در خرید دوربین مداربسته به چه موضوعاتی باید توجه کنیم؟
وقتی می‌خواهیم دوربین مداربسته بخریم، با اصلاحات و مفاهیم متعددی مواجه می‌شویم که بعضی از آن‌ها را هیچ‌وقت نشنیده‌ایم. هر کدام از برندها یا فروشنده‌ها از اصطلاحات منحصربه‌فردی استفاده می‌کنند و روی نقطه‌ی قوت محصول خود تأکید می‌کنند. حقیقت این است که امروز بازار دوربین مداربسته بسیار متنوع است و هر کدام از برندها نام خاصی روی تکنولوژی‌های به‌کاررفته در محصولات خود گذاشته‌اند. البته در بین همه‌ی این شرکت‌های جورواجور، بعضی از برندهای مطرح جهانی مثل هایک ویژن قابل‌اعتمادتر هستند. اما در این مطلب نمی‌خواهیم درباره‌ی یک برند خاص صحبت کنیم. هدف از این مقاله این است که شما هر دوربینی از هر برندی می‌خرید، با دیدی باز و آگاهانه خرید کنید.
دوربین‌های مداربسته از جنبه‌های متنوعی تقسیم‌بندی شده‌اند. این تقسیم‌بندی‌ها بر اساس قابلیت‌های متنوعی صورت گرفته‌اند. مثلاً کیفیت تصویر دوربین یکی از پارامترهایی است که بر اساس آن دوربین‌های مداربسته را دسته‌بندی می‌کنند. در عین حال نوع لنز یا شکل ظاهری دوربین‌ها یکی دیگر از موضوعاتی است که دوربین‌ها را به انواع مختلف تقسیم می‌کند. همچنین تکنولوژی‌های خاصی که در هر کدام از مدل‌های دوربین مداربسته به کار رفته است، از دیگر مسائل قابل توجه در این زمینه به شمار می‌رود.
بعضی از این قابلیت‌ها در برندهای مختلف مشابه همدیگرند و فقط نام تجاری‌شان تفاوت دارد. در واقع این یکی از اتفاقات شایع و فراگیر بازار تکنولوژی است که برندها به قابلیت‌ها و تکنولوژی‌های به‌کاررفته در محصول خود یک اصطلاح تجاری منحصربه‌فرد اتلاق می‌کنند و آن را منحصر در محصول خود برمی‌شمرند. درحالی‌که این طور نیست. البته بعضی از برندها به‌طور اختصاصی خودشان یک تکنولوژی را توسعه داده‌اند. برای مثال، می‌توانید از برخی دستاوردهای اختصاصی دوربین‌های مداربسته از طریق نمایندگی هایک ویژن در ایران مطلع شوید، اما به‌هرحال همه می‌دانیم که برای تجربه‌ی خریدی امن و مطمئن، لازم است خودمان تا حدودی از موضوع مطلع باشیم و اطلاعاتمان را به‌روز نگه داریم.
دوربین‌های مداربسته
در این مطلب از صفر تا صد انواع دوربین‌های مداربسته را توضیح می‌دهیم و به این مسئله می‌پردازیم که هر کدام از این تقسیم‌بندی‌ها بر اساس چه متغیرهایی انجام گرفته‌اند و چه ویژگی‌هایی را مدنظر دارند. با ما همراه باشید تا بدانید در یک دوربین مداربسته باید به چه چیزهایی توجه کنید و اگر خواستید برای خانه یا محل کار خود دوربین بخرید، به‌اندازه‌ی لازم اطلاعات داشته باشید. در ابتدا خوب است که با کارکرد دوربین مداربسته در یک سیستم نظارت تصویری آشنا شویم.
اهمیتی ندارد از دوربین هایک ویژن استفاده می‌کنید یا دوربین برندهای دیگر، به زبان ساده و به‌اختصار فرآیند کار یک سیستم نظارت تصویر این گونه است که دوربین یا دوربین‌های مداربسته، تصویربرداری و البته در بعضی مدل‌ها، علاوه بر تصویربرداری، صدابرداری می‌کنند. این تصویر و صدا به کمک اتصالات و کابل‌ها به دستگاه ضبط تصویر منتقل می‌شود. این دستگاه داده‌ها را پردازش و فشرده‌سازی می‌کند. داده‌ها روی هارد دستگاه ذخیره می‌شوند و در زمان لازم و متناسب با نیاز کاربر، این داده‌ها روی کامپیوتر، تلویزیون، موبایل و… قابل بازبینی هستند. در ادامه‌ی این مطلب، به انواع تقسیم‌بندی دوربین‌های مداربسته، به طور دقیق و مفصل، می‌پردازیم.
مدل‌های مختلف مداربسته
همان طور که می‌دانید، دوربین‌های مداربسته انواع متعدد و متنوعی دارند. هر کدام از شرکت‌ها و برندهای موجود، مدل‌های مختلفی از دوربین‌های مداربسته را تولید و به بازار عرضه کرده‌اند. دوربین‌های مداربسته را می‌توان از جنبه‌های مختلفی تقسیم کرد. شکل ظاهری بدنه، کیفیت تصویربرداری، لنز دوربین و در نهایت تکنولوژی‌های به‌کاررفته در دوربین، متغیرهای مختلفی هستند که بر اساس آن‌ها می‌توان انواع مختلف دوربین مداربسته را دسته‌بندی نمود.
۱- شکل بدنه و ظاهر دوربین
انواع مختلف دوربین‌های مداربسته را می‌توان بر اساس شکل ظاهری و بدنه دسته‌بندی کرد. دوربین‌های مداربسته در این دسته‌بندی شامل دوربین بولت، دام، اسپیددام، چشم‌ماهی، پین‌هول و کیوب می‌شود.
دوربین مداربسته باکس
ظاهر این دوربین‌ها به‌شکل باکس و مکعب مستطیل است و بیشتر کاربرد صنعتی دارد. نکته‌ی قابل توجه در این مدل از دوربین‌ها این است که لنز آن‌ها از ابتدا نصب نشده است و باید به صورت جداگانه تهیه و نصب شود.
دوربین مداربسته دام
در زبان انگلیسی Dome به معنای گنبد است. این مدل از دوربین‌ها نیز به دلیل شکل ظاهری‌شان که گنبدی‌شکل است، به این نام معروف شده‌اند. البته ازآنجاکه این دوربین‌ها معمولاً روی سقف نصب می‌شوند، به آن‌ها دوربین سقفی نیز می‌گویند. دوربین مداربسته‌ی دام برای فضاهای داخلی، مانند شرکت، پارکینگ، منزل و مکان‌های عمومی سرپوشیده مثل هتل، بیمارستان، انبار و…گزینه‌ی مناسبی است.
دوربین مداربسته کیوب
دوربین کیوب دوربین پایه‌داری است که می‌توان آن را زیر سقف یا روی دیوار نصب کرد. این دوربین‌ها معمولاً دارای میکروفن داخلی و اسپیکر هستند. بنابراین قابلیت ارتباط صوتی دوطرفه دارند.
دوربین مداربسته اسپید دام
این دوربین از قوی‌ترین دوربین‌های مداربسته محسوب می‌شود. به دوربین مداربسته اسپید دام (Speed Dome) دوربین گردان، چرخشی یا PTZ نیز می‌گویند. دوربین مداربسته اسپید دام می‌تواند ۳۶۰ درجه در مدار افقی و ۱۸۰ درجه در مدار عمودی بچرخد. علاوه بر این، دوربین اسپید دام می‌تواند نقاط دور تحت پوشش را از طریق بزرگ‌نمایی، با بالاترین کیفیت تصویربرداری کند. جنس بدنه‌ی اکثر دوربین‌های مداربسته‌ی اسپیددام فلزی است.
دوربین مداربسته بولت
در ابتدا جالب است بدانید که دلیل نام‌گذاری این دوربین‌ها شکل گلوله‌مانند آن است. واژه‌ی BULLET در انگلیسی به معنای گلوله است و همین واژه در بازار دوربین مداربسته به اصطلاحی برای اشاره به این شکل از دوربین‌های مداربسته تبدیل شده است. دوربین مداربسته بولت از پرکاربردترین دوربین‌های مداربسته در فضاهای خارجی یا محیط‌های باز هستند. به همین دلیل، جنس بدنه‌ی اغلب دوربین‌های بولت فلزی است و در برابر شرایط جوی نامساعد مقاومت بالایی دارد.
دوربین چشم‌ماهی
این دوربین به دلیل شکل ظاهری و نوع لنزش به این نام شناخته می‌شود. این دوربین‌ها لنز ثابت دارند و زاویه‌ی دید ۱۸۰ یا ۳۶۰ درجه‌ای را ممکن می‌کنند. به این ترتیب، تعداد دوربین‌های کمتری لازم خواهید داشت. البته این دوربین‌ها باید در مرکز سقفی که حداقل ۳ متر ارتفاع دارد، نصب شوند تا تصویر خوبی ارائه دهند.
دوربین مخفی
این دوربین‌ها به علت کوچک بودن بدنه و قابلیت مخفی شدن، به دوربین‌های مخفی شهرت دارند. به برخی از این دوربین‌ها دوربین مینیاتوری یا پین‌هول نیز می‌گویند. همچنین دوربین‌های سوزنی در همین دسته جای می‌گیرند.
۲– لنز دوربین
از دیگر ویژگی‌های دوربین‌های مداربسته لنز آن‌هاست. می‌توان بر اساس کیفیت و مدل لنز، دوربین‌های مداربسته را تقسیم‌بندی کرد. آشنایی به انواع لنزهای دوربین مداربسته به شما کمک می‌کند که بدانید هر کدام از آن‌ها چه ویژگی‌ها و مشخصاتی دارند و برای چه استفاده‌ای مناسب‌اند. به طور کلی دوربین‌ها از نظر لنز به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند: لنز ثابت یا Fixed و لنز متغیر یا Varifocal. نوع لنز دوربین را می‌توانید از روی دیتا شیت آن متوجه شوید. این مشخصه معمولاً با همان کلمات Fixed یا Varifocal و یک عدد روی جعبه‌ی محصول یا دیتا شیت آن نوشته شده است. عددی که کنار این کلمات قرار می‌گیرد همراه با mm (میلی‌متر) نشان‌دهنده‌ی اندازه‌ی لنز است.
متحرک (Varifocal)
در دوربین با لنز متحرک، ازآنجاکه فاصله‌ی کانونی قابل تنظیم است، می‌توانید میدان دید را برحسب نیاز و متناسب با لنزهای آن تغییر دهید. بعضی از لنزهای متغیر به صورت موتورایز هستند. این لنزها را می‌توان به به صورت خودکار یا از طریق منو تنظیم یا زوم کرد.
ثابت (Fixed)
این دوربین‌ها قابلیت تنظیم میدان دید را ندارند و فاصله‌ی کانونی آن‌ها ثبات است. به عنوان مثال، دوربین با لنز ۲٫۸mm زاویه‌ی دیدی حدود ۹۰ درجه دارد و نمی‌تواند زاویه‌ی دید ۶۰ یا ۱۸۰ را ارائه دهد.
۳– اندازه‌ی تصویر
در اکثر مواقع مشتریان دوربین مداربسته به اولین چیزی که دقت می‌کنند، کیفیت تصویر است. در واقع کیفیت تصویر ساده‌ترین و روتین‌ترین پارامتر دوربین‌ها به نظر می‌رسد. هرچند عوامل مختلفی در کیفیت تصویر دوربین مداربسته نقش دارند، یکی از بارزترین عوامل، رزولوشن و وضوح تصویر است. در قسمت مشخصات دوربین مداربسته رزولوشن تصویر را به صورت یک عدد در کنار MP (مگاپیکسل) می‌توانید ببینید. این عدد به تعداد پیکسل‌های تصویر دوربین اشاره دارد. هر چقدر این عدد بزرگ‌تر باشد، یعنی تعداد پیکسل‌های تصویر بیشتر و جزئیات در آن مشخص‌تر است. رزولوشن دوربین‌های مداربسته‌ی موجود در بازار ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۸ و ۱۲ مگاپیکسل است.
کیفیت دوربین‌های مداربسته
رزولوشن‌های موجود در بازار بدین قرار است:
۱ مگاپیکسل (۷۲۰*۱۲۸۰) یا اچ‌دی (HD)
۲ مگاپیکسل (۱۰۸۰*۱۹۲۰) یا فول اچ‌دی (Full HD)
۳ مگاپیکسل (۲۰۴۸*۱۵۳۶)
۴ مگاپیکسل (۲۵۶۰*۱۴۴۰)
۵ مگاپیکسل (۲۵۳۶*۱۹۲۰)
۸ مگاپیکسل (۳۸۴۰*۲۱۶۰) یا فور کی (۴K)
۴– تکنولوژی‌های منحصربه‌فرد
انواع دوربین مداربسته، فارغ از ویژگی‌هایی که تا اینجای مقاله شمردیم، تکنولوژی‌های منحصربه‌فردی دارند. قابلیت‌هایی مثل دید در شب، انتقال تصویر به شبکه، ثبت و بررسی پلاک خودروها و… برخی از ویژگی‌هایی هستند که در دوربین‌های مداربسته‌ی امروزی به کار گرفته می‌شوند.
آی‌پی یا آنالوگ
اینکه پایه‌ی عملکرد دوربین دیجیتال است یا آنالوگ، بنیادی‌ترین ویژگی سخت‌افزاری آن محسوب می‌شود. در حال حاضر دوربین‌های مداربسته موجود در بازار در دو تکنولوژی متفاوت آنالوگ اچ‌دی (HD) و دیجیتال یا تحت شبکه (IP) عرضه می‌شوند. این دو تکنولوژی علاوه بر تفاوت در ظاهر، در راه‌اندازی و نصب هم تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
دوربین آی‌پی
به دوربین مداربسته‌ی تحت شبکه دوربین تحت شبکه (IP) هم می‌گویند. کیفیت تصاویر در این سری از دوربین‌ها، به‌مراتب بالاتر و بهتر است. ضمن اینکه در دوربین‌های تحت شبکه قابلیت پردازش تصویر به طور گسترده‌تری در دسترس است. نسل جدید این دوربین‌ها به قابلیت‌های هوش مصنوعی مجهز شده‌اند و پردازش‌هایی انجام می‌دهند که به‌شکل قابل توجهی کارایی نظارت تصویری را بالا می‌برند.
قابلیت‌های جدید این دوربین‌ها بسیاری از نیازهای خانه‌ها، ساختمان‌ها و شهرهای هوشمند را پاسخ می‌دهند. هرچند این قابلیت‌های هوشمند باعث بالا رفتن قیمت این مدل‌ها شده است، ولی بعضاً جمع شدن چند قابلیت و بهره‌وری از هوش مصنوعی در نهایت موجب شده است که این دوربین‌ها نسبت به قابلیت‌هایی که دارند، به‌صرفه و اقتصادی باشند. دیگر لازم نیست چند دستگاه مختلف برای امنیت محیطی تهیه کنید، همه‌ی آن‌ها با کمک هوش مصنوعی در این مدل از دوربین‌ها به کار گرفته شده‌اند و در دسترس شما قرار دارند.
دوربین آنالوگ اچ‌دی
در ابتدا دوربین‌های مداربسته فقط با تکنولوژی آنالوگ طراحی و تولید می‌شدند. هرچند این سیستم‌ها نیازهای اولیه‌ی بازار را برطرف می‌کرد، اما با گذشت زمان چالش‌های جدیدی به وجود آمد که موجب شد تا دوربین‌های تحت شبکه (IP) طراحی و معرفی شوند. دوربین‌های آی‌پی بسیار بهتر بودند، ولی قیمت بالای آن‌ها موجب شد شرکت‌های سازنده‌ی دوربین مداربسته دست به نوآوری بزنند و دوربین مداربسته‌ی آنالوگ اچ‌دی (HD) را روانه‌ی بازار کنند.
دوربین مداربسته با تکنولوژی آنالوگ موجود در بازار با نام‌های دوربین توربو اچ‌دی، HDCVI، HDTVI و AHD وجود دارند. این نام‌ها را شرکت سازنده روی مدل‌های مختلف تولیدی خود گذاشته‌اند و در واقع همه‌ی آن‌ها از سیستم آنالوگ HD پشتیبانی می‌کنند. دوربین اچ‌دی یا همان دوربین مداربسته‌ی آنالوگ کم‌کم در بین خریداران دوربین مداربسته محبوبیت پیدا کرد، چون هم مقرون‌به‌صرفه است و هم کیفیت مناسبی ارائه می‌کند.
دوربین دید در شب: رنگی و سیاه‌وسفید
از جدیدترین تکنولوژی‌هایی که در دوربین‌های مداربسته به کار رفته و کارایی آن‌ها را چند برابر کرده، تکنولوژی دید در شب است. قاعدتاً کارکرد اصلی دوربین مداربسته نظارت تصویری و ایجاد امنیت است و تاریکی و شب از کلیدی‌ترین موقعیت‌ها و لحظاتی است که حفظ امنیت در آن‌ها اهمیت دارد.
در مجموع دید در شب دوربین‌های مداربسته به دو صورت سیاه‌وسفید و رنگی است. دوربین‌هایی که به تکنولوژی دید در شب سیاه‌وسفید مجهز هستند، ممکن است از فناوری IR یا Exir استفاده کنند. هر دو این تکنولوژی‌ها از اشعه‌ی مادون قرمز بهره می‌برند، اما کیفیت تصویر اکسیر (Exir) به‌مراتب از آی‌آر (IR) بهتر است.
نوع دیگری از دوربین‌ها به تکنولوژی دید در شب رنگی مجهز هستند. با کمک این قابلیت تصاویر در محیط‌های کم‌نور و در تاریکی شب، مانند روز به‌صورت رنگی ثبت می‌شوند. وجود رنگ در تصویر دوربین‌ها اهمیت زیادی دارد، چون بخشی از جزئیات صحنه را به نمایش می‌گذارد. بنابراین در کاربری‌های حساس و موقعیت‌های مهم که به جزئیات بالایی از تصویر ثبت‌شده نیاز داریم، این قابلیت بسیار مفید است. در بین انواع مختلف دوربین دید در شب رنگی می‌توان به دوربین‌های وارم‌لایت (Warmlight)، کالرویو (ColorVu)، اسپات‌لایت (Spotlight) و استارلایت (Starlight) اشاره کرد.
عالی