انسان دوستی دیجیتال
زلزله فاجعه بار در هائیتی ، درس غیر منتظره ای به گروه های بشر دوستانه داد: قدرت دستگاه های تلفن همراه (موبایل) درهماهنگی، اطلاع رسانی، و راهنمایی تلاش های امدادی. پل کانیلی، نمونه های فوق العاده ای از رسانه های اجتماعی و دیگر فن آوری های جدید که به مرکزی برای کمک های انسان دوستانه تبدیل شده اند، را نشان می دهد.
از زمان اوایل قرن ۲۰ تا کنون، الگوی بشردوستانه به ندرت تغییر کرده است. ولی یک تغییر عمده ای در افق در حال وقوع است. چیزی که این تغییر را سرعت عمل بخشید، زمین لرزه برزگی بود که در ۱۲ ماه ژانویۀ سال ۲۰۱۰ ، هاییتی را لرزاند.
این زلزله پایتخت هاییتی، پورتو پرنس، را ویران کرد، جان حدود ۳۲۰.۰۰۰ نفر را گرفت، و حدود ۱.۲ میلیون نفر را بی خانمان کرد. نهادهای دولتی از جمله کاخ ریاست جمهوری به طور کامل با خاک یکسان شدند.
برای کسانی مثل ما که در آن روزهای اولیه انجا بودند، کاملا” واضح بود که هاییتی چیزی متفاوت بود. هاییتی چیزی بود که ما تا به آن موقع ندیده بودیم. اما هاییتی، ما را با چیز بی سابقۀ دیگری آشنا کرد. هاییتی باعث شد تا ما نگاهی به آینده بیندازیم به اینکه پاسخ فاجعه در جهانی با ارتباطات گستره، جایی که مردم به دستگاههای موبایل هوشمند دسترسی دارند، به چه شکل خواهد بود.
چون از میان خرابه های شهر پورتو پرنس سیلی از متن اس ام اس (SMS) بیرون آمد، مردمی که فریاد کمک داشتند، ملتمسانه از ما تقاضای کمک می کردند، اطلاعات را به اشتراک می گذاشتند، پیشنهاد یاری می دادند، به دنبال عزیزانشان می گشتند. این وضعیتی بود که آژانس های کمک رسانی سنتی هرگز با آن مواجه نشده بودند. ما در یکی از فقیرترین کشورها ی دنیا بودیم. اما ۸۰ درصد از مردم دستگاه های تلفن همراه در دست داشتند و کمک رسانی را شکل می دادند.
در خارج از هاییتی نیز، همه چیز متفاوت بود. ده ها هزار نفر از داوطلبان به اصطلاح دیجیتال اینترنت را زیر و رو می کردند، توییت هایی که تازه به متن تبدیل شده بود را مجددا” به توییت برگردانده و در نقشه هایی با مآخذ همگانی قرار می دادند، و آنها را با تمام انواع اطلاعات مهم دسته بندی می کردند و در وب سایت ها برای همگان قرار می دادند ( رسانه ها، سازمانها ی کمک رسانی) تا هم مشارکت کرده و هم از آن اطلاعات استفاده کنند.
برگردیم به هائیتی، مردم به طور فزاینده ای به رسانه SMS تبدیل می شدند. افراد گرسنه و آسیب دیده اندوه و نیازشان به کمک را ارسال می کردند در دو طرف خیابان در سراسر پورتو پرنس، یکدفعه کارآفرینانی ظاهر شده و سرویس شارژ تلفن همراه ارائه می دادند. آنها بیش از ما به نیاز ذاتی مردم برای ارتباط پی بردند.
در عین حال که هرگز تا به اون موقع با چنین موقعیتی مواجه نشده بودیم، در تلاش بودیم تا بفهمیم چطور می تونیم از این منبع باور نکردنی بهره برداری کنیم، چگونه واقعا می تونیم کاربرد باور نکردنی تکنولوژی موبایل و SMS را قدرت ببخشیم.
شروع کردیم به گفتگو با یک سرویس مخابراتی محلی به نام “وُیلا”، که یک شرکت وابسته به Trilogy International است. ما اساسا سه چیز مورد نیاز را داشتیم. ما می خواستیم ارتباطی بصورت دوطرفه برقرار کنیم . ما نمی خواستیم داد بزنیم؛ بلکه نیاز به شنیدن هم داشتیم. ما می خواستیم قادر باشیم محل های خاص جغرافیایی را مورد هدف قرار دهیم. در ضمن نیازی به صحبت کردن با کل کشور بطور همزمان نداشتیم و همچنین می خواستیم کابرد آن ساده و راحت باشد.
از زیر این آوار هائیتی و از درون این ویرانی چیزی بنام TERA “ترا” بوجود آمد — برنامه واکنش اضطراری سه گانه ( Trilogy Emergency Response Application ) – که از آن زمان تاکنون برای حمایت از نیروهای امداد استفاده شده است. با کمک ان، محله ها برای وقایع ناگوار آماده می شوند، از ان برای هشدار زود هنگام پیش از حوادث ناگوار مربوط به آب و هوا استفاده شده، در هشدارهای بهداشتی از قبیل پیشگیری از وبا استفاده می شود، حتی برای آگاهی دادن درمورد خشونتهای مبتنی بر جنسیت نیز استفاده شده است.
اما آیا کارایی دارد؟ ما به تازگی یک ارزیابی دربارۀ این برنامه منتشر کردیم، و شواهدی که برای دیدن همگان در ان وجود دارد کاملا قابل توجه است. حدود ۷۴ درصد از مردم داده ها را دریافت کردند. ۷۴ درصد از کسانی که مایل به دریافت داده ها بودند، آنرا دریافت کردند. ۹۶ درصد از آنها، داده ها را مفید دانستند. ۸۳ درصد از آنها وارد عمل شدند و ۷۳ درصد از آنها ، آنرا به اشتراک گذاشتند .
در سراسر جهان و در کشورهای درحال توسعه، شهروندان و جوامع با استفاده از این تکنولوژی قادرند تغییرات مثبت را در جوامع خود بوجود بیاورند.
یک نمونه از قدرت تغییر فن آوری در “کایبرا” Kibera است “کایبرا” یکی از بزرگترین محله های فقیرنشین آفریقا است. در حومه نایروبی، پایتخت شهر کنیا واقع شده. محل سکونت تعداد نامشخصی از مردم است (بین ۲۵۰,۰۰۰ تا ۱.۲ میلیون نفر) اگر قرار باشد امروز شما وارد نایروبی شده و یک نقشه توریستی بردارید، “کایبرا” بصورت یک پارک ملی با شکوه سرسبز، عاری از سکنه انسان نشان داده شده.
افراد جوانی که در کایبرا در محلۀ خود زندگی می کنند، با وسایل ساده دستی، دستگاه های GPS دستی و موبایلهایی با قابلیت SMS ، به معنای واقعی کلمه، خود را بر روی نقشه قرار دادند. آنها منابع جمعیتی را ورق زده و نامرئی را مرئی کردند.
شما می توانید در مورد آخرین جلسه موسیقی بداهه نوازی کسب اطلاع کنید، از آخرین حادثه امنیتی مطلع شوید، مکان های عبادتی را جستجو کنید، مراکز بهداشتی درمانی را بدانید، شما می توانید پویایی این جامعۀ زنده و برقرار را احساس کنید. آنها همچنین شبکه خبری خود را در یوتیوب با ۳۶,۰۰۰ بیننده در حال حاضر دارند.
آنها به ما نشان می دهند که چه کارهایی می توان با موبایل، فن آوری های دیجیتالی انجام داد. آنها نشان می دهند که جادوی تکنولوژی قادر است نامرئی را مرئی کند. و آنها صدای خود را به گوش همگان می رسانند. آنها داستان خود را بیان می کنند، و از قصه پردازی رسمی بدور می شوند.
وما در تمام نقاط جهان ، داستان های مشابهی می بینیم. به عنوان مثال در مغولستان ، جائیکه ۳۰ درصد از مردم عشایر هستند، و ازسیستم اطلاعاتی SMS برای پیگیری شرایط کوچ و آب و هوا استفاده می کنند. از اس ام اس حتی برای برگزاری گردهمایی دامداران با شرکت کنندگانی از راه دور استفاده می شود. و اگر مردم در حال مهاجرت به محیط های شهری، ناآشنا، و محسوس هستند، حامیان اجتماعی با یاری SMS، پیشاپیش آماده و در انتظار کمک به آنها هستند
در نیجریه، ابزارهای اس ام اس با منابع علنی توسط کارمندان صلیب سرخ محله استفاده می شود برای جمع آوری اطلاعات از جامعه محلی جهت درک بهتر و کاهش شیوع مالاریا. این روش ۱۰ بار سریع تر و ارزان تر از روش های سنتی انجام کارهاست.
ما در یک سیارۀ هفت میلیارد نفری زندگی می کنیم، که پنج میلیارد آنها اشتراک تلفن همراه دارند. تا سال ۲۰۱۵، سه میلیارد گوشی هوشمند در جهان وجود خواهد داشت. ما با شتاب به سوی یک جهان بیش از حد مرتبط درحرکت هستیم، جهانی که در آن شهروندان از همه فرهنگ ها و همه اقشار اجتماعی به دستگاه های تلفن همراه سریع و هوشمند دسترسی دارند.
مردم از قاهره تا اوکلند به این درک می رسند که راه های جدیدی برای گرد هم آمدن وجود دارد، راه های جدیدی برای تحت تاثیر قرار دادن وجود دارد. تحولی در راه است که نیازمند این است که توسط ساختارهای انسان دوستانه و الگوهای بشردوستانه شناخته شود. لازم است صدای جمعی مردم از طریق فن آوری های جدید بیشتر با سیاست های نظام یافته و برنامه های کاربردی تلفیق شود، نه اینکه فقط برای جمع آوری کمک های مالی یا بازاریابی، بصورت چرخه ای استفاده شود.
امکاناتی که فن آوری های جدید دیجیتال ارائه می دهند می تواند به سازمان های بشردوستانه کمک کند، نه تنها حق دستیابی مردم به اطلاعات را تضمین کند، یا این که حق برقراری ارتباط را به آنها بدهد، بلکه فکر می کنم در آینده، سازمان های حقوق بشری امتیازی نیز برای مردم در دسترسی به فن آوری های ارتباطی اساسی قائل شوند به منظور حصول اطمینان از اینکه صدای آنها شنیده می شود، وآنها واقعا مشارکت دارند، وآنها واقعا در جهان انسانی توانمند هستند. اطمینان از مشارکت کامل مردم آسیب دیده از بلایا در تلاش های انسان دوستانه، همواره مسئلۀ مبهم و دست نیافتنی بوده. ما در حال حاضر ابزارها و امکانات را در اختیار داریم. دلیلی برای انجام ندادن آن وجود ندارد. من معتقدم که باید جهان انسانی را از آنالوگ به دیجیتال تغییر دهیم.
منبع: ifrc.org