چرا بعضی از افراد اثر انگشت ندارند؟

از حدود ۱۰۰ سال پیش محققان گمان می کردند که داشتن اثر انگشت باعث می شود تا توانایی انسان در گرفتن اشیاء بیشتر شود. این در حالی است که تحقیقات اخیر نشان می دهد داشتن اثر انگشت چنین کارکردی ندارند و در حقیقت باعث نمی شود تا با افزایش اصطکاک پوست دست و سطح اشیاء، گرفتن آن ها آسان تر شود. دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که داشتن اثر انگشت تأثیری معکوس داشته و قدرت انسان را در گرفتن اشیای صاف و نرم کمتر می نماید.

گویا آی تی – دانشمندان دانشگاه منچستر پی برده اند که پوست دست عملکردی مشابه لاستیک دارد. این بدین معناست که شیارهای موجود در سطح انگشتان سطح تماس پوست را با اشیایی که در دست گرفته می شوند کاهش داده و توانایی کلی انسان را در به دست گرفتن چیزها کمتر می کند.
نتایج این تحقیق، باور قدیمی دانشمندان را در مورد علت داشتن اثر انگشت به چالش می کشد. در حقیقت در حال حاضر کسی به درستی نمی داند که چرا انسان ها اثر انگشت دارند. با این حال هنوز برخی از دانشمندان بر این باور هستند که اثر انگشت دست انسان به او کمک می کند تا سطوح زبر را راحت تر در دست بگیرد. علاوه بر این شیارهای موجود در سطح انگشتان از آن ها در برابر آسیب ها محافظت می کند و باعث افزایش حساسیت لمس سرانگشتان می گردد.

چگونگی شکل گیری اثر انگشت

اثر انگشتان در ماه سوم شکل گیری جنین به وجود می آیند و پس از آن در تمام طول زندگی انسان بدون تغییر باقی می مانند. همانطور که می دانید هر انسان دارای اثر انگشتی منحصر به فرد است. عوامل متعددی در شکل اثر انگشت دخیل هستند. ژن ها باعث می شوند تا شیارها و برجستگی هایی بر روی قسمت های مختلف بدن از جمله بر روی سرانگشتان، کف دست ها، زیر پاها و … ایجاد شوند. الگوی این شیارها و برجستگی ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است و حتی در میان دوقلوهای همسان نیز به یک شکل نیست. علت این امر این است که تنها ژن ها در شکل گیری این شیارها دخیل نیستند. عوامل دیگری مانند جریان مایع آمنیوتی، محل قرار گرفتن جنین در رحم، طول بند ناف و … نیز در شکل گیری اثر انگشت و دیگر شیارها در قسمت های مختلف بدن دخالت دارند.
اثر انگشت شامل الگوهایی از حلقه ها، پیچ و تاب ها و کمان هاست. این الگوها در لایه ی سلول های پایه ای پوست که در حقیقت داخلی ترین لایه ی اپیدرم یا پوست بیرونی است تشکیل می شوند. پوست دارای یک لایه به نام لایه ی سلول های بنیادی یا سلول های پایه ای است که بین اپیدرم یا بیرونی ترین لایه ی پوست و درم یا میان پوست قرار دارد. لایه ای از پوست که در زیر اپیدرم قرار دارد نقش یک پایه را برای آن را ایفا می نماید. لایه ی سلول های بنیادی در جنین بسیار سریع تر از لایه های میان پوست و اپیدرم بیرونی شروع به رشد می نمایند و این امر باعث می شود تا لایه ی سلول های بنیادی دارای شیارهای و برجستگی هایی شود. به علت این که این چین خوردگی ها در سطح لایه ی سلول های بنیادی پوست شکل می گیرد، هر گونه آسیب به لایه ی سطحی پوست نمی تواند باعث تغییر شکل آن شود.

چرا بعضی از افراد اثر انگشت ندارند؟

در یک پدیده ی نادر با نام adermatoglyphia فرد فاقد اثر انگشت می گردد. درماتولوژیفیا dermatoglyphia به معنی شیارها و برجستگی هایی است که بر روی قسمت های مختلف بدن از جمله سرانگشتان قرار دارد و از دو واژه ی یونانی deram به معنی پوست و glyph به معنی حکاکی تشکیل شده است.
جهش در ژن SMARCAD1 باعث می شود تا پدیده ی adermatoglyphia اتفاق افتد. کشف این علت زمانی اتفاق افتاد که دانشمندان در حال بررسی یک خانواده ی سوییسی بودند که اعضای آن اثر انگشت نداشتند.
دکتر الی اسپرچر در مورد شکل گیری اثر انگشتان می گوید که ما در حال حاضر می دانیم که این شیارها در هفته ی ۲۴ بارداری به صورت کامل شکل گرفته و پس از آن در تمام طول زندگی فرد بدون تغییر شکل باقی خواهند ماند. این در حالی است که عوامل موثر در نحوه ی شکل گیری از شیارها برای ما تا حدودی ناشناخته است. یکی از تحقیقات نشان می دهد که ژنی که در رشد اثر انگشت تاثیر مستقیم دارد، همان ژنی است که در رشد غده های عرق نیز نقش دارد.

باکتری هایی که هویت افراد را تعیین می کنند

دانشمندان دانشگاه کلرادو باکتری هایی را روی پوست یافته اند که می توان با استفاده از آن ها هویت افراد را تعیین نمود. این باکتری ها منحصر به فرد هستند و حتی در میان دوقلوهای همسان نیز به یک شکل نمی باشند. پس از تماس دست با اشیاء این باکتری ها بر روی آن ها باقی می مانند و می توان با استفاده از توالی سازی ژنتیکی دی ان ای باکتری، باکتری های موجود در این سطوح را با باکتری های موجود در دست انسان مورد مقایسه قرار داد. در حقیقت این باکتری ها همان کارکرد اثر انگشت را دارند. استفاده از این باکتری ها زمانی که نتوان به اثر انگشت یا آزمایش دی ان ای استناد کرد مؤثر خواهد بود.