زیر می باشد:

  1. افزایش طول عمر قطعات موتور
  2. بهبود کیفیت کارکرد موتور
  3. افزایش شتاب
  4. کاهش مصرف سوخت

 

مشخصات شمع های چند الکترودی

اگر به سری یاد شده از شمع ها در بالا نگاه کنید و نگاهی به عکس ان ها بیاندازید متوجه می شوید که انتهای هر شمع یک الکترود وجود دارد. شمع چند الکترودی دقیقا کارکرد شمع های یاد شده را دارد و تنها مزیت آن طول عمر بالاتر این شمع ها است.

شمع‌های چند الکترودی با دوام و طول عمر بالا مناسب خودروهای گاز سوز
شمع‌های چند الکترودی با دوام و طول عمر بالا مناسب خودروهای گاز سوز

مشخصات شمع های مقاومتی

نوع دیگری از شمع های خودرو، شمع های مقاومتی هستند که دارای یک مقاومت ۵ اهمی هستند. ساختار این شمع ها به گونه ای است که جلوی نویز الکتریکی گرفته می شود. در صورتی که جلوی نویز گرفته نشود می تواند موجب اختلالاتی در تلفن همراه، یا رادیو خودرو بشود. همچنین این نویزها به مرور می تواند ساختار قطعات خودرو را تخریب کند و اختلالاتی در آن ها بوجود آورد.

 

مشخصات شمع مسی

در شمع مسی، الکترود از جنس مس در نظر گرفته شده است. می توان این مدل را ضعیف ترین حالت در میان شمع های خودرو در نظر گرفت چرا که هر ۱۶ هزار کیلومتر تا ۴۰ هزار کیلومتر به تناسب نوع موتور خودرو نیاز به تعویض پیدا می کنند.

در این تصویر یک شمع مسی خودرو را مشاهده می کنید
در این تصویر یک شمع مسی خودرو را مشاهده می کنید

فاکتورهای مهم در انتخاب شمع خودرو

هنگام انتخاب شمع خودرو لازم است که به چند فاکتور توجه کنید:

  1. جنس الکترود
  2. پایه رزوه شمع موتور
  3. کد حرارتی
  4. تعداد الکترود ها
  5. نوع سر الکترود مرکزی ( مثبت )
  6. گپ یا فاصله دو سر الکترود منفی و مثبت

در واقع این آیتم ها ارتباط عمیقی با اجزا و مشخصات فنی شمع خودرو دارند. در ادامه به شرح هر یک از المان های یاد شده می پردازیم:

 

نقش جنس الکترود در انتخاب شمع خودرو

وقتی می خواهید شمع خودرو انتخاب کنید باید به جنس الکترود ها که در ابتدای این مقاله به آن ها اشاره شد توجه کنید. اگر به دنبال شمع خودرو با طول عمر بالا هستید یکی از گزینه های زیر را انتخاب کنید:

  • پلاتینیوم
  • اریدیوم

اگر خودروی شما به طور مرسوم و پیش فرض از این دو نوع شمع استفاده می کند، هرگز نباید از نوع دیگری برای آن استفاده کنید. استفاده از شمع های دیگر برای خودروهایی که به طور پیش فرض از این نوع شمع ها استفاده می کنند، موجب خسارت به اجزای خودرو و موتور می شود که در طولانی مدت خود را نشان می دهند.

شمع خودرو به تناسب تعداد سیلندرها نیز متفاوت خواهد بود.
شمع خودرو به تناسب تعداد سیلندرها نیز متفاوت خواهد بود.

نقش تعداد الکترود ها در شمع خودرو

معمولا شمع خودرو ها، از تعداد متفاوتی الکترود ساخته می شوند. نمونه هایی که چند الکترودی هستند ۲ تا ۴ الکترود دارند. این گونه شمع ها برای خودرو های گازسوز یا دوگانه سوز بهتر است.

 

اندازه پایه در شمع خودرو

نکته بعدی اندازه پایه است. اگر اندازه پایه کوتاه باشد، ممکن است که جرقه صورت نگیرد. بهترین کار این است که از این جهت نیز پایه شمع اصلی خودرو را مورد بررسی قرار دهید.

 

کد حرارتی شمع خودرو

هر شمع خودرو داری یک کد حرارتی است که در بازه های متفاوتی قرار دارد. معمولا این بازه بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد است. در صورتی که بازه مورد نظر، کمتر از ۴۵۰ باشد، موجب خام سوزی سوخت شده و اگر بالای ۸۰۰ درجه باشد، موجب می شود که اجزای خودرو و موتور، دچار خسارت شوند.

هنگام خرید شمع خودرو به کد حرارتی و نوع سوخت خودرو دقت کنید
هنگام خرید شمع خودرو به کد حرارتی و نوع سوخت خودرو دقت کنید

سر الکترود مرکزی مثبت در شمع خودرو

سر الکترود مرکزی در شمع خودرو یکی از سه ویژگی زیر را خواهد داشت:

  • سوزنی
  • استاندارد
  • V شکل

مدل سوزنی موجب می شود که دقت و قدرت جرقه زدنی بیش از مدل های دیگر باشد. از طرفی قیمت مدل شمع سوزنی نیز گران تر از مدل های دیگر است.

 

اندازه گپ در شمع خودرو

اندازه گپ نیز باید در شمع خودرو استاندارد باشد. اگر این اندازه بیش از حد بلند یا کوتاه باشد اختلالات زیر را موجب می شود:

  1.  احتراق ناقص
  2. ایجاد سر و صدا در موتور
  3. افزایش گازهای خروجی از اگزوز

این اندازه، به تناسب نوع موتور به صورت پیش فرض تنظیم شده است.

هنگام تعویض شمع خودرو به سال تولید خودرو نیز دقت داشته باشید
هنگام تعویض شمع خودرو به سال تولید خودرو نیز دقت داشته باشید

نوع خودرو و انتخاب شمع خودرو

زمانی که می خواهید بهترین شمع خودرو را انتخاب کنید، لازم است که به نوع خودرو نیز توجه داشته باشید و زیر نظر تعمیرکار خبره این کار را انجام دهید. این موضوع مخصوصا در خودروهای جدید اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

 

تعداد سیلندر و نوع موتور خودرو و انتخاب شمع خودرو

هنگام انتخاب و خرید شمع خودرو تعداد سیلندر و نوع موتور بسیار اهمیت دارد. این دو فاکتور گویای این است که شما به چند شمع نیاز خواهید داشت.

 

مشخص بود گیربگس دستی یا اتوماتیک و انتخاب شمع خودرو

دستی یا اتوماتیک بودن دنده یا گیربکس نیز در نوع شمع خودرو بسیار اهمیت دارد. به تناسب نوع دنده خودروی خود و شمعی که به طور اولیه روی خودرو به کار گرفته شده می توانید بهترین شمع را برای خودرو انتخاب کنید.

 

نوع سوخت خودرو و انتخاب شمع خودرو

همانطور که گفته شد برای خودروهای گاز سوز بهترین انتخاب برای شمع خودرو شمع های چند الکترودی است. اما نوع سوخت به کد حرارتی نیز ارتباط خواهد داشت.

 

برای تعویض شمع خودرو بهتر است که از مدل های مقاوم تر استفاده شود
برای تعویض شمع خودرو بهتر است که از مدل های مقاوم تر استفاده شود

چه زمانی شمع موتور را تعویض کنیم؟

معمولا برای تعویض شمع موتور بهترین کار این است که هر ۲۰ هزار کیلومتر یک بار، آن را چک کنید. معمولا شمع خودرو به تناسب دو چیز انتخاب می شود:

  • قدرت موتور خودروها
  • نوع موتور خودروها

در حال حاضر سازندگان  شمع خودرو به گونه ای شمع ها را می سازند که بتوان به تناسب قدرت و توان موتور بهترین شمع را انتخاب کرد.

به تناسب حرارت شمع نیز باید انتخاب اصولی صورت بگیرد. بدین ترتیب نمی توان به هر روشی که شده از هر شمعی که دوست بدارید استفاده کنید.

بهترین کار این است که هر ۲۰ هزار کیلومتر یک بار خودرو را تست کنید و در صورتی که متخصص مورد نظر پیشنهاد تعویض شمع دهد، آن را تعویض کنید.

 

نکات یاد شده در زمینه تعویض و خرید شمع خودرو حائز اهمیت است. در صورتی که در این باره سر رشته دارید، توصیه می کنیم تجربیات خود را در بخش نظرات بنویسید.

دیدگاه خود را وارد کنید
تعداد دیدگاه ها : 3 دیدگاه
  1. مطالب خوب وتاحدی زبیا نوشته شده بود اگر کد ها وضریب حرارتی و جزئیات دقیق تر باشد با ارزش تر است

  2. باسلام وتشکربابت توضیحات خوب شما من پژو۴۰۵ دوگانه مدل ۱۳۹۱دارم متاسفانه بیشترشمع هاباماشین من سازگارنیست بدکارمیکنند بوش هم اصل نیست دوبارتوی سرسیلندرشکسته الاف شدم تاتراشکاربازحمت رزوها رادرآوردند چه شمعی مناسبه بوش اصل کجاگیرمیاد ممنونم صیادی

  3. مقاله به کلی گویی پرداخته وکدهای شمع شناسی رانگفته واینکه بعضی شمعهاراگفته پایه بلند وکوتاه اگر پایه کوتاه استفاده بشه این میشه وان میشه نگفته اصلا اگر. پایه بلندبه جای کوتاه بسته شه اصلا خصارت فیزیکی یه سر پیستون وارد میکنه واگر از درجه بندی شمع ها گفته ازابتدا ی ساخت موتور شمعها چگونه. بودن الان چگونه هستن ودیگر چگونه شمع تقلبی را بشناسیم رانگفته درکل تاحدودی به اطلاعات من اضافه شد ولی کامل وجامع نبود

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *