تک‌نکته: از سی دی تا بلو-ری
آیا تا به حال شده که با دیدن یکی از ابزارهایی که به کمک فناوری خلق شده‌اند و ما هر روز از آنها استفاده می‌کنیم، از خودتان بپرسید که اصلا این فناوری چطور طراحی و ساخته شده است؟ در سری مقالات «تک نکته» ما می‌خواهیم به زبان ساده، شما را با انواع و اقسام فناوری‌های روز دنیا آشنا کنیم تا بار دیگر که چنین سوالی برای‌تان پیش آمد جوابش را بدانید. در این قسمت از این سری مقالات به انواع لوح‌های فشرده می‌پردازیم.
در ابتدا سی دی‌ها فقط برای ذخیره کردن موسیقی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. ظرفیت هر دیسک تقریبا 74 دقیقه بود. در خلال سال‌های 1990 تکنولوژی ساخت سی دی آن‌قدر پیشرفت کرد که برای ذخیره کردن اطلاعات کامپیوتری (بازی‌ها، برنامه‌ها و اطلاعاتی از این قبیل) بین عموم رایج شدند.
فتو سی دی‌های شرکت کداک راه جدیدی را در همان سال‌های 1990 جهت ذخیره عکس‌ها در یک لوح فشرده ارائه دادند. سی دی‌های اولیه‌ای که برای کامپیوتر ساخته شده بود به سی دی رام (سی دی‌هایی تنها با قابلیت خوانده شدن) معروف شدند و این به آن دلیل بود که در آن زمان کامپیوترها فقط قادر به خواندن اطلاعات از روی لوح‌های فشرده بودند. در آن روزها لزوم یک وسیله جانبی یا نوعی تجهیزات جدا از کامپیوتر به نام Burner برای نوشتن روی سی دی ها احساس می‌شد.
این وسیله هم به بازار آمد و WORMS (یک بار قابل نوشتن و چند بار قابل خواندن) نام گرفت. امروزه اما سی دی‌هایی که می‌شود اطلاعات را بر روی آنها ذخیره نمود بسیار رایج شده‌اند و جزئی از کامپیوترها می‌باشند. کار به اینجا هم ختم نشد و بیشتر کامپیوترهای مدرن به جای سی دی درایو به دی وی دی درایو مجهز شدند.
تفاوت میان سی دی‌ها و دی وی دی‌ها در چه بود که با وجود اندازه مساوی، دی وی دی‌ها پیشرفته‌تر از سی دی‌ها بودند؟ تفاوت میان این دو به میزان اطلاعاتی می‌باشد که سی دی‌ها و دی وی دی‌ها می‌توانند در خود ذخیره نمایند. یک سی دی می‌تواند حدود 650 مگابایت معادل یک میلیون کاراکتر را در خود ذخیره نماید در حالی که دی وی دی‌ها 4.7 گیگابایت اطلاعات را در خود ذخیره می‌کنند و این بدان معناست که دی وی دی‌ها که از نظر اندازه با سی دی‌ها یکسان می‌باشند، 7 برابر بیشتر از سی دی‌ها گنجایش دارند.
اما اگر اندازه سی دی‌ها و دی وی دی‌ها با هم یکسان است پس چه چیزی باعث می‌شود که ظرفیت دی وی دی‌ها بیشتر باشد؟ قاعدتا نقاط صفر و یک یا پستی و بلندی‌هایی که بر روی دی وی دی‌ها قرار دارند باید کوچک‌تر و فشرده‌تر از نقاط سطح سی دی‌ها باشند.
اما کار به اینجا هم خاتمه نیافت و تکنولوژی لوح‌های فشرده آن‌قدر پیشرفت کرد که حالا دیسک‌های فشرده بلو-ری به بازار آمده‌اند که 6 برابر دی وی دی‌ها و 40 برابر سی دی‌ها گنجایش دارند.
حالا که همراه با تکنولوژی، قدم به قدم تا بلو-ری‌ها پیش آمده‌ایم، بهتر است ببینیم که بلو-ری‌ها چطور کار می‌کنند. تصور کنید که شما مجبورید مقدار مشخصی نوشته را بر روی صفحه‌ای از کاغذ بیاورید که از گنجایش آن صفحه کاغذ خیلی بیشتر می‌باشد. اولین راه حلی که برای جای دادن همه نوشته‌های خود بر روی همان یک ورق کاغذ به فکر شما می‌رسد این خواهد بود که کلمات را کوچک‌تر و با فونت‌های ظریف‌تر و کمی فشرده‌تر بنویسید تا همه مطالب در آن صفحه کاغذ جا بگیرند. و این همان کاری است که شما زمانی که بخواهید مقادیر زیادی داده را روی یک لوح فشرده بنویسید انجام می‌دهید. اما چگونه؟
جواب این سوال، پرتوهای لیزر می‌باشند. پرتوهای لیزر می‌توانند روی بلو-ری‌ها بیشتر از دی وی دی‌ها و روی دی وی دی‌ها بیشتر از سی دی‌ها اطلاعات را ذخیره کنند. یک لوح فشرده دی وی دی از امواج قرمز رنگ لیزر استفاده می‌کند که این پرتوهای قرمز لیزر می‌توانند یک موج نوری به طول 650 نانو متر ایجاد کنند که این میزان معادل 0.00000065 متر یا یک صدم ضخامت یک تار موی انسان می‌باشد. این میزان به طور قابل ملاحظه‌ای کوتاه‌تر از طول موج امواج نامرئی مادون قرمز است (حدودا 780 نانومتر) که در سی دی پلیر‌ها استفاده می‌شوند.
حالا تصور کنید که یک لوح فشرده بلو-ری از چه امواج دقیق‌تری از لیزر استفاده می‌کند که قادر است 6 برابر بیشتر از دی وی دی‌ها روی خودش اطلاعات ذخیره کند. بلو-ری‌ها از پرتوهای آبی لیزر به جای پرتوهای قرمز استفاده می‌کنند که طول موجی بسیار کوتاه‌تر از پرتوهای قرمز لیزر دارند، یعنی چیزی حدود 450 نانومتر. پس با این قابلیت، بسیار منطقی به نظر می‌آید که امواج آبی لیزر بتوانند از سطوحی به مراتب کوچک‌تر و ظریف‌تر استفاده کنند و این بدان معناست که لوح‌های فشرده بلو-ری می‌توانند هر نوع اطلاعاتی را در فضایی چندین برابر کوچک‌تر از دی وی دی‌ها بر روی خود ذخیره کنند و همین امر باعث می‌شود که کیفیت تصویر در بلو-ری‌ها بسیار بالاتر از کیفیت آن در دی وی دی‌ها باشد و دیسک‌های بلو-ری می‌توانند فیلم‌هایی با کیفیت HD به شما ارائه کنند. اگر شما بتوانید 4 قسمت 1 ساعت و نیمه از یک سریال را در دی وی دی ذخیره نمایید، دیسک‌های بلو-ری به شما امکان ذخیره 24 قسمت یک ساعت و نیمی از این سریال را می‌دهند.
علی‌رغم شروع کندشان، دیسک‌های بلو-ری محبوبیت زیادی را در بین عامه مردم کسب کرده‌اند، به خصوص زمانی که نوعی دیسک‌های رقیب به نام HD دی وی دی (همان دی وی دی‌های با کیفیت HD) در اوایل سال 2008 قصد رقابت با دیسک‌های بلو-ری را داشت. کارخانه سونی دستگاه پلی استیشن 3 را بر اساس درایوهای بلو-ری به بازار عرضه نمود که محبوبیت زیادی بین مردم پیدا کرد.
تصور می‌شود که داستان لوح‌های فشرده و پرتوهای متفاوت لیزر با طول موج‌های مختلف هنوز به پایان نرسیده و در آینده نه چندان دور می‌توانیم شاهد ابداعات جدیدتری هم باشیم.
مرجع: explainthatstuff
بسم الله الرحمن الرحیم
أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ
سلام خیلی ممنون
انشاءالله سربلند باشید